«Το μόνο πράγμα που έμαθα παρακολουθώντας τη σειρά ήταν μια νέα μέθοδος αυτοκτονίας».
Προειδοποίηση περιεχομένου: περιγραφές αυτοκτονίας, ιδεασμός
Αφού δέχτηκε μια τεράστια αντίδραση, το Netflix αποφάσισε τελικά να κόψει την αμφιλεγόμενη σκηνή αυτοκτονίας από το φινάλε της πρώτης σεζόν του «13 Reasons Why». Και προσωπικά, χαίρομαι που το έκαναν.
Αν και είναι λίγο αργά για να το κάνω τώρα, είμαι ακόμα χαρούμενος που το Netflix λαμβάνει μέτρα για να προστατεύσει το κοινό του από μια τέτοια σκηνή που προκαλεί ρομαντική δράση, η οποία ρομαντικοποίησε την αυτοκτονία και είχε τη δυνατότητα να επηρεάσει τους θεατές που αγωνίζονται.
Το νιώθω αυτό τόσο σε προσωπικό επίπεδο όσο και ως αουτσάιντερ — επειδή η παράσταση επηρέασε τις δικές μου ιδέες για την αυτοκτονία.
Επέλεξα να παρακολουθήσω το “13 Reasons Why” χωρίς να γνωρίζω τίποτα για τη σκηνή της αυτοκτονίας (γι’ αυτό, παρεμπιπτόντως, σίγουρα θα έπρεπε να υπήρχαν προειδοποιήσεις περιεχομένου στην πρώτη σεζόν).
Πάλευα με τη δική μου ψυχική υγεία και ως δημοσιογράφος και ως επιζών, ήθελα να δω πώς αντιπροσωπεύεται η ψυχική ασθένεια σε μια σύγχρονη σειρά. Ως νέος που πάλευε με ψυχικές ασθένειες από τα εφηβικά μου χρόνια, ήθελα να δω αν μπορούσα να σχετιστώ με τους εφήβους της σειράς.
Ήλπιζα πραγματικά να αποκτήσω κάποια άνεση από αυτό και να ξέρω ότι δεν ήμουν μόνος — κάτι που ένιωθα συχνά ως έφηβος.
Αλλά το μόνο πράγμα που έμαθα παρακολουθώντας τη σειρά ήταν μια νέα μέθοδος αυτοκτονίας.
Και ενώ υπήρχαν πολλοί πυροδοτικοί τόνοι στην παράσταση, δεν νομίζω ότι τίποτα ήταν τόσο επικίνδυνο όσο η σκηνή του μπάνιου.
Για κάποιους, αυτή η σκηνή ήταν έναυσμα απλώς επειδή έδειξε αυτοτραυματισμό. Αυτό επηρέασε πολλούς ανθρώπους που έχουν αυτοτραυματιστεί στο παρελθόν επειδή ήταν πολύ κοντά στο σπίτι τους. Ήταν μια υπενθύμιση των προηγούμενων αγώνων και του πόνου που τους οδήγησε σε αυτοτραυματισμό αρχικά. Τους πήγε πίσω σε ένα σκοτεινό μέρος που δεν ήταν έτοιμοι να το επισκεφτούν ξανά.
Αλλά το πάλεψα για έναν διαφορετικό λόγο: το γεγονός ότι έκαναν την αυτοκτονία να φαίνεται τόσο εύκολη.
Λόγω της δικής μου ψυχικής ασθένειας πέρυσι, άρχισα να αντιμετωπίζω κρίσεις σοβαρής αυτοκτονίας. Δεν ήταν μια ιδέα που την πήρα ελαφρά. Είχα σκεφτεί το χρονοδιάγραμμα, τις μεθόδους, τα γράμματα, τα οικονομικά και τι θα γινόταν όταν έλειπα.
Και όταν άρχισα να φαντάζομαι πώς θα το έκανα, ήξερα ήδη πώς θα το επιχειρούσα: Ακριβώς με τον ίδιο τρόπο όπως η Χάνα.
Θυμάμαι ότι ξανασκέφτηκα εκείνη τη σκηνή στο «13 Reasons Why», και είδα πόσο εύκολος και ειρηνικός φαινόταν ο θάνατος της Hannah. Έμοιαζε σαν να τελείωσε μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα.
Ναι, ήταν απίστευτα αναστατωμένη και στενοχωρημένη, αλλά η σκηνή σχεδόν την έκανε να μοιάζει με μια «εύκολη διέξοδο». Τόσο εύκολο, μάλιστα, που είπα στον εαυτό μου ότι ακριβώς έτσι θα το έκανα.
Ευτυχώς, κατέληξα να ζητήσω βοήθεια από μια ομάδα κρίσης. Μετά από έξι εβδομάδες καθημερινών επισκέψεων, υποστήριξης και αλλαγής φαρμάκων, τα συναισθήματα αυτοκτονίας μειώθηκαν και άρχισα να βλέπω φως στο τέλος του τούνελ.
Και ξέρετε τι άλλο είδα; Πόσο επικίνδυνη και μη ρεαλιστική ήταν αυτή η σκηνή αυτοκτονίας.
Για όποιον δεν το έχει δει, η Hannah εμφανίστηκε ξαπλωμένη στο μπάνιο ντυμένη, έχοντας κόψει τον εαυτό της με ένα ξυράφι. Η επόμενη σκηνή δείχνει τους γονείς της να τη βρίσκουν συντετριμμένες, καθώς η Χάνα είχε πεθάνει.
Η σκηνή της αυτοκτονίας ήταν γρήγορη και καθαρή. Το έκαναν να φαίνεται σαν να ήταν απλό – σαν να ήταν ένας ελκυστικός τρόπος να πεθάνεις.
Για κάποιον σε ένα ευάλωτο headspace – κάποιον σαν εμένα – αυτή η σκηνή με κόλλησε, χειρότερη από το γεγονός ότι δεν περίμενα να τη δω εξαρχής.
Αλλά στην πραγματικότητα, το κόψιμο των καρπών σας είναι ένα απίστευτα επικίνδυνο και επώδυνο πράγμα, και συνοδεύεται από πολλούς κινδύνους – πολλοί από τους οποίους όχι περιλαμβάνουν τον θάνατο.
Δεν είναι γρήγορο. Δεν είναι εύκολο. Σίγουρα δεν είναι ανώδυνο. Και σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, πηγαίνει στραβά και μπορεί να σας ανοίξει σοβαρές λοιμώξεις και ακόμη και αναπηρία.
Με τρομάζει που αν δεν είχα ζητήσει βοήθεια από επαγγελματίες και το μάθαινα αυτό, μπορεί να είχα βλάψει σοβαρά το σώμα μου για το υπόλοιπο της ζωής μου.
Αλλά η σκηνή δεν ήταν επιζήμια μόνο για μένα. Ανησυχώ ότι θα μπορούσε να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό άλλους που, όπως εγώ εκείνη την εποχή, δεν καταλάβαιναν τη σοβαρότητά του.
Όταν προσπάθησα να εντοπίσω τη σκηνή στο Διαδίκτυο, τη βρήκα χωρίς πλαίσιο —μόνο μουσική πίσω από αυτήν— και σχεδόν έμοιαζε με έναν οδηγό για να βάλεις τέλος στη ζωή σου. Ήταν τρομακτικό.
Με τρομάζει να φαντάζομαι έναν νεαρό, εντυπωσιακό θεατή να βλέπει αυτό να εκτυλίσσεται στην οθόνη και να σκέφτεται: «Αυτός είναι ο τρόπος να το κάνεις».
Ξέρω ότι είναι εκεί έξω, γιατί ήμουν ένας από αυτούς τους θεατές.
Καταλαβαίνω ότι το Netflix ήθελε τον παράγοντα σοκ, όπως κάνουν πολλά τηλεοπτικά προγράμματα. Και μπορώ να εκτιμήσω τη φιλοδοξία να ανοίξω μια συζήτηση για την αυτοκτονία σε μια σύγχρονη σειρά. Ωστόσο, ο τρόπος που το έκαναν ήταν επικίνδυνος και μη ρεαλιστικός.
Φυσικά, δεν θα θέλουν να δείξουν έναν ρεαλιστικό τρόπο — γιατί αυτό δεν θα ήταν κατάλληλο για την ηλικία τηλεθέασης.
Αλλά αυτό είναι στην πραγματικότητα μέρος του προβλήματος. Είναι επικίνδυνο να απεικονίζεις την αυτοκτονία με τρόπο που την κάνει να φαίνεται σχετικά απλή και ανώδυνη, όταν είναι κάθε άλλο παρά.
Σίγουρα υπάρχουν πράγματα που μου αρέσουν στην παράσταση (ομολογώ ότι υπήρχαν μέρη που σίγουρα λάτρεψα). Αλλά αυτά δεν αντισταθμίζουν τον κίνδυνο να οδηγήσουν τους εντυπωσιακούς θεατές να κάνουν θανατηφόρες ενέργειες, επειδή πιστεύουν ότι αυτό που απεικονίστηκε στην εκπομπή θα συμβεί στην πραγματική ζωή.
Η σκηνή δεν έπρεπε να είχε κυκλοφορήσει ποτέ. Αλλά το γεγονός παραμένει ότι ήταν — και έθεσε σε κίνδυνο θεατές όπως εγώ.
Χαίρομαι που κόπηκε η σκηνή. Φοβάμαι, όμως, ότι είναι ήδη πολύ αργά.
Η Hattie Gladwell είναι δημοσιογράφος ψυχικής υγείας, συγγραφέας και συνήγορος. Γράφει για ψυχικές ασθένειες με την ελπίδα να μειώσει το στίγμα και να ενθαρρύνει τους άλλους να μιλήσουν.
Discussion about this post