Τι είναι ο Υποκλινικός Υποθυρεοειδισμός;

Τι προκαλεί αυτό;

Η υπόφυση, που βρίσκεται στη βάση του εγκεφάλου, εκκρίνει πολλαπλές ορμόνες, συμπεριλαμβανομένης μιας ουσίας που ονομάζεται θυρεοειδοτρόπος ορμόνη (TSH).

Η TSH ενεργοποιεί τον θυρεοειδή, έναν αδένα σε σχήμα πεταλούδας στο μπροστινό μέρος του λαιμού, για να παράγει τις ορμόνες Τ3 και Τ4. Ο υποκλινικός υποθυρεοειδισμός εμφανίζεται όταν τα επίπεδα της TSH είναι ελαφρώς αυξημένα αλλά οι Τ3 και Τ4 είναι φυσιολογικές.

Ο υποκλινικός υποθυρεοειδισμός και ο πλήρης υποθυρεοειδισμός μοιράζονται τις ίδιες αιτίες. Αυτά περιλαμβάνουν:

• οικογενειακό ιστορικό αυτοάνοσης νόσου του θυρεοειδούς, όπως η θυρεοειδίτιδα Hashimoto (μια αυτοάνοση κατάσταση που βλάπτει τα κύτταρα του θυρεοειδούς)
• τραυματισμός του θυρεοειδούς (για παράδειγμα, αφαίρεση κάποιου μη φυσιολογικού ιστού του θυρεοειδούς κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης στο κεφάλι και τον αυχένα)
• τη χρήση θεραπείας με ραδιενεργό ιώδιο, μια θεραπεία για τον υπερθυρεοειδισμό (μια κατάσταση κατά την οποία παράγεται υπερβολική ποσότητα θυρεοειδικής ορμόνης)
• λήψη φαρμάκων που περιέχουν λίθιο ή ιώδιο

Ποιος κινδυνεύει;

Μια ποικιλία πραγμάτων, τα περισσότερα από τα οποία είναι εκτός του ελέγχου σας, αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης υποκλινικού υποθυρεοειδισμού. Αυτά περιλαμβάνουν:

• Γένος. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Ενδοκρινολογία και Μεταβολισμός έδειξε ότι οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν υποκλινικό υποθυρεοειδισμό από τους άνδρες. Οι λόγοι δεν είναι απολύτως σαφείς, αλλά οι ερευνητές υποπτεύονται ότι η γυναικεία ορμόνη οιστρογόνο μπορεί να παίζει ρόλο.
• Ηλικία. Η TSH τείνει να αυξάνεται καθώς μεγαλώνετε, καθιστώντας τον υποκλινικό υποθυρεοειδισμό πιο διαδεδομένο στους ηλικιωμένους ενήλικες.
• Πρόσληψη ιωδίου. Ο υποκλινικός υποθυρεοειδισμός τείνει να είναι πιο διαδεδομένος σε πληθυσμούς που καταναλώνουν επαρκές ή υπερβολικό ιώδιο, ένα ιχνοστοιχείο απαραίτητο για τη σωστή λειτουργία του θυρεοειδούς. Μπορεί να σας βοηθήσει να είστε εξοικειωμένοι με τα σημεία και τα συμπτώματα μιας ανεπάρκειας ιωδίου.

Συνήθη συμπτώματα

Ο υποκλινικός υποθυρεοειδισμός τις περισσότερες φορές δεν έχει συμπτώματα. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν τα επίπεδα TSH είναι μόνο ελαφρώς αυξημένα. Ωστόσο, όταν εμφανίζονται συμπτώματα, τείνουν να είναι ασαφή και γενικά και περιλαμβάνουν:

• κατάθλιψη
• δυσκοιλιότητα
• κούραση

• βρογχοκήλη (εμφανίζεται ως πρήξιμο στο μπροστινό μέρος του λαιμού λόγω διόγκωσης του θυρεοειδούς αδένα)

• αύξηση βάρους
• απώλεια μαλλιών
• δυσανεξία στο κρύο

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτά τα συμπτώματα είναι μη ειδικά, που σημαίνει ότι μπορεί να υπάρχουν σε άτομα με φυσιολογική λειτουργία του θυρεοειδούς και δεν σχετίζονται με υποκλινικό υποθυρεοειδισμό.

Πώς γίνεται η διάγνωση

Ο υποκλινικός υποθυρεοειδισμός διαγιγνώσκεται με εξέταση αίματος.

Ένα άτομο με φυσιολογική λειτουργία του θυρεοειδούς θα πρέπει να έχει μέτρηση TSH αίματος εντός του φυσιολογικού εύρους αναφοράς, το οποίο συνήθως ανέρχεται σε 4,5 χιλιοστόμετρα διεθνών μονάδων ανά λίτρο (mIU/L) ή 5,0 mIU/L.

Ωστόσο, υπάρχει συζήτηση σε εξέλιξη στην ιατρική κοινότητα σχετικά με τη μείωση του υψηλότερου φυσιολογικού ορίου.

Άτομα με επίπεδο TSH πάνω από το φυσιολογικό εύρος, που έχουν φυσιολογικά επίπεδα ορμονών του θυρεοειδούς αδένα, θεωρείται ότι έχουν υποκλινικό υποθυρεοειδισμό.

Επειδή οι ποσότητες της TSH στο αίμα μπορεί να κυμαίνονται, η εξέταση μπορεί να χρειαστεί να επαναληφθεί μετά από μερικούς μήνες για να διαπιστωθεί εάν το επίπεδο της TSH έχει ομαλοποιηθεί.

Πώς αντιμετωπίζεται

Υπάρχει πολλή συζήτηση σχετικά με το πώς – και ακόμη και αν – να θεραπεύονται τα άτομα με υποκλινικό υποθυρεοειδισμό. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα εάν τα επίπεδα TSH είναι χαμηλότερα από 10 mIU/L.

Επειδή ένα υψηλότερο επίπεδο TSH μπορεί να αρχίσει να προκαλεί δυσμενείς επιπτώσεις στον οργανισμό, τα άτομα με επίπεδο TSH πάνω από 10 mIU/L λαμβάνουν γενικά θεραπεία.

Σύμφωνα με έρευνα του 2009τα στοιχεία είναι ως επί το πλείστον ασαφή ότι όσοι έχουν επίπεδα TSH μεταξύ 5,1 και 10 mIU/L θα ωφεληθούν από τη θεραπεία.

Για να αποφασίσει εάν θα σας θεραπεύσει ή όχι, ο γιατρός σας θα λάβει υπόψη πράγματα όπως:

• το επίπεδο TSH σας
• αν έχετε ή όχι αντιθυρεοειδικά αντισώματα στο αίμα σας και βρογχοκήλη (και τα δύο είναι ενδείξεις ότι η κατάσταση μπορεί να εξελιχθεί σε υποθυρεοειδισμό)
• τα συμπτώματά σας και πόσο επηρεάζουν τη ζωή σας
• η ηλικία σου
• ιατρικό ιστορικό σας

Όταν χρησιμοποιείται θεραπεία, η λεβοθυροξίνη (Levoxyl, Synthroid), μια συνθετική ορμόνη του θυρεοειδούς που λαμβάνεται από το στόμα, συνιστάται συχνά και είναι γενικά καλά ανεκτή.

Υπάρχουν επιπλοκές;

Καρδιακή ασθένεια

Η σύνδεση μεταξύ του υποκλινικού υποθυρεοειδισμού και της καρδιαγγειακής νόσου είναι ακόμα υπό συζήτηση. Ορισμένες μελέτες υποδηλώνουν ότι τα αυξημένα επίπεδα TSH, όταν αφεθούν χωρίς θεραπεία, μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη των ακόλουθων:

• υψηλή πίεση του αίματος
• υψηλή χοληστερόλη

Σε ένα Μελέτη 2005 Εξετάζοντας τους ηλικιωμένους άνδρες και γυναίκες, εκείνοι με επίπεδο TSH στο αίμα 7 mIU/L και άνω διέτρεχαν διπλάσιο ή περισσότερο κίνδυνο για συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια σε σύγκριση με εκείνους με φυσιολογικό επίπεδο TSH. Αλλά κάποιες άλλες μελέτες δεν επιβεβαίωσαν αυτό το εύρημα.

Απώλεια εγκυμοσύνης

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ένα επίπεδο TSH στο αίμα θεωρείται αυξημένο όταν υπερβαίνει τα 2,5 mIU/L στο πρώτο τρίμηνο και τα 3,0 mIU/L στο δεύτερο και τρίτο τρίμηνο. Τα σωστά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος του εμβρύου.

Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Το BMJ διαπίστωσε ότι οι έγκυες γυναίκες με επίπεδο TSH μεταξύ 4,1 και 10 mIU/L που υποβλήθηκαν σε θεραπεία στη συνέχεια είχαν λιγότερες πιθανότητες να έχουν αποβολή σε σχέση με τις αντίστοιχές τους που δεν υποβλήθηκαν σε θεραπεία.

Ωστόσο, είναι ενδιαφέρον ότι οι γυναίκες με επίπεδο TSH μεταξύ 2,5 και 4 mIU/L δεν είδαν μειωμένο κίνδυνο απώλειας εγκυμοσύνης μεταξύ αυτών που έλαβαν θεραπεία και εκείνων που δεν έλαβαν θεραπεία, εάν είχαν αρνητικά αντισώματα για τον θυρεοειδή.

Η αξιολόγηση της κατάστασης των αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων είναι σημαντική.

Σύμφωνα με μια μελέτη του 2014, οι γυναίκες με υποκλινικό υποθυρεοειδισμό και θετικά αντισώματα αντιθυρεοειδικής υπεροξειδάσης (TPO) τείνουν να έχουν τον υψηλότερο κίνδυνο ανεπιθύμητων εκβάσεων εγκυμοσύνης και οι ανεπιθύμητες εκβάσεις συμβαίνουν σε χαμηλότερο επίπεδο TSH από ό,τι σε γυναίκες χωρίς αντισώματα TPO.

Μια συστηματική ανασκόπηση του 2017 διαπίστωσε ότι ο κίνδυνος επιπλοκών της εγκυμοσύνης ήταν εμφανής σε γυναίκες θετικές σε TPO με επίπεδο TSH μεγαλύτερο από 2,5 mU/L. Αυτός ο κίνδυνος δεν ήταν σταθερά εμφανής σε γυναίκες με αρνητικές TPO έως ότου το επίπεδο TSH ξεπέρασε τα 5 έως 10 mU/L.

Η καλύτερη δίαιτα για να ακολουθήσετε

Δεν υπάρχει καμία καλή επιστημονική απόδειξη ότι η κατανάλωση ή η μη κατανάλωση ορισμένων τροφών σίγουρα θα βοηθήσει στην αποτροπή του υποκλινικού υποθυρεοειδισμού ή στη θεραπεία του εάν έχετε ήδη διαγνωστεί. Είναι σημαντικό, ωστόσο, να λαμβάνετε μια βέλτιστη ποσότητα ιωδίου στη διατροφή σας.

Πολύ λίγο ιώδιο μπορεί να οδηγήσει σε υποθυρεοειδισμό. Από την άλλη πλευρά, η υπερβολική ποσότητα μπορεί να οδηγήσει είτε σε υποθυρεοειδισμό είτε σε υπερθυρεοειδισμό. Καλές πηγές ιωδίου περιλαμβάνουν ιωδιούχο επιτραπέζιο αλάτι, ψάρια αλμυρού νερού, γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά.

Τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας συνιστούν 150 μικρογραμμάρια την ημέρα για τους περισσότερους ενήλικες και εφήβους. Το ένα τέταρτο του κουταλιού του γλυκού ιωδιούχο αλάτι ή 1 φλιτζάνι απλό γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά παρέχει περίπου το 50 τοις εκατό των ημερήσιων αναγκών σας σε ιώδιο.

Συνολικά, το καλύτερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε για τη λειτουργία του θυρεοειδούς σας είναι να τρώτε μια καλά ισορροπημένη, θρεπτική διατροφή.

Ποια είναι η προοπτική;

Λόγω αντικρουόμενων μελετών, υπάρχει ακόμα πολλή συζήτηση σχετικά με το πώς και εάν πρέπει να αντιμετωπιστεί ο υποκλινικός υποθυρεοειδισμός. Η καλύτερη προσέγγιση είναι η ατομική.

Μιλήστε με το γιατρό σας για τυχόν συμπτώματα, το ιατρικό ιστορικό σας και τι δείχνουν οι εξετάσεις αίματος σας. Αυτός ο εύχρηστος οδηγός συζήτησης μπορεί να σας βοηθήσει να ξεκινήσετε. Μελετήστε τις επιλογές σας και αποφασίστε μαζί την καλύτερη πορεία δράσης.