ΣΦΑΙΡΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
Τι είναι το SIBO (υπερανάπτυξη βακτηρίων λεπτού εντέρου);
Το SIBO σημαίνει «υπερανάπτυξη βακτηρίων λεπτού εντέρου». Σημαίνει ότι τα βακτήρια που ζουν στο λεπτό έντερο σας είναι υπερβολικά αναπτυγμένα και τα πράγματα που φυσιολογικά διατηρούν την ισορροπία μεταξύ της χλωρίδας του εντέρου σας δεν λειτουργούν. Είναι φυσιολογικό και υγιές να υπάρχουν βακτήρια στο λεπτό έντερο, αλλά πάρα πολλά μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στην πέψη – ειδικά αν είναι λάθος είδους. Τα λάθος βακτήρια μπορούν να κατακλύσουν τα ωφέλιμα βακτήρια που πρέπει να βρίσκεστε εκεί και μπορεί να διαταράξουν το πεπτικό σας σύστημα τρέφοντας προϊόντα που δεν προορίζονται για αυτά.
Πώς εμφανίζεται το SIBO;
Το σώμα σας διατηρεί την ισορροπία της χλωρίδας στο έντερο μέσω ενός πολύπλοκου δικτύου χημικών και μηχανικών λειτουργιών. Για να συμβεί το SIBO, μία ή περισσότερες από αυτές τις λειτουργίες πρέπει να αποτυγχάνουν. Το γαστρικό οξύ, η χολή, τα ένζυμα και οι ανοσοσφαιρίνες είναι μερικές από τις χημικές ουσίες που ελέγχουν τα βακτήρια στο λεπτό έντερο. Διαφορετικές συνθήκες μπορούν να αναστείλουν αυτές τις χημικές λειτουργίες. Η εκκένωση του περιεχομένου τροφής από το λεπτό έντερο στο παχύ έντερο είναι ένας άλλος σημαντικός μηχανισμός καθαρισμού. Εάν αυτός ο μηχανισμός επιβραδυνθεί ή εξασθενήσει, τα βακτήρια στο λεπτό έντερο έχουν περισσότερο χρόνο για να αναπαραχθούν και τα βακτήρια στο παχύ έντερο μπορεί να αρχίσουν να έρπουν προς τα πάνω.
Πώς επηρεάζει το SIBO το σώμα μου;
Τα βακτήρια στο λεπτό έντερο αφομοιώνουν τους υδατάνθρακες και τους μετατρέπουν σε αέρια και λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας. Περισσότερα βακτήρια μπορεί να σημαίνουν περισσότερα αέρια και άλλα υποπροϊόντα, τα οποία συχνά προκαλούν διάρροια. Τα βακτήρια καταναλώνουν επίσης πρωτεΐνες και βιταμίνη Β12 που προορίζονται για εμάς, καθώς και χολικά άλατα που υποτίθεται ότι υπάρχουν για να σας βοηθήσουν να αφομοιώσετε τα λίπη. Όλα αυτά οδηγούν σε κακή πέψη των λιπών και κακή απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών, ιδιαίτερα του ασβεστίου και των λιποδιαλυτών βιταμινών. Το αποτέλεσμα είναι μια ποικιλία γαστρεντερικών συμπτωμάτων βραχυπρόθεσμα και υποσιτισμός μακροπρόθεσμα. Με την πάροδο του χρόνου, οι ανεπάρκειες βιταμινών και μετάλλων μπορεί να προκαλέσουν μόνιμη βλάβη στα οστά και το νευρικό σας σύστημα.
Πόσο κοινό είναι το SIBO;
Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι έως και το 80% των ατόμων με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) έχουν SIBO. Ο επιπολασμός μεταξύ υγιών ατόμων είναι άγνωστος. Οι γιατροί υποθέτουν ότι το SIBO είναι γενικά υποδιαγνωσμένο. Οι ήπιες περιπτώσεις μπορεί να είναι ασυμπτωματικές, ενώ οι μέτριες περιπτώσεις παρουσιάζουν πολλά μη ειδικά συμπτώματα που επικαλύπτονται με άλλες καταστάσεις, όπως το IBS. Το SIBO δεν ελέγχεται συχνά άμεσα, και ακόμη και όταν είναι, οι διαθέσιμες δοκιμές είναι ατελείς.
Συμπτώματα και Αιτίες
Ποια είναι τα συμπτώματα του SIBO;
Τα συμπτώματα του SIBO μπορεί να μοιάζουν με μια ποικιλία άλλων γαστρεντερικών παθήσεων και συχνά μια άλλη πάθηση έχει συμβάλει στο SIBO. Μπορεί να εμφανίσετε μερικά ή πολλά από αυτά, ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάστασής σας:
- Κοιλιακός πόνος.
-
Κοιλιακή διάταση.
- Ναυτία.
-
Φούσκωμα.
- Δυσπεψία.
- Αέριο.
- Διάρροια.
- Δυσκοιλιότητα.
-
Ακούσια απώλεια βάρους.
-
Κούραση.
Τι προκαλεί το SIBO;
Χαμηλό οξύ στομάχου (υποχλωρυδρία) μειώνει την ικανότητα του σώματος να μετριάσει την ανάπτυξη βακτηρίων. Παράγοντες που μπορεί να μειώσουν τα επίπεδα του στομαχικού οξέος περιλαμβάνουν:
- Λοίμωξη από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού.
- Παρατεταμένη χρήση φαρμάκων όπως αντιόξινα και αναστολείς αντλίας πρωτονίων.
-
Χειρουργική γαστρικής παράκαμψης.
Δυσκινητικότητα λεπτού εντέρου σημαίνει ότι τα απόβλητα συγκρατούνται για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα στο λεπτό έντερο πριν αδειάσουν στο παχύ έντερο. Αυτό επιτρέπει στα βακτήρια του λεπτού εντέρου να συνεχίσουν να πολλαπλασιάζονται, ενώ τα βακτήρια του παχέος εντέρου μπορεί να μπουν στο λεπτό έντερο. Ορισμένες διαταραχές δυσκινητικότητας περιλαμβάνουν:
- Γαστροπάρεση.
- Ψευδοαπόφραξη του εντέρου.
- Υποθυρεοειδισμός.
Δομικά προβλήματα στο λεπτό έντερο μπορεί να αναστείλει την κινητικότητα και την τακτική απομάκρυνση των υπολειμματικών βακτηρίων και να δημιουργήσει επιπλέον γωνίες και σχισμές για τη συσσώρευση βακτηρίων. Αυτά μπορεί να προκληθούν από γαστρεντερικές παθήσεις ή από επιπλοκές της χειρουργικής επέμβασης. Τα δομικά προβλήματα περιλαμβάνουν:
- Εκκολπωμάτωση λεπτού εντέρου.
- Αποφράξεις του λεπτού εντέρου.
- Κοιλιακές συμφύσεις.
Υπερβολική χρήση ορισμένων φαρμάκων μπορεί να διαταράξει τη φυσιολογική ισορροπία της χλωρίδας. Αυτά περιλαμβάνουν:
- Αντιβιοτικά.
- Ναρκωτικά.
- Κατασταλτικά γαστρικού οξέος.
Ποιοι παράγοντες κινδύνου συμβάλλουν στο SIBO;
Προχωρημένη ηλικία σχετίζεται με χαμηλότερα επίπεδα γαστρικού οξέος και κινητικότητας, καθώς και με υψηλότερα επίπεδα φαρμάκων που μπορεί να ενθαρρύνουν το SIBO.
Ιατρικές παρεμβάσεις όπως η χειρουργική επέμβαση στην κοιλιά και η έκθεση σε ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσουν δομικά προβλήματα στο λεπτό έντερο καθώς και να βλάψουν την επένδυση του βλεννογόνου, γεγονός που επηρεάζει την ανοσία σας.
Ανοσοανεπάρκεια διαταραχές μπορεί να επηρεάσουν την εντερική σας ανοσία σε ορισμένα βακτήρια.
Βέβαιος γαστρεντερικές καταστάσεις μπορεί να επηρεάσει την εντερική κινητικότητα ή να δημιουργήσει εντερικά δομικά προβλήματα, όπως:
-
Διαβήτης.
-
Λύκος.
-
Κοιλιοκάκη.
-
Φλεγμονώδεις ασθένειες του εντέρου.
-
Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου.
-
Παγκρεατίτιδα.
-
Καρκίνο του παχέος εντέρου.
-
Σκληρόδερμα.
-
Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια.
-
Κίρρωση του ήπατος.
Ποιες τροφές ενεργοποιούν το SIBO;
Αν και τα τρόφιμα δεν είναι η αρχική αιτία του SIBO, ορισμένα τρόφιμα ενθαρρύνουν την υπερανάπτυξη λανθασμένων βακτηρίων στο λεπτό έντερο. Εάν τους ταΐζετε με τα αγαπημένα τους τρόφιμα, θα αυξηθούν περισσότερο και αυτό θα προκαλέσει περισσότερα από τα συμπτώματα SIBO σας. Με την ίδια λογική, μπορείτε να βοηθήσετε στη μείωση της υπερανάπτυξης λιμοκτονώντας τα προβληματικά βακτήρια των αγαπημένων τους τροφών. Αυτή η στρατηγική οδήγησε σε μια σειρά από προτεινόμενα σχέδια διατροφής SIBO. Οι δίαιτες ποικίλλουν, όπως και τα ατομικά αποτελέσματα. Αλλά γενικά, τείνουν να συστήνουν περιορισμό των υδατανθράκων. Αυτά περιλαμβάνουν:
- Ζάχαρα και γλυκαντικά.
- Φρούτα και αμυλούχα λαχανικά.
- Γαλακτοκομικά προϊόντα.
- Σιτηρά.
Διάγνωση και Δοκιμές
Πώς μπορώ να ξέρω αν έχω SIBO ή IBS;
Το SIBO και το IBS μοιράζονται πολλά συμπτώματα και μπορείτε να έχετε και τα δύο. Η κύρια διαφορά είναι ότι η βακτηριακή υπερανάπτυξη μπορεί να επαληθευτεί κλινικά και να αντιμετωπιστεί. Το IBS, από την άλλη πλευρά, είναι μια λειτουργική διαταραχή που διαγιγνώσκεται όταν τα συμπτώματά σας δεν μπορούν να εξηγηθούν κλινικά.
Όταν αναζητάτε ιατρική διάγνωση για τα συμπτώματά σας, πιθανότατα θα υποβληθείτε σε εξετάσεις για SIBO καθώς και άλλες συγκρίσιμες καταστάσεις, όπως η δυσανεξία στη λακτόζη. Εάν είστε θετικοί, μπορείτε να λάβετε θεραπεία για αυτές τις καταστάσεις και ελπίζουμε ότι τα συμπτώματά σας θα υποχωρήσουν.
Εάν δεν υποχωρήσουν όλα, μπορεί να έχετε άλλη πάθηση. Εάν δεν μπορεί να βρεθεί κάποια ευδιάκριτη αιτία, τότε θα διαγνωστεί με IBS. Μερικές φορές, το IBS βρέθηκε ότι συμβάλλει στην αιτία του SIBO.
Πώς γίνεται η διάγνωση του SIBO;
Τα συμπτώματα του SIBO επικαλύπτονται με πολλές άλλες γαστρεντερικές παθήσεις, μερικές από τις οποίες μπορεί να έχετε ήδη. Έτσι, όταν αναζητάτε ιατρική διάγνωση, το SIBO μπορεί να μην είναι το πρώτο πράγμα που υποπτεύεται ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης. Εάν, ωστόσο, τα συμπτώματά σας και το ιατρικό ιστορικό υποδηλώνουν SIBO, ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης μπορεί να προτείνει ένα τεστ αναπνοής για να το επαληθεύσει. Αυτό το απλό, μη επεμβατικό τεστ μετρά τα επίπεδα υδρογόνου και/ή μεθανίου στην αναπνοή σας για να προσδιορίσει την παρουσία βακτηρίων που παράγουν αέρια στο έντερό σας. Εάν τα επίπεδά σας είναι πάνω από ένα συγκεκριμένο αριθμό, υποδηλώνει αφθονία βακτηρίων.
Ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης μπορεί να προτείνει πρόσθετες εξετάσεις για την αναζήτηση ενδείξεων αιτιών και επιπλοκών του SIBO, όπως:
- Εξετάσεις αίματος για ανεπάρκειες βιταμινών και πρωτεϊνών αίματος.
- Τεστ κοπράνων (επιθεώρηση κοπράνων) για περίσσεια άπεπτων λιπαρών ή χολικών οξέων.
- Δοκιμές απεικόνισης για τον έλεγχο δομικών προβλημάτων.
Διαχείριση και Θεραπεία
Τι συμβαίνει εάν το SIBO αφεθεί χωρίς θεραπεία;
Τα κοινά συμπτώματα του SIBO, συμπεριλαμβανομένων των αερίων και του φουσκώματος, του κοιλιακού πόνου και της διάτασης είναι αρκετά άβολα. Όμως, αφημένος χωρίς διαχείριση, το SIBO μπορεί να προκαλέσει πιο σοβαρές επιπλοκές με μακροπρόθεσμες συνέπειες. Η δυσαπορρόφηση λιπών, πρωτεϊνών και υδατανθράκων μπορεί να οδηγήσει σε υποσιτισμό και ανεπάρκεια βιταμινών. Συγκεκριμένα, η ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο νευρικό σύστημα και αναιμία. Η κακή απορρόφηση ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνια οστεοπόρωση ή πέτρες στα νεφρά.
Πώς διορθώνετε το SIBO;
Το SIBO είναι συχνά μια επιπλοκή μιας άλλης πάθησης και συχνά προκαλεί δικές του επιπλοκές. Κατά τη θεραπεία του SIBO, οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης πρέπει να αντιμετωπίσουν:
- Η ίδια η υπερανάπτυξη.
- Οι επιπλοκές του SIBO.
- Η υποκείμενη αιτία.
Μια σειρά αντιβιοτικών είναι η τυπική ιατρική θεραπεία για την υπερανάπτυξη βακτηρίων. Οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης θα προσπαθήσουν στη συνέχεια να διαχειριστούν τις πιο οξείες επιπλοκές σας. Αυτό μπορεί να σημαίνει διατροφική υποστήριξη και συμπλήρωμα για ανεπάρκειες βιταμινών και μετάλλων. Μπορεί να σημαίνει μια αυστηρή βραχυπρόθεσμη δίαιτα για τη διαχείριση των συμπτωμάτων και στη συνέχεια ένα τροποποιημένο μακροπρόθεσμο πρόγραμμα διατροφής για να αναπληρώσετε τη διατροφή σας και να διατηρήσετε υπό έλεγχο την υπερανάπτυξη των βακτηρίων.
Τελικά, οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης θα θέλουν να εντοπίσουν και να θεραπεύσουν την υποκείμενη αιτία του SIBO σας. Αυτό μπορεί να απαιτήσει πρόσθετες δοκιμές. Εάν υποψιάζονται ότι έχετε διαταραχή κινητικότητας, μπορεί να συνταγογραφήσουν κινητικούς παράγοντες για να τονώσουν τη διαδικασία και να διατηρήσουν τα πράγματα σε κίνηση. Εάν εντοπίσουν ένα δομικό πρόβλημα, μπορεί να συστήσουν χειρουργική επέμβαση για τη διόρθωσή του.
Πρόληψη
Πώς μπορώ να αποτρέψω την επανεμφάνιση του SIBO;
Δεν είναι ασυνήθιστο τα συμπτώματα του SIBO να επανεμφανίζονται αρκετούς μήνες μετά την ολοκλήρωση μιας σειράς αντιβιοτικών, ειδικά εάν έχετε μια υποκείμενη πάθηση που προδιαθέτει για SIBO. Τα αντιβιοτικά είναι μια οξεία θεραπεία, αλλά όχι μια μακροπρόθεσμη λύση. Είναι σημαντικό να προσπαθήσετε να αντιμετωπίσετε την υποκείμενη αιτία του SIBO σας. Μερικές φορές αυτή είναι μια ξεχωριστή ιατρική κατάσταση που μπορεί να αντιμετωπιστεί πιο ενεργά. Μερικές φορές είναι ένα δομικό πρόβλημα που μπορεί να αντιμετωπιστεί στη χειρουργική επέμβαση. Ίσως χρειαστεί να προσαρμόσετε τα υπάρχοντα φάρμακα ή τη χρήση αλκοόλ για να διατηρήσετε υπό έλεγχο την ανάπτυξη βακτηρίων.
Εάν δεν μπορείτε να προσδιορίσετε ή να διορθώσετε την υποκείμενη αιτία, μπορείτε να προσπαθήσετε να διαχειριστείτε την υπερανάπτυξη των βακτηρίων με μια δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες και προβιοτικά. Οι μελέτες σχετικά με αυτές τις λύσεις είναι ασαφείς, αλλά ανέκδοτα στοιχεία δείχνουν ότι μπορεί να βοηθήσουν. Ειδικά καθώς πλησιάζετε στο τέλος των αντιβιοτικών σας, προσπαθήστε να αποφύγετε την υπερβολική τροφοδοσία των βακτηρίων σας με υδατάνθρακες για μερικές εβδομάδες. Προσπαθήστε να εγκαταστήσετε μερικά νέα ωφέλιμα βακτήρια για να εξισορροπήσετε τα επιβλαβή λαμβάνοντας προβιοτικά καθημερινά.
Ποιο είναι ένα καλό πρόγραμμα διατροφής για τη διαχείριση του SIBO;
Για να προκληθεί ύφεση του SIBO, ορισμένοι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης συνιστούν μια βραχυπρόθεσμη δίαιτα αποβολής. Αυτό σημαίνει να περιορίσετε προσωρινά όλους τους υδατάνθρακες από τη διατροφή σας για να λιμοκτονήσετε τα βακτήρια. Η πιο σοβαρή εκδοχή αυτού θα ήταν η στοιχειώδης δίαιτα, μια υγρή δίαιτα με προ-χωνεμένες φόρμουλες. Η στοιχειώδης διατροφή δεν δίνει στα βακτήρια του εντέρου σας τίποτα για να αφομοιώσουν, ενώ παρέχει όλη τη διατροφή που χρειάζεστε. Συνταγογραφείται μόνο για βραχυπρόθεσμους, θεραπευτικούς σκοπούς. Το SIBO είναι ένα από αυτά.
Μια ποικιλία άλλων προγραμμάτων δίαιτας χαμηλών υδατανθράκων μπορεί να λειτουργήσει ως δίαιτα εξάλειψης στο σπίτι ή δίαιτα συντήρησης. Μπορείτε να ακολουθήσετε αυτές τις βραχυπρόθεσμες και στη συνέχεια να προσθέσετε σταδιακά διάφορα τρόφιμα ξανά, παρατηρώντας πώς ανταποκρίνεται το σύστημά σας. Ή μπορεί να διαπιστώσετε ότι ευδοκιμείτε τηρώντας μια δίαιτα μακροπρόθεσμα. Υπάρχουν πολλά είδη δίαιτας χαμηλών υδατανθράκων και πολλά από αυτά ισχυρίζονται ότι βοηθούν με το SIBO. Συνιστούμε την Ειδική Δίαιτα Υδατάνθρακες (SCD) και τη δίαιτα Χαμηλής FODMAP.
Εάν υποφέρετε από γαστρεντερικά συμπτώματα – φούσκωμα και αέρια, κράμπες και δυσπεψία – πιθανότατα προσπαθήσατε να κάνετε αυτοδιάγνωση και ανακαλύψατε πόσο δύσκολο μπορεί να είναι αυτό. Τόσα πολλά συμπτώματα και καταστάσεις επικαλύπτονται που ακόμη και κοινές αιτίες, όπως το SIBO, μπορεί να είναι δύσκολο να εντοπιστούν. Οι ιατρικές εξετάσεις μπορούν να βοηθήσουν στην επίλυση των αιτιών της αγωνίας σας. Μπορείτε επίσης να μάθετε πολλά προσαρμόζοντας τη διατροφή σας και παρατηρώντας πώς οι αλλαγές επηρεάζουν τα συμπτώματά σας. Για μερικούς ανθρώπους, μια αλλαγή τρόπου ζωής μπορεί να είναι το μόνο που χρειάζεται για να διαχειριστούν τα συμπτώματα του SIBO. Εάν αυτό δεν είναι αρκετό, μπορεί να χρειαστείτε αντιβιοτικά — αλλά θα πρέπει να είστε προσεκτικοί για να ξαναχτίσετε ένα υγιές έντερο τις επόμενες εβδομάδες για να αποτρέψετε την επανεμφάνιση του SIBO.
Discussion about this post