Ρωτήστε τον ειδικό: Τι είναι οι σταθεροποιητές διάθεσης για τη διπολική κατάθλιψη και πώς λειτουργούν;

Τι είναι οι σταθεροποιητές διάθεσης;

Υπάρχουν περισσότερες από μία κατηγορίες ψυχοτρόπων φαρμάκων που έχουν ιδιότητες σταθεροποίησης της διάθεσης, όπως τα άτυπα αντιψυχωσικά και τα αντιεπιληπτικά φάρμακα.

Οι σταθεροποιητές διάθεσης είναι μια ομάδα φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για διάφορους λόγους. Πιο συγκεκριμένα, ρυθμίζουν μια σειρά από διαθέσεις, τόσο υψηλές (μανία) όσο και χαμηλές (κατάθλιψη).

Ο όρος «σταθεροποιητής διάθεσης» αναφέρεται γενικά σε φάρμακα που έχουν επίσης αντισπασμωδικές ιδιότητες και χρησιμοποιούνται παραδοσιακά για τη θεραπεία καταστάσεων με στοιχεία συναισθηματικής απορρύθμισης, όπως:

• διπολική διαταραχή
• διαταραχές ελέγχου των παρορμήσεων
• διαταραχές προσωπικότητας, όπως οριακή διαταραχή προσωπικότητας ή ιστριονική διαταραχή προσωπικότητας

Οι συνήθεις σταθεροποιητές διάθεσης περιλαμβάνουν:

• λίθιο
• βαλπροϊκό νάτριο (Depakote)
• λαμοτριγίνη (Lamictal)
• τοπιραμάτη (Topamax)
• γκαμπαπεντίνη (Neurontin)

Αυτά τα φάρμακα μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για άλλους σκοπούς, όπως για την πρόληψη επιληπτικών κρίσεων, τον έλεγχο των παρορμήσεων (σε διαταραχές ελέγχου των παρορμήσεων, όπως η διαλείπουσα εκρηκτική διαταραχή) ή για να βοηθήσουν στην εξάλειψη μιας ουσίας.

Πώς λειτουργούν οι σταθεροποιητές διάθεσης για τη διπολική κατάθλιψη;

Δεν είναι σίγουρο πώς ακριβώς λειτουργούν αυτά τα φάρμακα για τη μανία ή τη διπολική κατάθλιψη.

Είναι πιθανό ότι η σταθεροποίηση των βαθμίδων συγκέντρωσης της μεμβράνης εντός του κεντρικού νευρικού συστήματος σταματά τη ροή φορτισμένων σωματιδίων προς αυτές τις βαθμίδες και αναστέλλει τη νευρική ώθηση.

Αυτή η θεωρητική αρχή εξηγεί την ικανότητα αυτών των φαρμάκων να ρυθμίζουν τη διάθεση, αλλά θα εξηγούσε επίσης και άλλες κλινικές χρήσεις, όπως ο έλεγχος των επιληπτικών κρίσεων ή η μείωση των ουσιών.

Στη διπολική διαταραχή, οι σταθεροποιητές της διάθεσης μπορεί να βοηθήσουν στα καταθλιπτικά συμπτώματα. Μερικές φορές συνδυάζονται με αντικαταθλιπτικά, εφόσον το άτομο βρίσκεται σε σταθεροποιητή διάθεσης για την πρόληψη επεισοδίων μανίας ή μικτών επεισοδίων.

Υπάρχει κάτι τέτοιο όπως ομοιοπαθητικοί σταθεροποιητές διάθεσης;

Θεωρητικά, οποιαδήποτε ουσία σταθεροποιεί τη μεμβράνη και εμποδίζει τα φορτισμένα σωματίδια να κινούνται προς τα κάτω στις κλίσεις συγκέντρωσης θα έχει πιθανές ιδιότητες σταθεροποίησης της διάθεσης.

Η ρίζα βαλεριάνας θα μπορούσε να λειτουργήσει ως εναλλακτική λύση χαμηλής ισχύος για πιο παραδοσιακά φάρμακα όπως το Depakote ή το GABA (ένα νευροπεπτίδιο στο κεντρικό νευρικό σας σύστημα που έχει κατασταλτικά αποτελέσματα).

Τα προϊόντα που ενισχύουν το GABA μπορεί να χρησιμεύσουν ως εναλλακτική λύση στη γκαμπαπεντίνη (ένας συνταγογραφούμενος σταθεροποιητής διάθεσης). Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, καθώς και η Ν-ακετυλοκυστεΐνη (NAC), είναι άλλες ουσίες που έχουν υποτιθέμενες ιδιότητες σταθεροποίησης της διάθεσης.

Είναι καλύτερο να συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν δοκιμάσετε οποιαδήποτε νέα συμπληρώματα στη θέση του φαρμάκου.

Ποιες είναι οι παρενέργειες των σταθεροποιητών της διάθεσης;

Αυτός ο φυσιολογικός μηχανισμός σταθεροποίησης των μεμβρανικών συστημάτων, που προάγει την καθυστέρηση της αγωγιμότητας, θα σας επιτρέψει να προβλέψετε πιθανά θεραπευτικά οφέλη καθώς και παρενέργειες.

Αυτό θα ισχύει για τα περισσότερα συστήματα οργάνων και θα μπορούσε να περιλαμβάνει παρενέργειες όπως δυσκοιλιότητα, καταστολή ή καθυστέρηση αγωγιμότητας.

Κάθε σταθεροποιητής διάθεσης μπορεί να έχει πρόσθετες παρενέργειες μοναδικές για το φάρμακο, σε αντίθεση με την κοινή γενική κατηγορία φαρμάκων. Παραδείγματα αυτού μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Depakote: πιθανή ηπατική βλάβη
• Λίθιο: πιθανές επιδράσεις στα νεφρά και τον θυρεοειδή
• Lamictal: πιθανότητα για σύνδρομο Stevens-Johnson
• Τοπιραμάτη: πιθανότητα για προβλήματα εύρεσης λέξης, πέτρες στα νεφρά ή αλλοιωμένη γεύση για ανθρακούχα ποτά

Λάβετε υπόψη ότι αυτές δεν είναι όλες οι παρενέργειες που μπορεί να εμφανιστούν με αυτά τα φάρμακα. Μιλήστε με το γιατρό σας για να μάθετε για άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες που μπορεί να εμφανιστούν.

Μπορώ να προμηθευτώ σταθεροποιητές διάθεσης χωρίς ιατρική συνταγή;

Ορισμένες θεραπείες όπως το βότανο του Αγίου Ιωάννη μπορούν να βρεθούν σε καταστήματα υγιεινής διατροφής ή φαρμακεία. Αυτά είναι εύκολα διαθέσιμα χωρίς ιατρική συνταγή και περιλαμβάνουν ουσίες όπως ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, NAC και ρίζα βαλεριάνας.

Αυτά μπορεί να είναι ωραία πρόσθετα μέτρα, αλλά θα πρέπει να συζητήσετε με το γιατρό σας εάν σκέφτεστε να προσθέσετε συμπληρώματα στο θεραπευτικό σας σχήμα.

Μπορεί να μην είναι σκόπιμο να βασιστείτε σε εναλλακτικές λύσεις που δεν συνταγογραφούνται αντί της παραδοσιακής φαρμακευτικής αγωγής. Συμπληρωματικές εναλλακτικές λύσεις μπορεί να εμποδίσουν τα αποτελέσματα της φαρμακευτικής αγωγής ή να αυξήσουν τις παρενέργειες.

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ των σταθεροποιητών της διάθεσης και των αντικαταθλιπτικών;

Γενικά, οι σταθεροποιητές της διάθεσης χρησιμοποιούνται επίσης για επιληπτικές κρίσεις ή ημικρανία. Αυτό περιλαμβάνει:

Άτυπα αντιψυχωσικά, όπως το Latuda ή το Zyprexa, μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν στη σταθεροποίηση της διάθεσης. Οι γιατροί συνήθως συνταγογραφούν το Lamictal ως σταθεροποιητή διάθεσης, αλλά μπορεί επίσης να το συνταγογραφήσουν “εκτός ετικέτας” για τη διπολική κατάθλιψη.

Ο όρος αντικαταθλιπτικό χρησιμοποιείται παραδοσιακά για να δηλώσει εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs). Αυτά περιλαμβάνουν:

• φλουοξετίνη (Prozac)
• παροξετίνη (Paxil)
• σερτραλίνη (Zoloft)
• εσιταλοπράμη (Lexapro)
• σιταλοπράμη (Celexa)

Οι αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης και νορεπινεφρίνης (SNRIs) περιλαμβάνουν τη βενλαφαξίνη (Effexor) και τη δεσβενλαφαξίνη (Pristiq). Άλλα αντικαταθλιπτικά περιλαμβάνουν τη βουπροπιόνη (Wellbutrin) και τη μιρταζαπίνη (Remeron).

Όλα τα επίσημα αντικαταθλιπτικά τείνουν να βοηθούν στην αύξηση των επιπέδων σεροτονίνης, νορεπινεφρίνης ή ντοπαμίνης.

Ποιος είναι ο ασφαλέστερος σταθεροποιητής διάθεσης;

Φάρμακα όπως το Depakote και το λίθιο μπορεί να είναι πιο επεμβατικά καθώς απαιτούν συνεπή παρακολούθηση του αίματος και δυνητικά σοβαρές παρενέργειες.

Τα φάρμακα που τείνουν να είναι λιγότερο προβληματικά όσον αφορά τη διαχείριση και τις παρενέργειες περιλαμβάνουν το Neurontin και το Topamax. Απαιτείται σωστή παρακολούθηση και αιμοληψία για να διασφαλιστεί η ασφάλεια, αν και όχι τόσο συχνά.

Κάθε φάρμακο πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στο πλαίσιο της κατάστασής σας και του τρόπου με τον οποίο μπορεί να αλληλεπιδράσει με το υπάρχον σχήμα σας.

Ένας ψυχίατρος ή άλλος επαγγελματίας ψυχικής υγείας που μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα είναι η καλύτερη πηγή για τη βελτιστοποίηση των κλινικών αποτελεσμάτων και τη διασφάλιση της σωστής χρήσης και συντήρησης για επιτυχία.

Ο Δρ Jeff Ditzell είναι ένας ασκούμενος ψυχίατρος που βρίσκεται στην καρδιά της οικονομικής περιοχής της Νέας Υόρκης. Έχει κλινική εστίαση στη ΔΕΠΥ ενηλίκων, την κατάθλιψη και το άγχος.