Τι πρέπει να γνωρίζετε για την αυτοάνοση παγκρεατίτιδα

Τι είναι η αυτοάνοση παγκρεατίτιδα;

Το πάγκρεας είναι ένα όργανο που βρίσκεται στο άνω μέρος της κοιλιάς σας. Παράγει ινσουλίνη, η οποία βοηθά το σώμα σας να ρυθμίσει τα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου). Το πάγκρεας σας παράγει επίσης πεπτικούς χυμούς που βοηθούν στην πέψη των τροφών που τρώτε.

Όταν το πάγκρεάς σας διογκώνεται και φλεγμονή, ονομάζεται παγκρεατίτιδα. Η αυτοάνοση παγκρεατίτιδα συμβαίνει όταν το ανοσοποιητικό σας σύστημα επιτίθεται κατά λάθος στο πάγκρεας σας.

Η ακριβής αιτία της αυτοάνοσης παγκρεατίτιδας είναι άγνωστη. Είναι πιθανό να προκαλείται από ένα συμβάν έναρξης, όπως μια βακτηριακή λοίμωξη, σε άτομα που έχουν γενετική προδιάθεση για αυτοάνοση παγκρεατίτιδα ή άλλες αυτοάνοσες καταστάσεις.

Τύποι αυτοάνοσης παγκρεατίτιδας

Υπάρχουν 2 διαφορετικοί τύποι αυτοάνοσης παγκρεατίτιδας: ο τύπος 1 και ο τύπος 2.

Ο τύπος 1 είναι ο πιο κοινός τύπος. Σχετίζεται με υψηλά επίπεδα IgG4, έναν τύπο αντισώματος, και ανοσοκύτταρα που παράγουν IgG4. Αυτά τα αντισώματα μπορούν να επιτεθούν σε υγιή ιστό στο πάγκρεας σας. Άλλα όργανα, όπως οι χοληφόροι πόροι, τα νεφρά και ο θυρεοειδής μπορεί επίσης να εμπλέκονται.

Η νόσος τύπου 1 είναι πιο συχνή σε άτομα που είναι αρσενικά κατά τη γέννηση και σε άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω. Έχει επίσης υψηλότερο επιπολασμό σε άτομα ασιατικής καταγωγής, σύμφωνα με έρευνα.

Στη νόσο τύπου 2, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού που ονομάζονται ουδετερόφιλα βρίσκονται στους αγωγούς (σωλήνες) του παγκρέατος. Η δραστηριότητα αυτών των κυττάρων μπορεί να βλάψει το πάγκρεας. Το IgG4 είτε δεν μπορεί να ανιχνευθεί είτε βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Αυτός ο τύπος αυτοάνοσης παγκρεατίτιδας σχετίζεται επίσης μερικές φορές με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου (IBD).

Η νόσος τύπου 2 φαίνεται να επηρεάζει εξίσου άνδρες και γυναίκες και εμφανίζεται κυρίως σε νεότερα άτομα, ανά έρευνα. Έχει παρατηρηθεί κυρίως σε άτομα ευρωπαϊκής αμερικανικής καταγωγής.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Τα συμπτώματα της αυτοάνοσης παγκρεατίτιδας μπορεί να περιλαμβάνουν:

• ίκτερο ή κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών

• άνω κοιλιακό άλγος
• κούραση
• απώλεια της όρεξης
• ακούσια απώλεια βάρους

• ναυτία ή έμετο

• σκούρα ούρα
• ωχρά ή πηλόχρωμα κόπρανα

Ο κοιλιακός πόνος είναι γενικά πιο συχνός στη νόσο τύπου 2. Όταν συμβαίνει σε νόσο τύπου 1, είναι συχνά ήπια και έρχεται και φεύγει.

Η αυτοάνοση παγκρεατίτιδα μπορεί επίσης να προκαλέσει διεύρυνση του παγκρέατος καθώς και εμφάνιση μη καρκινικών αναπτύξεων. Αυτά τα ευρήματα, μαζί με τα συμπτώματα της αυτοάνοσης παγκρεατίτιδας, μερικές φορές μπορεί να θεωρηθούν λανθασμένα με καρκίνο του παγκρέατος.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Διάφορες διαφορετικές μέθοδοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση της αυτοάνοσης παγκρεατίτιδας. Επειδή η αυτοάνοση παγκρεατίτιδα μπορεί να παρουσιαστεί όπως ο καρκίνος του παγκρέατος, είναι επίσης σημαντικό να αποκλείεται προσεκτικά η παρουσία καρκίνου κατά τη διάγνωση.

Ο γιατρός σας θα πραγματοποιήσει πρώτα μια φυσική εξέταση και θα ζητήσει το ιατρικό σας ιστορικό. Θα ζητήσουν λεπτομέρειες σχετικά με:

• τα συμπτώματά σας
• οποιαδήποτε άλλη ιατρική πάθηση έχετε
• είτε έχετε προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό παγκρεατίτιδας

Μετά από αυτό, οι ακόλουθες μέθοδοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση της αυτοάνοσης παγκρεατίτιδας:

• Απεικόνιση. Οι απεικονιστικές εξετάσεις μπορούν να παρέχουν μια άποψη του παγκρέατος και των αγωγών του. Αυτό γίνεται συνήθως με χρήση αξονικής τομογραφίας (CT) ή μαγνητικής τομογραφίας (MRI). Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί υπερηχογράφημα.
• ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΙΜΑΤΟΣ. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφοροι τύποι εξετάσεων αίματος για να βοηθήσουν στη διάγνωση. Τα παραδείγματα περιλαμβάνουν:
  • μια δοκιμή για την ανίχνευση και τον προσδιορισμό των επιπέδων IgG4
  • μια πλήρης εξέταση αίματος (CBC), η οποία εξετάζει τα επίπεδα διαφορετικών τύπων αιμοσφαιρίων
  • ένα μεταβολικό πάνελ, το οποίο περιλαμβάνει τεστ που αξιολογούν πράγματα όπως η γλυκόζη αίματος, οι ηλεκτρολύτες και η ηπατική και η νεφρική λειτουργία
• Βιοψία. Μπορεί να γίνει βιοψία για τη συλλογή δείγματος ιστού από το πάγκρεας σας. Αυτός ο ιστός στη συνέχεια εξετάζεται σε μικροσκόπιο για να αναζητηθούν σημάδια αυτοάνοσης δραστηριότητας.

Μια άλλη μέθοδος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει στη διάγνωση αυτής της πάθησης ονομάζεται εξέταση στεροειδών, η οποία στην πραγματικότητα δεν είναι διαγνωστική εξέταση. Είναι μια θεραπευτική δοκιμή.

Πώς αντιμετωπίζεται η αυτοάνοση παγκρεατίτιδα;

Τα περισσότερα άτομα με αυτοάνοση παγκρεατίτιδα ανταποκρίνονται καλά στη θεραπεία με κορτικοστεροειδή. Αυτά τα φάρμακα μειώνουν τη φλεγμονή μειώνοντας τη δραστηριότητα του ανοσοποιητικού συστήματος. Παραδείγματα κορτικοστεροειδών περιλαμβάνουν πρεδνιζόνη και πρεδνιζολόνη.

Τα κορτικοστεροειδή είναι διαθέσιμα σε μορφή χαπιού ή δισκίου. Συνήθως χρησιμοποιούνται για σύντομο χρονικό διάστημα, μετά το οποίο κόβονται. Αυτό οφείλεται στον κίνδυνο παρενεργειών με μακροχρόνια χρήση.

Ενα παλαιότερη μελέτη από το 2013 περιελάμβαναν 1.064 συμμετέχοντες με αυτοάνοση παγκρεατίτιδα. Διαπιστώθηκε ότι το 99 τοις εκατό εκείνων με νόσο τύπου 1 και το 92 τοις εκατό εκείνων με νόσο τύπου 2 παρουσίασαν ύφεση με θεραπεία με κορτικοστεροειδή.

Τα συμπτώματα που δεν ανταποκρίνονται στα κορτικοστεροειδή μπορεί συχνά να υποδηλώνουν λανθασμένη διάγνωση. Ο καρκίνος του παγκρέατος συχνά εμφανίζεται με παρόμοιο τρόπο με την αυτοάνοση παγκρεατίτιδα.

Εάν έχετε στένωση ή απόφραξη στους παγκρεατικούς ή χοληφόρους πόρους σας λόγω αυτοάνοσης παγκρεατίτιδας, ο γιατρός σας μπορεί να τοποθετήσει ένα στεντ στον πόρο. Αυτός είναι ένας στενός σωλήνας που τοποθετείται στον προσβεβλημένο αγωγό, επιτρέποντας στα υγρά να περάσουν πιο αποτελεσματικά.

Μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές;

Η αυτοάνοση παγκρεατίτιδα μπορεί να υποτροπιάσει μετά από θεραπεία. Οι υποτροπές είναι πιο συχνές στη νόσο τύπου 1 και εμφανίζονται σε έως και 50 τοις εκατό ατόμων με αυτό το είδος αυτοάνοσης παγκρεατίτιδας. Η προσβολή του χοληδόχου πόρου αυξάνει τον κίνδυνο υποτροπής.

Εάν συμβεί υποτροπή, μπορεί να χρειαστεί πρόσθετη θεραπεία με κορτικοστεροειδή. Είναι επίσης πιθανό να χρησιμοποιηθεί ένα διαφορετικό ανοσοτροποποιητικό ή ανοσοκατασταλτικό φάρμακο, όπως η αζαθειοπρίνη, η μεθοτρεξάτη ή η ριτουξιμάμπη.

Μια άλλη πιθανή επιπλοκή είναι μια στένωση ή απόφραξη των χοληφόρων αγωγών, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση συμπτωμάτων όπως ίκτερος, απώλεια βάρους και ναυτία ή έμετο. Μια απόφραξη μπορεί να προκαλέσει τις δικές της επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένης της συσσώρευσης χολερυθρίνης και της ηπατικής νόσου.

Άλλες επιπλοκές σχετίζονται με τις παρενέργειες της θεραπείας με κορτικοστεροειδή. Αυτές οι παρενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν:

• κατακράτηση υγρών
• αλλαγές διάθεσης
• ακούσια αύξηση βάρους
• υψηλό σάκχαρο στο αίμα
• υψηλή πίεση του αίματος
• οστεοπόρωση

Πότε να δείτε γιατρό

Κλείστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας εάν αντιμετωπίζετε συμπτώματα όπως:

• επαναλαμβανόμενος ή συνεχής πόνος στην άνω κοιλιακή χώρα σας
• ικτερός
• σκούρα ούρα
• ωχρά ή πηλόχρωμα κόπρανα
• απώλεια αξιοσημείωτου βάρους χωρίς προσπάθεια
• συχνή ναυτία ή έμετος

Ο γιατρός σας θα εργαστεί για να αξιολογήσει τα συμπτώματά σας για να διαγνώσει την υποκείμενη αιτία, η οποία τον βοηθά να συστήσει ένα σχέδιο θεραπείας που είναι κατάλληλο για την κατάστασή σας.

Η κατώτατη γραμμή

Η αυτοάνοση παγκρεατίτιδα είναι ένας ασυνήθιστος τύπος παγκρεατίτιδας κατά τον οποίο το ανοσοποιητικό σας σύστημα επιτίθεται σε υγιή ιστό στο πάγκρεας σας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα όπως ίκτερο, κόπωση και πόνο στην άνω κοιλιακή χώρα.

Τα κορτικοστεροειδή είναι συνήθως πολύ αποτελεσματικά στη θεραπεία της αυτοάνοσης παγκρεατίτιδας. Ωστόσο, είναι ακόμα πιθανό να συμβούν υποτροπές μετά τη θεραπεία, ιδιαίτερα με αυτοάνοση παγκρεατίτιδα τύπου 1.

Εάν δεν αντιμετωπιστεί, η αυτοάνοση παγκρεατίτιδα μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές. Επιπλέον, ο καρκίνος του παγκρέατος έχει πολύ παρόμοια συμπτώματα. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να δείτε το γιατρό σας εάν έχετε συμπτώματα όπως ίκτερο, κοιλιακό άλγος ή ανεξήγητη απώλεια βάρους.