Γιατί σταματάω την πρακτική της ευγνωμοσύνης μου για να βελτιώσω την ψυχική μου υγεία

Τι είναι η πρακτική ευγνωμοσύνης;

Είναι δύσκολο να ορίσουμε πραγματικά την ευγνωμοσύνη. Μπορεί να γίνει κατανοητό και ως κατάσταση ύπαρξης και ως προσωπικό χαρακτηριστικό.

Τελικά, είναι μια μορφή εκτίμησης, είτε πρόκειται για ευγνωμοσύνη για μια συγκεκριμένη κατάσταση είτε για μια ευρύτερη προοπτική ζωής.

Σύμφωνα με την ιερέα Connie L. Habash, η οποία είναι αδειούχος θεραπεύτρια γάμου και οικογένειας (LMFT) στο Redwood City της Καλιφόρνια, για περισσότερα από 20 χρόνια, «Όταν ασκούμε ευγνωμοσύνη, μετατοπίζουμε την προσοχή μας από αυτό που είναι λάθος ή λείπει σε αυτό που υπάρχει εδώ .»

Αυτή η «μετατόπιση» μπορεί να γίνει με ποικίλες μεθόδους, όπως:

• ημερολόγιο
• ευγνωμοσύνη
• βάζο ή κουτί ευγνωμοσύνης
• την άσκηση «Τρία καλά πράγματα».

Τα οφέλη μιας πρακτικής ευγνωμοσύνης

Υπάρχει ένας λόγος που η ευγνωμοσύνη είναι τόσο δημοφιλής: Λειτουργεί. Τουλάχιστον για κάποιους ανθρώπους.

Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι η ευγνωμοσύνη έχει οφέλη αλλά δεν επηρεάζει την κατάθλιψη ή το άγχος.

Με άλλα λόγια, δεν είναι μια γενική θεραπεία για θέματα ψυχικής υγείας, αλλά εξακολουθεί να οδηγεί σε μεγάλο βαθμό σε μια πιο θετική προοπτική για τη ζωή.

Μελέτες δείχνουν ότι η ευγνωμοσύνη μπορεί:

• βελτίωση της ποιότητας του ύπνου
• βελτίωση της συναισθηματικής ρύθμισης
• αυξάνουν τα συναισθήματα ευτυχίας και θετικής διάθεσης
• καλλιεργούν την ελπίδα για το μέλλον
• μείωση του στρες, της εξουθένωσης και των συμπτωμάτων της διαταραχής μετατραυματικού στρες (PTSD)
• αύξηση της ανθεκτικότητας

Ευγνωμοσύνη ή γκάζιασμα;

Μου πήρε πολύ χρόνο για να παραδεχτώ στον εαυτό μου ότι η πρακτική της ευγνωμοσύνης μου απλώς δεν λειτούργησε, παρά όλα τα αποδεδειγμένα οφέλη. Στην πραγματικότητα, με έκανε να νιώθω χειρότερα.

Η μετάβασή μου από τον θιασώτη του ημερολογίου ευγνωμοσύνης στη ρήξη με την πρακτική μου για την ευγνωμοσύνη συνέβη στις αρχές των 20 μου. Τότε ήταν που άρχισα να νιώθω χρόνιους πόνους.

Το θέμα με τον χρόνιο πόνο είναι ότι σε κυριεύει. Δεν το γνωρίζεις πλήρως μέχρι να ξεκινήσει καλά, όπως η αναλογία του βατράχου σε ζεστό νερό.

Δεν υπήρχε μέρα που ξύπνησα και συνειδητοποίησα «Έχω χρόνιο πόνο τώρα». Αντίθετα, η πραγματικότητά μου άλλαξε σταδιακά μέσα σε μερικά χρόνια.

Αυτό διευκόλυνε να γράψω τον πόνο μου κάθε βράδυ στο ημερολόγιο ευγνωμοσύνης μου. Έπεισα τον εαυτό μου ότι η υγεία μου ήταν σχετικά καλή, τουλάχιστον σε σύγκριση με άλλους.

Δεν πίστευα ότι ο πόνος μου ήταν φυσιολογικός, αλλά επίσης δεν πίστευα ότι κινδύνευα. Μπορούσα να περπατήσω, να φάω, να δουλέψω και να λειτουργήσω σχετικά καλά.

Δεν μπορούσα πλέον να τρέχω, να κάνω γιόγκα ή να είμαι τόσο κοινωνικός όπως παλιά, αλλά θα έπρεπε να είμαι ευγνώμων για όσα ήταν ικανό το σώμα μου, αντί να εστιάζω σε αυτά που δεν μπορούσε να κάνει… σωστά;

Πήγα μερικές φορές στο γιατρό, αλλά υποτίμησα τον πόνο μου. Έκανα το ίδιο πράγμα νοερά κάθε βράδυ στο ημερολόγιο ευγνωμοσύνης μου.

Οι γιατροί συνέστησαν αλλαγές στον τρόπο ζωής, αλλά κατά βάθος ήξερα ότι υπήρχε κάτι μεγαλύτερο που χρειαζόταν έρευνα. Για χρόνια δεν το πίεζα. Ποιος ήμουν εγώ που θα λάμβανα ιατρική βοήθεια για τα μικρά μου προβλήματα, όταν άλλοι άνθρωποι τα είχαν τόσο χειρότερα;

Κοιτάζοντας πίσω, είναι αποκαρδιωτικό να βλέπεις αυτή τη διαδικασία σκέψης. Είχα χρησιμοποιήσει με κάποιο τρόπο την πρακτική μου για την ευγνωμοσύνη για να πείσω τον εαυτό μου ότι δεν άξιζα ιατρική βοήθεια.

Αντί να ενθαρρύνω θετικά συναισθήματα και ελπίδα, χρησιμοποίησα την πρακτική ευγνωμοσύνης μου για να ακυρώσω τα δικά μου συναισθήματα και εμπειρίες.

Η ευγνωμοσύνη πήγε στραβά

Προφανώς, κάτι είχε πάει πολύ στραβά στην πρακτική μου για την ευγνωμοσύνη. Ακυρώνοντας συνεχώς την εμπειρία μου, δεν έδινα τον χώρο στον εαυτό μου να αναγνωρίσει τι συνέβαινε και να επεξεργαστεί τα συναισθήματά μου.

«Η ευγνωμοσύνη δεν πρέπει να ασκείται με τρόπο που να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους», λέει ο Habash. «Το θέμα δεν είναι ποιος το έχει χειρότερο ή καλύτερο. Είναι να βρούμε αυτό που είναι διαθέσιμο σε εμάς, εδώ και τώρα, που μπορούμε να εκτιμήσουμε».

Το να είμαι ευγνώμων για όσα είχα σε σύγκριση με τους άλλους με οδήγησε να απορρίψω τον πόνο μου. Στην πραγματικότητα, άλλοι άνθρωποι που έχουν χειρότερο πόνο δεν σημαίνει ότι ο πόνος μου δεν ήταν εξίσου άξιος βοήθειας.

Υπάρχει χώρος να αναγνωρίσεις τα κακά και τα καλά.

«Είναι σημαντικό όταν ασκείτε ευγνωμοσύνη να μην ακυρώνετε τα αισθήματά σας άγχους», λέει η Δρ. Nekeshia Hammond, ψυχολόγος και συγγραφέας στο Brandon της Φλόριντα και πρώην πρόεδρος της Ένωσης Ψυχολόγων της Φλόριντα.

«Μπορείτε να έχετε και τα δύο: μια έντονη αίσθηση ευγνωμοσύνης μαζί με συναισθήματα λύπης, σύγχυσης ή άγχους», λέει ο Hammond.

Μας λένε ότι επειδή συμβαίνει κάτι τρομερό στη ζωή σου, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορείς να είσαι και ευγνώμων. Αλλά αυτός ο κανόνας ισχύει αντίστροφα. Ακριβώς επειδή είστε ευγνώμονες δεν σημαίνει ότι τα αρνητικά σας συναισθήματα δεν ισχύουν.

Παράτησα την πρακτική μου ευγνωμοσύνης, αγωνίστηκα για την ιατρική περίθαλψη που μου άξιζε και τελικά διαγνώστηκα με ενδομητρίωση. Αυτή ήταν η πηγή του χρόνιου πόνου μου.

Η ψυχική μου υγεία βελτιώθηκε πολύ όταν σταμάτησα να χρησιμοποιώ την ευγνωμοσύνη ως τρόπο για να αναιρέσω το άγχος και τις ανησυχίες μου. Αντίθετα, τους αγκάλιασα.

Ευγνωμοσύνη ενοχή

Με την έναρξη του COVID-19, τα παλιά μου συναισθήματα «ενοχής ευγνωμοσύνης» επανήλθαν.

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, πολλές συζητήσεις έχουν μετατοπιστεί στη σύγκριση των συνθηκών μας με εκείνες άλλων ανθρώπων:

«Τουλάχιστον δεν έχεις αρρωστήσει ακόμα. Τουλάχιστον δεν ξέρεις κάποιον που έχει πεθάνει. Τουλάχιστον έχεις τη δουλειά σου. Τουλάχιστον δεν καταλήξατε στη ΜΕΘ». Η λίστα συνεχίζεται.

Ο καθένας έχει μια διαφορετική εκδοχή αυτού. Είναι όλα riff της παλιάς παροιμίας του «Να είσαι ευγνώμων για αυτό που έχεις γιατί κάποιος άλλος τα έχει χειρότερα».

Τόσο ο Hammond όσο και ο Habash έχουν παρατηρήσει αύξηση των ασθενών που αγωνίζονται να ασκήσουν ευγνωμοσύνη από την έναρξη της πανδημίας.

«Είναι όλα σχετικά. Απλά επειδή έχεις [a job or aren’t sick] δεν σημαίνει ότι δεν νιώθετε λύπη, μοναξιά ή άγχος», λέει ο Habash.

Η σύγκριση των δικών μας καταστάσεων με άλλες μπορεί να είναι επιβλαβής, ειδικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ακριβώς επειδή κάποιος άλλος βρίσκεται σε διαφορετική κατάσταση δεν σημαίνει ότι δεν δικαιούμαστε να νιώθουμε άγχος ή ανησυχία.

Ανανεώστε την πρακτική ευγνωμοσύνης σας

Σταμάτησα την πρακτική μου για την ευγνωμοσύνη, αλλά αυτό δεν ήταν επειδή η άσκηση της ευγνωμοσύνης είναι εγγενώς λάθος. Απλώς έπρεπε να αλλάξω τον τρόπο που σκεφτόμουν για την ευγνωμοσύνη.

Ακολουθούν μερικοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να προσαρμόσετε τη δική σας πρακτική ευγνωμοσύνης για την ψυχική σας ευεξία.

Αυθεντικότητα

Αυτή δεν είναι μια ψεύτικη κατάσταση μέχρι να τη φτιάξεις. Το να προσποιείστε ότι είστε ευγνώμονες ενώ στην πραγματικότητα δεν είστε, θα χρησιμεύσει απλώς για να θάψετε τα συναισθήματά σας. Δεν χρειάζεται να πιέζετε τον εαυτό σας να σκεφτεί τη ζωή σας με τρόπο που δεν είναι αληθινός για εσάς.

Λίγο πάνω από μεγάλο

Εάν δυσκολεύεστε να βρείτε πράγματα για τα οποία είστε αυθεντικά ευγνώμονες, τότε προσπαθήστε να σκεφτείτε πολύ λίγο.

Ο Habash συνιστά να ξεκινάτε από μικρά, με παραδείγματα όπως η αναπνοή, το τραγούδι των πουλιών ή απλώς η φλόγα ενός κεριού. Αυτό μπορεί να φαίνεται πιο αληθινό από το να προσπαθείς να πείσεις τον εαυτό σου ότι η ζωή σου είναι τέλεια και θα πρέπει να είσαι ευγνώμων για τα πάντα σε αυτήν.

Επικύρωση, επικύρωση, επικύρωση

Πρακτική επικύρωση παραλληλα ευγνωμοσύνη.

«Μη νομίζετε ότι πρέπει να επιλέξετε την ευγνωμοσύνη ή όντας αναστατωμένος. Σκεφτείτε το σαν να αισθάνεστε αναστατωμένοι και ασκείς επίσης την ευγνωμοσύνη», λέει ο Hammond.

Να θυμάστε ότι τα συναισθήματά σας είναι αληθινά και αξίζει να είστε αναστατωμένοι ή δυσαρεστημένοι.

Μείνετε μακριά από συγκρίσεις

Η εμπειρία σας μπορεί να υπάρχει ταυτόχρονα με άλλους που «τα έχουν χειρότερα» και είναι εξίσου άξιοι να λάβουν βοήθεια. Αυτό δεν σημαίνει ότι είσαι αχάριστος.

Η λήψη βοήθειας όταν τη χρειάζεστε είναι ένας υπεύθυνος τρόπος να φροντίζετε τον εαυτό σας.

Είναι εντάξει να μην υπάρχει πρακτική ευγνωμοσύνης

Είναι εντάξει να μην αντικαταστήσετε την πρακτική ευγνωμοσύνης σας με τίποτα εάν βλάπτει την ψυχική σας ευεξία.

Αφού σταμάτησα την πρακτική μου για την ευγνωμοσύνη, δεν επέστρεψα ποτέ σε ένα επίσημο σύστημα ημερολογίου. Έπρεπε πρώτα να ξαναμάθω πώς να είμαι ευγνώμων με τρόπο συναισθηματικά αυθεντικό και χωρίς σύγκριση.

Βρήκα αληθινή ευγνωμοσύνη όχι μέσα από το ημερολόγιο ή τις λίστες των τριών, αλλά παλεύοντας για τις ιατρικές απαντήσεις γύρω από τον πόνο μου.

Είμαι ευγνώμων για τη ζωή που μου δόθηκε και το δείχνω υπερασπιζόμενος το βιοτικό επίπεδο που μου αξίζει.

Η Sarah Bence είναι εργοθεραπεύτρια (OTR/L) και ανεξάρτητος συγγραφέας, που εστιάζει κυρίως σε θέματα υγείας, ευεξίας και ταξιδιού. Η γραφή της μπορεί να δει κανείς στα Business Insider, Insider, Lonely Planet, Fodor’s Travel και άλλα. Γράφει επίσης για ταξίδια χωρίς γλουτένη, ασφαλή για κοιλιοκάκη στο www.endlessdistances.com.