Όχι, δεν είστε «πολύ ευαίσθητοι».
«Πιθανότατα κάνω πολλά από αυτό…»
Μέχρι τώρα, το gaslighting ως έννοια είναι στην πραγματικότητα αρκετά ευρέως γνωστό, αλλά η προέλευσή του μπορεί να μας βοηθήσει να το ορίσουμε πιο ξεκάθαρα.
Γεννήθηκε από μια παλιά ταινία, στην οποία ένας σύζυγος χαμηλώνει ελαφρώς τα φώτα γκαζιού κάθε βράδυ για να αποπροσανατολίσει τη γυναίκα του. Θα αρνιόταν την παρατήρηση της γυναίκας του για τις αλλαγές στο φως και τις σκιές λέγοντας ότι ήταν όλα στο κεφάλι της.
Θα έκανε και άλλα πράγματα, επίσης, για να την κάνει να πιστεύει ότι «το έχανε», όπως να κρύβει αντικείμενα και να επιμένει ότι τα έχασε.
Αυτό είναι gaslighting: Μια μορφή συναισθηματικής κακοποίησης και χειραγώγησης που επιβάλλεται σε κάποιον για να τον κάνει να αμφισβητήσει τις δικές του σκέψεις, συναισθήματα, πραγματικότητα, ακόμη και τη λογική του.
Ενώ εργάζομαι με πολλούς πελάτες υποστηρίζοντας την κατανόησή τους και την εξωτερίκευση αυτής της ψυχολογικής τακτικής, έχω συνειδητοποιήσει πρόσφατα ότι οι υπερωρίες, το gaslighting μπορεί να εσωτερικευτεί βαθιά.
Μετατοπίζεται στον τρόπο αυτού που αποκαλώ αυτο-καθαρισμός — συχνά εκδηλώνεται με τη συνεχή, καθημερινή, αμφισβήτηση του εαυτού κάποιου και την κατάρρευση της αυτοπεποίθησης.
Πώς μοιάζει με το self-lighting;
Η αυτο-καυτηρίαση συχνά μοιάζει με την καταστολή της σκέψης και του συναισθήματος.
Για παράδειγμα, ας πούμε ότι κάποιος λέει κάτι αναίσθητο ή ενοχλητικό. Μπορεί να παρατηρήσετε ότι τα συναισθήματά σας πληγώθηκαν, αλλά στη συνέχεια —σχεδόν ακαριαία και παρορμητικά— σκέφτεστε: «Μάλλον κάνω πολύ μεγάλη υπόθεση και είμαι πολύ ευαίσθητος».
Το πρόβλημα? Μεταπηδήσατε από το σημείο Α στο σημείο Γ χωρίς να σταματήσετε για να καταλάβετε το Β ενδιάμεσα — τα δικά σας πολύ έγκυρα συναισθήματα που έχετε το δικαίωμα να νιώσετε και να εκφράσετε!
Λοιπόν, πώς εργαζόμαστε για να αμφισβητήσουμε αυτή τη μορφή αερισμού; Είναι απατηλά απλό: Επιβεβαιώνουμε τις εμπειρίες και τα συναισθήματά μας.
| Φωτισμός αερίου | Αυτοφωτισμός | Εξωτερικές επιβεβαιώσεις |
| «Είσαι πολύ δραματικός, συναισθηματικός, ευαίσθητος ή τρελός!» | Είμαι πολύ δραματικός, συναισθηματικός, ευαίσθητος και τρελός. | Τα συναισθήματα και τα συναισθήματά μου ισχύουν. |
| «Δεν το εννοούσα έτσι. υπερβάλλεις». | Ξέρω ότι με αγαπούν και δεν το εννοούσαν έτσι. | Καταλαβαίνω τον αρχικό τόνο και τη διατύπωση που εξέφρασαν και ξέρω πώς με έκανε να νιώσω. |
| «Είναι όλα στο μυαλό σου». | Ίσως είναι όλα μόνο στο κεφάλι μου!; | Οι εμπειρίες μου είναι πραγματικές και έγκυρες, ακόμα κι όταν οι άλλοι προσπαθούν να τις χειραγωγήσουν ή να τις δυσπιστούν. |
| “Αν ήσουν περισσότερο/λιγότερο _____, τότε αυτό θα ήταν διαφορετικό.” | Είμαι πάρα πολύ/δεν φτάνει. Κάτι δεν πάει καλά με μένα. | Ποτέ δεν θα είμαι πολύς. Πάντα θα είμαι αρκετός! |
| “Εσύ το ξεκίνησες! Για όλα φταις εσύ!» | Εγώ πάντως φταίω για όλα. | Τίποτα δεν είναι «για όλα εγώ φταίω». Κάποιος που ρίχνει την ευθύνη σε μένα δεν το κάνει αληθινό. |
| «Αν με αγαπούσες τότε θα έκανες αυτό/δεν θα το έκανες αυτό». | Τους λατρεύω, γι’ αυτό πρέπει να το κάνω. Γιατί τους το έκανα αυτό; | Τίποτα δεν πάει καλά με εμένα και με το πώς εκφράζω την αγάπη, αλλά κάτι δεν πάει καλά με αυτήν την τοξική δυναμική σχέσης. |
Ακούγεται γνώριμο αυτό; Εάν ναι, θέλω να σας προσκαλέσω να σταματήσετε για λίγο εδώ.
Πάρτε μερικές βαθιές αναπνοές. Νιώστε το έδαφος από κάτω σας.
Επαναλάβετε μετά από μένα: «Τα συναισθήματά μου είναι έγκυρα και έχω το δικαίωμα να τα εκφράσω».
Παρατηρήστε ότι αυτό μπορεί να φαίνεται ψευδές στην αρχή. Επιτρέψτε στον εαυτό σας να είναι περίεργος για αυτήν την αίσθηση και επαναλάβετε αυτήν την επιβεβαίωση μέχρι να αρχίσει να αισθάνεται πιο αληθινή (αυτή μπορεί να είναι μια διαδικασία που συμβαίνει με την πάροδο του χρόνου και όχι ακριβώς αυτή τη στιγμή – δεν πειράζει, επίσης!).
Στη συνέχεια, θα σας προσκαλούσα να βγάλετε ένα ημερολόγιο ή ένα κενό κομμάτι χαρτί και να αρχίσετε να γράφετε κάθε μεμονωμένο πράγμα που σας έρχεται αυτή τη στιγμή — χωρίς κρίση ή την ανάγκη να του προσδώσετε νόημα.
προτροπές για εξερεύνηση του self-gaslighting
Μπορείτε επίσης να εξερευνήσετε αυτά τα συναισθήματα ανταποκρινόμενοι στις ακόλουθες προτροπές (είτε είναι μέσω λέξεων, ζωγραφικής/τέχνης ή ακόμα και κίνησης):
- Πώς το self-gaslighting υπηρέτησε την επιβίωσή μου στο παρελθόν; Πώς με βοήθησε να ανταπεξέλθω;
- Πώς το self-gaslighting δεν με εξυπηρετεί πλέον αυτή τη στιγμή (ή στο μέλλον); Πώς βλάπτομαι;
- Ποιο είναι το ένα πράγμα που μπορώ να κάνω αυτή τη στιγμή για να ασκήσω αυτοσυμπόνια;
- Πώς νιώθω στο σώμα μου καθώς το εξερευνώ;
Ενώ το να ρίξουμε το γκάζι στον εαυτό μας μπορεί να μας βοήθησε στο παρελθόν να προσαρμοστούμε σε τοξικές καταστάσεις ή σχέσεις, μπορούμε να τιμήσουμε αυτήν την ικανότητα επιβίωσης ενώ εξακολουθούμε να μαθαίνουμε να την απελευθερώνουμε από το παρόν μας.
Ανεξάρτητα από το πόσο απομονωμένος ή αποπροσανατολισμένος σας κάνουν να νιώθετε, να θυμάστε ότι δεν είστε μόνοι — και δεν είστε τρελοί!
Το gaslighting είναι μια πολύ πραγματική τακτική ψυχολογικής κακοποίησης που μπορεί να εσωτερικευτεί τόσο βαθιά. Και ενώ μπορεί να αρχίσετε να το πιστεύετε ως δική σας αλήθεια, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΣΑΣ!
Ξέρεις την αλήθεια σου — και το βλέπω και το τιμώ αυτό. Το να το τιμάς τον εαυτό σου είναι επίσης πρακτική, και μάλιστα γενναία.
Είστε εξαιρετική και ανθεκτική AF και είμαι τόσο περήφανος για εσάς που αφιερώσατε χρόνο για να εξερευνήσετε αυτό το άρθρο και να ελέγξετε τον εαυτό σας. Ακόμα κι όταν νιώθεις τρομακτικό.
Η Rachel Otis είναι σωματική θεραπεύτρια, queer διατομεακή φεμινίστρια, ακτιβίστρια σώματος, επιζήσασα από τη νόσο του Crohn και συγγραφέας που αποφοίτησε από το Ινστιτούτο Ολοκληρωτικών Σπουδών της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο με το μεταπτυχιακό της στη συμβουλευτική ψυχολογία. Η Ρέιτσελ πιστεύει ότι παρέχει σε κάποιον την ευκαιρία να συνεχίσει να αλλάζει τα κοινωνικά παραδείγματα, ενώ γιορτάζει το σώμα σε όλο του το μεγαλείο. Οι συνεδρίες είναι διαθέσιμες σε συρόμενη κλίμακα και μέσω τηλε-θεραπείας. Επικοινωνήστε μαζί της μέσω Instagram.
Discussion about this post