Κατανόηση των πλεονεκτημάτων της μελανίνης

Τι είναι η μελανίνη;

Η μελανίνη είναι ένας τύπος σύνθετης χρωστικής ουσίας που, στους ανθρώπους, είναι υπεύθυνη για την παραγωγή της μελάγχρωσης στα μαλλιά, το δέρμα και τα μάτια μας.

Αν και η μελανίνη συνήθως αναφέρεται ως μια μεμονωμένη χρωστική ουσία, υπάρχουν δύο τύποι μελανίνης που συμβάλλουν στη μελάγχρωση στα μαλλιά, το δέρμα και τα μάτια των ανθρώπων και των ζώων:

• Ευμελανίνη. Αυτή η χρωστική ουσία συνδέεται με σκούρους τόνους, όπως το καφέ και το μαύρο.
• Φαιομελανίνη. Αυτή η χρωστική ουσία συνδέεται με εναλλακτικές αποχρώσεις, όπως το κόκκινο και το κίτρινο.

Ένας τρίτος τύπος μελανίνης, που ονομάζεται νευρομελανίνη, υπάρχει στον ανθρώπινο εγκέφαλο και δίνει χρωστική ουσία στις δομές αυτής της περιοχής.

Σε αντίθεση με την ευμελανίνη και τη φαιομελανίνη, η νευρομελανίνη δεν παρέχει μελάγχρωση στα ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Αντίθετα, αυτός ο τύπος μελανίνης ήταν κυρίως μελετημένος για τη σύνδεσή του με τη νόσο του Πάρκινσον.

Η παραγωγή μελανίνης ξεκινά από μεγάλα κύτταρα που ονομάζονται μελανοκύτταρα, τα οποία βρίσκονται σε όλο το σώμα. Τα μελανοκύτταρα είναι υπεύθυνα για την παραγωγή οργανιδίων που ονομάζονται μελανοσώματα.

Αυτά τα μελανοσώματα είναι η θέση σύνθεσης τόσο της ευμελανίνης όσο και της φαιομελανίνης, η οποία στη συνέχεια κατανέμεται σε μια ποικιλία κυττάρων, όπως τα κερατινοκύτταρα (κύτταρα δέρματος).

Τα φυσικά επίπεδα μελανίνης καθορίζονται κυρίως από τη γενετική και γενικά καθορίζουν το χρώμα των μαλλιών, του δέρματος και των ματιών. Ωστόσο, υπάρχουν μερικά άλλους παράγοντες που μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή μελανίνης, όπως:

• έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία
• φλεγμονή
• ορμόνες
• ηλικία
• διαταραχές της χρωστικής του δέρματος

Ποια είναι τα οφέλη της μελανίνης;

Εκτός από την παροχή μελάγχρωσης σε ανθρώπους και ζώα, η μελανίνη παίζει επίσης σημαντικό βιολογικό ρόλο παρέχοντας ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ενάντια στις βλάβες από τον ήλιο.

• Προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία. Η μελανίνη βοηθά στην προστασία των κυττάρων της επιδερμίδας, ή του εξωτερικού στρώματος του δέρματος, από την υπεριώδη ακτινοβολία. Αυτή η προστασία επεκτείνεται σε όλες τις μορφές υπεριώδους φωτός (UVC, UVB και UVA) καθώς και σε μπλε φως. Αυτό το κάνει απορροφώντας την υπεριώδη ακτινοβολία προτού καταφέρει να βλάψει το ευαίσθητο DNA των κυττάρων του δέρματος.
• Καθαριστής αντιδραστικών ειδών οξυγόνου (ROS). Η μελανίνη επιδεικνύει επίσης αντιοξειδωτική δράση με τον καθαρισμό των ενεργών ειδών οξυγόνου που παράγονται μέσω της βλάβης από το υπεριώδες φως. Χωρίς παρέμβαση από προστατευτικές ενώσεις όπως τα αντιοξειδωτικά, αυτά τα ROS συμβάλλουν στο οξειδωτικό στρες, το οποίο προκαλεί σημαντική κυτταρική βλάβη.

Πιστεύεται ότι μπορεί να υπάρχει άλλους μηχανισμούς δράσης για τη μελανίνη μέσα στο σώμα, όπως η προστασία του ήπατος, των εντέρων, ακόμη και του ανοσοποιητικού συστήματος.

Ωστόσο, η έρευνα σχετικά με αυτά τα πιθανά οφέλη είναι σπάνια, επομένως η μελάγχρωση και η φωτοπροστασία παραμένουν τα δύο κύρια οφέλη της μελανίνης για τον άνθρωπο.

Έχουμε όλοι την ίδια ποσότητα μελανίνης;

Παρά τις πολλές παραλλαγές στο ανθρώπινο δέρμα, τα μαλλιά και το χρώμα των ματιών, σχεδόν όλοι οι άνθρωποι έχουν περίπου τον ίδιο αριθμό μελανοκυττάρων.

Ωστόσο, τα άτομα με σκούρες αποχρώσεις δέρματος έχουν μελανοσώματα που είναι μεγαλύτερα σε αριθμό, μεγαλύτερα σε μέγεθος και πιο χρωματισμένα από αυτά με ανοιχτόχρωμο δέρμα.

Είναι ενδιαφέρον ότι αυτά τα μελανοσώματα φαίνεται επίσης να εμφανίζουν συγκεκριμένα μοτίβα κατανομής με βάση το χρώμα του δέρματος. Όλες αυτές οι διαφορές συμβάλλουν στη μεγάλη ποικιλία των χρωμάτων και των τόνων του δέρματος των ανθρώπων.

Τι θα συμβεί αν δεν έχετε αρκετή μελανίνη;

Η γενετική γενικά καθορίζει την ποσότητα μελανίνης στα μαλλιά, το δέρμα και τα μάτια σας, αλλά υπάρχουν δύο καταστάσεις που μπορεί να συμβούν όταν το σώμα σας στερείται μελανίνης:

• Λεύκη. Η λεύκη είναι μια αυτοάνοση πάθηση που εμφανίζεται όταν το σώμα δεν παράγει αρκετά μελανοκύτταρα. Αυτό προκαλεί έλλειψη χρωστικής που μπορεί να εμφανιστεί ως λευκές κηλίδες στο δέρμα ή στα μαλλιά. Η λεύκη επηρεάζει μεταξύ 1 και 2 τοις εκατό των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.
• Αλβινισμός. Ο αλβινισμός είναι μια σπάνια γενετική πάθηση που εμφανίζεται όταν το σώμα δεν παράγει αρκετή μελανίνη. Αυτό μπορεί να συμβεί λόγω μειωμένου αριθμού μελανοκυττάρων ή μειωμένης παραγωγής μελανίνης από τα μελανοσώματα. Υπάρχουν διάφοροι τύποι αλμπινισμού, αλλά οι περισσότεροι προκαλούν μέτρια έως σοβαρή έλλειψη χρωστικής στο δέρμα, τα μαλλιά και τα μάτια.

Υπάρχουν τρόποι που μπορείτε να αυξήσετε την ποσότητα μελανίνης που έχετε;

Αν και είναι αλήθεια ότι η παραγωγή μελανίνης στο δέρμα μπορεί να αυξηθεί με το μαύρισμα, είναι σημαντικό να θυμάστε τη βιολογική λειτουργία της μελανίνης και γιατί το μαύρισμα μπορεί να είναι επικίνδυνο.

Στη διάρκεια έκθεση στον ήλιοοι επιβλαβείς ακτίνες UV από τον ήλιο διεισδύουν μέσα από το δέρμα και αρχίζουν να καταστρέφουν το DNA στα κύτταρα του δέρματος.

Ως απάντηση σε αυτή την κυτταρική βλάβη, το σώμα προσπαθεί να παράγει περισσότερη μελανίνη για να προστατεύσει τα κύτταρα. Αυτή η αύξηση στην παραγωγή μελανίνης είναι που δημιουργεί το χαρακτηριστικό «μαύρισμα» στο δέρμα.

Ωστόσο, μόλις το δέρμα αρχίσει να μαυρίζει, αυτό είναι ένδειξη ότι έχει ήδη συμβεί κυτταρική βλάβη.

Η ποσότητα μελανίνης που παράγεται μέσω του μαυρίσματος – είτε από τον ήλιο είτε από οποιαδήποτε άλλη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία – δεν είναι αρκετή για να προστατεύσει τα κύτταρα του δέρματος από περαιτέρω βλάβη. Με την πάροδο του χρόνου, αυτή η κυτταρική βλάβη μπορεί δυνητικά να οδηγήσει σε καρκίνο του δέρματος.

Εκτός από το μαύρισμα, υπήρξαν ορισμένες αναφορές που υποδηλώνουν ότι ορισμένα συμπληρώματα βιταμινών ή βοτάνων μπορούν αυξάνουν τα επίπεδα μελανίνης στο δέρμα. Μερικά από τα πιο συχνά συνιστώμενα συμπληρώματα είναι αντιοξειδωτικά, όπως η βιταμίνη Α και η βιταμίνη Ε.

Ωστόσο, αυτού του είδους οι ισχυρισμοί βασίζονται ως επί το πλείστον σε ανέκδοτα στοιχεία και υπάρχει λίγη επιστημονική έρευνα για να τα στηρίξει.

Η κατώτατη γραμμή

Η μελανίνη είναι ένας τύπος χρωστικής ουσίας που δίνει χρώμα στα μαλλιά, το δέρμα και τα μάτια σε ανθρώπους και ζώα.

Εκτός από την παροχή χρώσης στα κύτταρα, η μελανίνη απορροφά επίσης τις επιβλαβείς ακτίνες UV και προστατεύει από την κυτταρική βλάβη από την έκθεση στο υπεριώδες φως.

Τα επίπεδα μελανίνης γενικά καθορίζονται από τη γενετική, αλλά μπορούν να επηρεαστούν από εξωτερικές πηγές, όπως η έκθεση στον ήλιο, οι ορμόνες ή ακόμα και η ηλικία.