Our Two Cents: Οι γιατροί απαντούν σε 6 ερωτήσεις για τον αυτισμό

Δρ Geraldine Dawson

Κέντρο Αυτισμού Duke

Πώς γίνεται η διάγνωση του αυτισμού στα μικρά παιδιά;

Η διάγνωση του αυτισμού βασίζεται στις προσεκτικές παρατηρήσεις ενός ειδικού κλινικού γιατρού για τη συμπεριφορά ενός παιδιού. Ο κλινικός ιατρός εμπλέκει το παιδί σε ένα σύνολο δραστηριοτήτων παιχνιδιού που έχουν σχεδιαστεί για να διερευνούν τα συμπτώματα του αυτισμού και η διάγνωση βασίζεται στο πόσα συμπτώματα υπάρχουν.

Απαιτείται ένας ορισμένος αριθμός συμπτωμάτων σε δύο κατηγορίες: δυσκολίες στην κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία με τους άλλους και την παρουσία περιορισμένων και επαναλαμβανόμενων συμπεριφορών. Εκτός από την παρατήρηση συμπεριφορών, συνήθως λαμβάνονται και άλλες ιατρικές πληροφορίες, όπως γενετικός έλεγχος.

Ποια είναι τα πρώιμα σημάδια του αυτισμού;

Τα συμπτώματα του αυτισμού μπορούν να παρατηρηθούν ήδη από την ηλικία των 12-18 μηνών. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• μειωμένο ενδιαφέρον για τους ανθρώπους
• έλλειψη χειρονομιών όπως κατάδειξη και επίδειξη
• έλλειψη συμμετοχής στο κοινωνικό παιχνίδι, όπως το “patty cake”
• αποτυχία σταθερού προσανατολισμού όταν λέγεται το όνομα του παιδιού

Για ορισμένα παιδιά, τα συμπτώματα δεν είναι εμφανή μέχρι να βρεθούν σε πιο απαιτητικές κοινωνικές καταστάσεις, όπως στην προσχολική ηλικία. Μερικά παιδιά μπορεί να αλληλεπιδρούν πιο εύκολα με οικείους ενήλικες, όπως οι γονείς τους, αλλά δυσκολεύονται όταν έρχονται σε επαφή με συνομηλίκους τους.

Βιογραφικό: Η Geraldine Dawson είναι κλινική ψυχολόγος και ερευνήτρια στον τομέα του αυτισμού. Είναι καθηγήτρια ψυχιατρικής και συμπεριφορικών επιστημών και διευθύντρια του Duke Center for Autism and Brain Development στο Duke University. Έχει δημοσιεύσει εκτενώς για την έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία του αυτισμού.

Δρ Σαμ Μπερν

Οφθαλμίατρος συμπεριφοράς

Γιατί οι άνθρωποι που έχουν διαγνωστεί με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού (ΔΑΦ) δυσκολεύονται μερικές φορές να έρθουν σε επαφή με τα μάτια;

Οι ερευνητές ανακάλυψαν πρόσφατα ότι τα άτομα που έχουν διαγνωστεί με ΔΑΦ δυσκολεύονται να κάνουν οπτική επαφή. Σε μια μελέτη, το υποφλοιώδες σύστημα του εγκεφάλου αποδείχθηκε ότι παρουσιάζει υψηλή ενεργοποίηση, η οποία οι ερευνητές πιστεύουν ότι μπορεί να είναι η βάση για τα άτομα με αυτισμό που αποφεύγουν την οπτική επαφή στην καθημερινή ζωή. Αυτό το μονοπάτι εμπλέκεται στην αναγνώριση και ανίχνευση προσώπου.

Στα βρέφη, όσο περισσότερο χρησιμοποιείται αυτή η οδός, τόσο καλύτερα αναπτύσσεται ο οπτικός φλοιός. Αυτό μπορεί να βοηθήσει να δώσει στο άτομο που έχει διαγνωστεί με αυτισμό και στα αγαπημένα του πρόσωπα μια βελτιωμένη ικανότητα αναγνώρισης κοινωνικών ενδείξεων και επικοινωνίας μεταξύ τους.

Πώς επηρεάζει η οπτική επεξεργασία κάποιον με ΔΑΦ;

Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η μάθηση είναι πιο αποτελεσματική όταν η όρασή μας συνδέεται με τις πληροφορίες που έρχονται στον εγκέφαλο. Επειδή η όραση είναι η κυρίαρχη αίσθηση μας, η βελτίωση της επεξεργασίας οπτικών πληροφοριών μπορεί να μας βοηθήσει στην κίνηση, τον προσανατολισμό και την κατανόηση της σχέσης μεταξύ των ματιών, του εγκεφάλου και του σώματός μας.

Τα άτομα με ΔΑΦ, ειδικά τα παιδιά, μπορεί ή δεν μπορούν να επικοινωνήσουν τις οπτικές τους δυσκολίες. Κάποιοι, ωστόσο, μπορεί [display certain] συμπεριφορές, οι οποίες μπορεί να είναι ενδεικτικές ευρύτερων προβλημάτων όρασης. Αυτές οι συμπεριφορές περιλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται σε:

• τικ των ματιών ή βλεφαρίδες
• διεσταλμένες κόρες οφθαλμών
• ακανόνιστες κινήσεις των ματιών
• κακή οπτική επαφή ή αποφυγή επαφής με τα μάτια
• αποφεύγοντας την οπτική προσοχή, ειδικά την ανάγνωση και την εργασία κοντά
• συχνή απώλεια θέσης κατά την ανάγνωση
• ξαναδιαβάζοντας γράμματα ή λέξεις
• κλείνοντας ή μπλοκάροντας το ένα μάτι κατά την ανάγνωση
• κοιτάζοντας με την άκρη του ματιού
• δυσκολία αντιγραφής από μακριά
• κρατώντας ένα βιβλίο πολύ κοντά στα μάτια
• ενδιαφέρεται υπερβολικά για σκιές, σχέδια ή φώτα
• προσκρούει ή τρέχει σε αντικείμενα
• σύγχυση ανεβαίνοντας ή κατεβαίνοντας σκάλες
• λικνίζοντας

Βιογραφικό: Ο Δρ Sam Berne είναι οπτομέτρης συμπεριφοράς. Χρησιμοποιεί ολιστικά πρωτόκολλα και θεραπεία όρασης για να βελτιώσει καταστάσεις συμπεριφοράς, όπως η ΔΕΠΥ και ο αυτισμός, και να αντιμετωπίσει τις βασικές αιτίες των οφθαλμικών παθήσεων όπως ο καταρράκτης, η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και το γλαύκωμα.

Ο γιατρός Ράουν Μέλμεντ

Future Horizons, Inc.

Πώς μπορούν να συμπεριληφθούν τα αδέρφια στη φροντίδα παιδιών με αυτισμό και σχετικές αναπηρίες;

Τα αδέρφια ενός παιδιού με αναπηρία ή ασθένεια συχνά αισθάνονται παραμελημένα, ντροπιασμένα, θυμωμένα και μπορεί ακόμη και να έχουν δικές τους προκλήσεις συμπεριφοράς. Τι μπορεί να γίνει λοιπόν; Προσκαλέστε τον αδερφό σε επισκέψεις γραφείου μαζί με τον αδερφό ή την αδερφή τους. Ενημερώστε τους πόσο χαρούμενοι είστε που μπορούν να παρευρεθούν στην επίσκεψη και δώστε τους δύναμη με την αίσθηση ότι και αυτοί έχουν φωνή στη φροντίδα του αδερφού τους.

Ενημερώστε τους ότι οι αρνητικές και συγκεχυμένες σκέψεις για το αδερφάκι τους με αυτισμό είναι συχνές. Ρωτήστε τους αν θα ήθελαν να ακούσουν ποια μπορεί να είναι μερικά από αυτά. Εάν συμφωνούν, πείτε τους ότι ορισμένα αδέρφια είναι αγανακτισμένα για τον χρόνο που περνούν οι γονείς με το παιδί με αναπηρία ή ασθένεια. Μερικοί νιώθουν αμηχανία από τη συμπεριφορά των αδελφών ή των αδελφών τους, ενώ άλλοι μπορεί να φοβούνται ότι κάποια μέρα θα πρέπει να φροντίσουν τον αδερφό τους.

Υπογραμμίστε ότι ορισμένα από αυτά τα «μπερδεμένα» συναισθήματα είναι φυσιολογικά. Ρωτήστε τους αν είχαν ποτέ τέτοιου είδους συναισθήματα και προετοιμαστείτε να σας αναγνωρίσουν ότι έχουν. Γονείς [should communicate] στα παιδιά τους ότι αυτοί [understand] αυτό που περνάνε είναι δύσκολο και ότι τα αρνητικά συναισθήματα είναι φυσιολογικά. Αφιερώστε χρόνο για ανοιχτή επικοινωνία και αερισμό αυτών των συναισθημάτων.

Τι μπορώ να κάνω επειδή το παιδί μου δεν ακούει ποτέ και φαίνεται να γκρινιάζω συνέχεια;

Αυτή είναι μια πολύ κοινή ανησυχία για τους γονείς των παιδιών με αυτισμό — και μάλιστα για όλα τα παιδιά. Τα «μυστικά σήματα» είναι ένα αγαπημένο εργαλείο παρέμβασης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πολλές καταστάσεις. Το παιδί διδάσκεται ένα σήμα ως προτροπή για μια επιθυμητή συμπεριφορά. Μετά από δύο ή τρεις φορές συνδυασμού μιας λεκτικής προτροπής με το «σήμα», το λεκτικό ερέθισμα αποσύρεται και το σήμα χρησιμοποιείται μόνο του.

Αυτά τα σήματα λειτουργούν σχεδόν με τον ίδιο τρόπο που ο catcher ειδοποιεί τον pitcher σε ένα παιχνίδι μπέιζμπολ — με λίγη προπόνηση, μπορεί να δημιουργηθεί ένα μυστικό λεξιλόγιο. Αυτά τα σήματα ανακουφίζουν τόσο τον γονέα όσο και το παιδί από γκρίνια, κακία και παραίνεση. Αντί να επαναλαμβάνουν τα ίδια αιτήματα, οι γονείς δίνουν σήμα σε ένα παιδί, ειδοποιώντας το για μια ανησυχία. Το παιδί πρέπει να σταματήσει και να σκεφτεί «Τι είναι τώρα που πρέπει να κάνω;» Αυτό επιτρέπει στο παιδί να γίνει πιο ενεργός συμμετέχων στη διαδικασία μάθησης συμπεριφοράς.

Για τα παιδιά που μιλούν πολύ δυνατά σε εσωτερικούς χώρους ή σε δημόσιους χώρους, μπορεί να γίνει ένα σύμβολο “V” που σημαίνει “φωνή”. Για το πιπίλισμα των αντίχειρων, το δάγκωμα των νυχιών ή ακόμα και το τράβηγμα των μαλλιών, μπορεί να δείξουμε σε ένα παιδί «τρία δάχτυλα», ως ένδειξη να μετρήσει έως το τρία και να πάρει τρεις αναπνοές. Και για τα παιδιά που αγγίζουν τον εαυτό τους ακατάλληλα δημόσια, το να τους δείξετε ένα «P» για «ιδιωτικό» μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ενθαρρύνει το παιδί να σταματήσει και να σκεφτεί τι κάνει.

Αυτά τα μυστικά σήματα όχι μόνο ενθαρρύνουν την ανεξαρτησία της σκέψης και τον αυτοέλεγχο, αλλά είναι επίσης πολύ λιγότερο ενοχλητικά ή παρεμβατικά για τα παιδιά που διαφορετικά θα απομάκρυναν τη λεκτική προσοχή τους.

Βιογραφικό: Ο Δρ Raun Melmed είναι αναπτυξιακός παιδίατρος, διευθυντής του Melmed Center και συνιδρυτής και ιατρικός διευθυντής του Southwest Autism Research and Resource Center. Είναι ο συγγραφέας του «Autism and the Extended Family» και μιας σειράς βιβλίων που ασχολούνται με την ενσυνειδητότητα στα παιδιά. Αυτά περιλαμβάνουν το “Marvin’s Monster Diary — ADHD Attacks” και “Timmy’s Monster Diary: Screen Time Attacks!”