Η ρευματοειδή αρθρίτιδα είναι μια χρόνια αυτοάνοση ασθένεια που επηρεάζει τις αρθρώσεις και μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή σε άλλα μέρη του σώματος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα βιώνουν μια κατάσταση όπου ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων γίνεται πολύ χαμηλός. Αυτή η κατάσταση αυξάνει τον κίνδυνο λοιμώξεων και μπορεί να υποδηλώνει μια πιο σοβαρή υποκείμενη διαδικασία. Η κατανόηση της σύνδεσης μεταξύ ενός χαμηλού αριθμού λευκών αιμοσφαιρίων και της ρευματοειδούς αρθρίτιδας βοηθά στην έγκαιρη ταυτοποίηση, την σωστή θεραπεία και την πρόληψη των επιπλοκών.
Κατανόηση των λευκών αιμοσφαιρίων και του ρόλου τους
Τα λευκά αιμοσφαίρια προστατεύουν το σώμα από λοιμώξεις, εντοπίζοντας και επιτίθεται σε επιβλαβή παθογόνα όπως βακτήρια, ιούς και μύκητες. Ο μυελός των οστών παράγει συνεχώς λευκά αιμοσφαίρια. Το κανονικό εύρος του αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων στο αίμα μας είναι συνήθως μεταξύ 4.000 και 11.000 κυττάρων ανά μικρολίτρα. Όταν ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων πέφτει κάτω από 4.000 κύτταρα ανά μικροκολλητή (μL), αυτή η κατάσταση ονομάζεται λευκοπενία.
- Ήπια λευκοπενία: 3.000-4.000 κύτταρα/μL
- Μέτρια Λευκοπενία: 2.000-3.000 κύτταρα/μL
- Σοβαρή λευκοπενία: <2.000 κύτταρα/μL
Ένας αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων <2.000/μL είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι και μπορεί να υποδεικνύει την καταστολή του Felty ή του μυελού των οστών (ενδεχομένως από φάρμακα ρευματοειδούς αρθρίτιδας όπως μεθοτρεξάτη ή αζαθειοπρίνη). Ο κίνδυνος λοιμώξεων αρχίζει να γίνεται σοβαρός όταν τα ουδετερόφιλα πέφτουν σε λιγότερο από 1.000 κύτταρα/μL.
Η λευκοπενία μπορεί να συμβεί λόγω μειωμένης παραγωγής στον μυελό των οστών, καταστροφή των λευκών αιμοσφαιρίων ή μετανάστευση λευκών αιμοσφαιρίων από την κυκλοφορία του αίματος σε ιστούς. Μεταξύ των διαφορετικών τύπων λευκών αιμοσφαιρίων, τα ουδετερόφιλα είναι τα πιο άφθονα λευκά αιμοσφαίρια και χρησιμεύουν ως η πρώτη γραμμή άμυνας. Ένας χαμηλός αριθμός ουδετερόφιλων ονομάζεται ουδετεροπενία και συχνά προκαλεί υψηλό κίνδυνο μόλυνσης.
Πώς η ρευματοειδή αρθρίτιδα οδηγεί σε χαμηλό αριθμό λευκών αιμοσφαιρίων
Αρκετοί μηχανισμοί μπορούν να προκαλέσουν λευκοπενία σε άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα:
1. Felty σύνδρομο
Το σύνδρομο Felty είναι μια σπάνια επιπλοκή της μακρόχρονης ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Αυτό το σύνδρομο περιλαμβάνει τρία χαρακτηριστικά: σοβαρή ρευματοειδή αρθρίτιδα, διευρυμένη σπλήνα και χαμηλό αριθμό λευκών αιμοσφαιρίων. Η σπλήνα γίνεται υπερβολική και παγιδεύει ή καταστρέφει τα λευκά αιμοσφαίρια, ειδικά τα ουδετερόφιλα. Το σύνδρομο Felty συμβαίνει συνήθως σε άτομα που είχαν ρευματοειδή αρθρίτιδα για περισσότερα από δέκα χρόνια.
2. Αυτοάνοση καταστροφή των λευκών αιμοσφαιρίων
Στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στις αρθρώσεις και μερικές φορές στοχεύει κυψέλες αίματος. Οι αυτοάνοσες διεργασίες μπορούν να οδηγήσουν στην καταστροφή των λευκών αιμοσφαιρίων στο μυελό των οστών ή στην κυκλοφορία του αίματος.
3. Καταστολή του μυελού των οστών από φάρμακα
Αρκετά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας μπορούν να καταστείλουν τη λειτουργία του μυελού των οστών και να μειώσουν την παραγωγή λευκών αιμοσφαιρίων. Η μεθοτρεξάτη, η αζαθειοπρίνη, η Leflunomide και ορισμένα βιολογικά φάρμακα όπως το rituximab μπορούν να οδηγήσουν σε αυτή την επιπλοκή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα και τα κορτικοστεροειδή φάρμακα μπορεί επίσης να επηρεάσουν τη δραστηριότητα του μυελού των οστών.
4. Ιογενείς λοιμώξεις
Τα άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα έχουν υψηλότερο κίνδυνο ιογενών λοιμώξεων λόγω δυσλειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος ή ανοσοκατασταλτικής θεραπείας. Ορισμένοι ιοί όπως ο ιός Epstein-Barr, ο κυτταρομεγαλοϊός ή ο παρβοϊός Β19 μπορούν να καταστείλουν τη λειτουργία του μυελού των οστών και να προκαλέσουν λευκοπενία.
Συμπτώματα χαμηλού αριθμού λευκών αιμοσφαιρίων
Ένας χαμηλός αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων δεν προκαλεί πάντοτε συμπτώματα. Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, μπορεί να εμφανιστούν σημάδια μόλυνσης ή επιδράσεις της ανοσολογικής δυσλειτουργίας. Αυτά τα σημάδια περιλαμβάνουν:
- Επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις όπως ιγμορίτιδα, πνευμονία, λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος ή λοιμώξεις του δέρματος
- Πυρετός χωρίς σαφή αιτία
- Έλκη στόματος ή πονόλαιμο
- Πρησμένοι λεμφαδένες
- Κόπωση και αδυναμία
Η σοβαρή ουδετεροπενία μπορεί να οδηγήσει σε απειλητικές για τη ζωή λοιμώξεις που απαιτούν άμεση ιατρική περίθαλψη.
Διάγνωση και δοκιμές
Μια πλήρης δοκιμή μέτρησης αίματος βοηθά στην ανίχνευση ενός χαμηλού αριθμού λευκών αιμοσφαιρίων. Αυτή η δοκιμή μετρά τον αριθμό και τους τύπους λευκών αιμοσφαιρίων, συμπεριλαμβανομένων των ουδετερόφιλων, των λεμφοκυττάρων, των μονοκυττάρων, των ηωσινοφίλων και των βασεόφιλων. Οι πρόσθετες δοκιμές συμβάλλουν στον εντοπισμό της αιτίας, συμπεριλαμβανομένων:
- Περιφερικό επίχρισμα αίματος για να εξεταστεί η εμφάνιση κυττάρων αίματος
- Αρχείο και βιοψία μυελού των οστών για την αξιολόγηση της παραγωγής λευκών αιμοσφαιρίων
- Δοκιμές αντισωμάτων για την αξιολόγηση της αυτοάνοσης δραστηριότητας
- Δοκιμή απεικόνισης ήπατος και σπλήνας για την ανίχνευση της διεύρυνσης ή της διείσδυσης
- Ιική ορολογία για να ελέγξετε για λοιμώξεις
Ένα λεπτομερές ιατρικό ιστορικό και φυσική εξέταση βοηθούν να καθοδηγήσουν τη διάγνωση και να αποκλείσουν άλλες αιτίες της λευκοπενίας.
Κινδύνους και επιπλοκές
Ένας επίμονος χαμηλός αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρών βακτηριακών και μυκητιακών λοιμώξεων. Αυτές οι λοιμώξεις μπορούν να προχωρήσουν γρήγορα και να προκαλέσουν επιπλοκές όπως σήψη, βλάβη οργάνων ή θάνατο εάν αφεθούν χωρίς θεραπεία.
Το σύνδρομο Felty μπορεί να προκαλέσει πρόσθετες επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένων των χρόνιων ελκών ποδιών, της αναιμίας ή της ηπατικής νόσου. Ένας χαμηλός αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων μπορεί επίσης να καθυστερήσει ή να περιορίσει τη χρήση αποτελεσματικών φαρμάκων για ρευματοειδή αρθρίτιδα, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη φλεγμονή και βλάβες των αρθρώσεων.
Θεραπεία και διαχείριση
Η θεραπεία ενός χαμηλού αριθμού λευκών αιμοσφαιρίων σε άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα εξαρτάται από την ακριβή αιτία και τη σοβαρότητα αυτής της κατάστασης.
1. Ρύθμιση φαρμάκων
Όταν τα φάρμακα όπως η μεθοτρεξάτη ή τα βιολογικά φάρμακα προκαλούν λευκοπενία, οι γιατροί μπορεί να μειώσουν τη δόση, να σταματήσουν προσωρινά το φάρμακο ή να μεταβούν σε διαφορετικό φάρμακο. Η τακτική παρακολούθηση των αριθμών αίματος βοηθά στην ανίχνευση των πρώιμων σημείων καταστολής του μυελού των οστών.
2. Χρήση παράγοντα διέγερσης αποικιών κοκκιοκυττάρων (G-CSF)
Ο παράγοντας διέγερσης αποικιών κοκκιοκυττάρων είναι μια πρωτεΐνη που διεγείρει το μυελό των οστών για να παράγει περισσότερα ουδετερόφιλα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι γιατροί συνταγογραφούν αυτό το φάρμακο για να αυξήσουν τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων και να αποτρέψουν τις λοιμώξεις.
3. Αντιβιοτικά ή αντιιικά φάρμακα
Όταν η μόλυνση συμβαίνει ή είναι πιθανό να συμβεί, οι γιατροί μπορούν να συνταγογραφήσουν αντιβιοτικά, αντιμυκητιασικούς παράγοντες ή αντιιικά φάρμακα για τον έλεγχο της λοίμωξης και την πρόληψη επιπλοκών.
4. Θεραπεία του συνδρόμου Felty
Η διαχείριση του συνδρόμου Felty μπορεί να πραγματοποιηθεί με ανοσοκατασταλτικά φάρμακα όπως η μεθοτρεξάτη, τα φάρμακα κορτικοστεροειδών ή το rituximab. Η σπληνηκτομή – η χειρουργική απομάκρυνση της σπλήνας – μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της καταστροφής των λευκών αιμοσφαιρίων σε ορισμένες περιπτώσεις.
5. Παρακολούθηση και πρόληψη
Οι τακτικές εξετάσεις αίματος συμβάλλουν στην ανίχνευση αλλαγών στον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων. Τα άτομα με λευκοπενία θα πρέπει να αποφεύγουν την έκθεση σε άρρωστα άτομα, να ασκούν καλή υγιεινή και να αναζητούν ιατρική φροντίδα αμέσως όταν εμφανίζονται σημάδια λοίμωξης.
Discussion about this post