Οι ερευνητές της Novartis ανέπτυξαν μια πιθανή νέα μέθοδο θεραπείας για τη δρεπανοκυτταρική αναιμία.
Μια μεγάλη ομάδα ιατρικών ερευνητών της Novartis Biomedical Research έχει αναπτύξει μια πιθανή θεραπεία για τη δρεπανοκυτταρική αναιμία. Η εργασία τους, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science, περιελάμβανε μια εξαντλητική μελέτη για την εύρεση ενός υποβαθμιστή του μεταγραφικού παράγοντα WIZ, με στόχο την πρόκληση παραγωγής εμβρυϊκής αιμοσφαιρίνης, και το δοκίμασαν σε ζωικά μοντέλα.
Ο Ντάγκλας Χιγκς και η Μίρα Κασούφ από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης έδωσαν ένα προοπτικό άρθρο στο ίδιο τεύχος περιοδικού, περιγράφοντας τη σημασία αυτής της έρευνας.
Κατανόηση της δρεπανοκυτταρικής νόσου
Η δρεπανοκυτταρική αναιμία προκαλείται από μια μετάλλαξη στο γονίδιο που είναι υπεύθυνο για τη δημιουργία της αιμοσφαιρίνης των ενηλίκων. Η αιμοσφαιρίνη είναι η πρωτεΐνη στα ερυθρά αιμοσφαίρια που μεταφέρει οξυγόνο σε όλο το σώμα. Αυτή η μετάλλαξη οδηγεί σε παραμορφωμένα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα οποία σχηματίζονται σε σχήμα μισοφέγγαρου αντί για τους συνήθεις στρογγυλούς δίσκους. Αυτά τα κακοσχηματισμένα κύτταρα προκαλούν προβλήματα στη μεταφορά οξυγόνου και τείνουν να κολλάνε μεταξύ τους, οδηγώντας σε πόνο και άλλες επιπλοκές.
Τρέχουσες θεραπείες και προκλήσεις
Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί δύο θεραπείες γονιδιακής επεξεργασίας για τη δρεπανοκυτταρική αναιμία, οι οποίες έχουν αποδειχθεί πολύ αποτελεσματικές. Η γονιδιακή επεξεργασία περιλαμβάνει την τροποποίηση του DNA στα κύτταρα ενός ατόμου για τη διόρθωση της γενετικής μετάλλαξης που προκαλεί την ασθένεια. Ωστόσο, αυτές οι θεραπείες είναι εξαιρετικά ακριβές, καθιστώντας τις απρόσιτες στους περισσότερους ασθενείς.
Η αναζήτηση για εναλλακτικές θεραπείες
Λόγω του υψηλού κόστους των θεραπειών γονιδιακής επεξεργασίας, οι ερευνητές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της Novartis, αναζητούν άλλους τρόπους θεραπείας της νόσου. Ένας πολλά υποσχόμενος τομέας έρευνας επικεντρώνεται στην ανάπτυξη ενός φαρμάκου που μπορεί να ενεργοποιήσει την παραγωγή εμβρυϊκής αιμοσφαιρίνης σε ενήλικες. Η εμβρυϊκή αιμοσφαιρίνη είναι ο τύπος αιμοσφαιρίνης που υπάρχει στα νεογνά και μεταφέρει αποτελεσματικά το οξυγόνο. Η ενεργοποίηση της εμβρυϊκής αιμοσφαιρίνης θα μπορούσε να προσφέρει θεραπεία για τη δρεπανοκυτταρική αναιμία παρέχοντας έναν νέο τρόπο μεταφοράς οξυγόνου στο αίμα. Ωστόσο, προηγούμενες προσπάθειες για την ανάπτυξη τέτοιων θεραπειών έχουν συχνά οδηγήσει σε αρνητικές παρενέργειες, όπως η καταστολή της παραγωγής βλαστοκυττάρων μυελού των οστών, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία.
Η πρόοδος της Novartis
Σε αυτή τη νέα προσπάθεια, η ομάδα της Novartis εστίασε στην εύρεση ενός φαρμάκου που θα μπορούσε να ενεργοποιήσει την εμβρυϊκή αιμοσφαιρίνη χωρίς να προκαλέσει επιβλαβείς παρενέργειες. Στόχος τους ήταν να βρουν μια ένωση που θα δέσμευε σε μια πρωτεΐνη που ονομάζεται cereblon. Το Cereblon είναι μέρος ενός μεγαλύτερου συμπλέγματος που εμπλέκεται σε διάφορες κυτταρικές διεργασίες, συμπεριλαμβανομένης της αποικοδόμησης συγκεκριμένων πρωτεϊνών.
Μετά από εκτεταμένη έρευνα, η ομάδα ανακάλυψε μια ένωση που ονομάζεται dWIZ-1. Εξέλιξαν αυτή την ένωση και διαπίστωσαν ότι η χορήγησή της σε ζωικά μοντέλα αύξησε τα επίπεδα εμβρυϊκής αιμοσφαιρίνης από 17% σε 45%. Αυτή η σημαντική αύξηση στα επίπεδα εμβρυϊκής αιμοσφαιρίνης θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τα συμπτώματα σε ανθρώπους με δρεπανοκυτταρική αναιμία.
Επόμενα βήματα και μελλοντικές προοπτικές
Απαιτούνται περισσότερες δοκιμές της ένωσης για να διασφαλιστεί ότι δεν προκαλεί αρνητικές παρενέργειες. Ωστόσο, η ομάδα είναι αισιόδοξη ότι το dWIZ-1 μπορεί να αναπτυχθεί σε χάπι που θα ανακουφίσει σημαντικά τα συμπτώματα της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας. Εάν είναι επιτυχής, αυτή η νέα θεραπεία θα μπορούσε να προσφέρει μια πιο προσιτή και προσβάσιμη επιλογή για τους ασθενείς σε όλο τον κόσμο.
Πηγή πληροφοριών:
Pamela Y. Ting et al. Ένας μοριακός αποικοδομητής κόλλας του μεταγραφικού παράγοντα WIZ για την επαγωγή εμβρυϊκής αιμοσφαιρίνης. [Science (2024)]. DOI: 10.1126/science.adk6129
Douglas Higgs et al. Ανάπτυξη ενός χαπιού για τη θεραπεία της δρεπανοκυτταρικής νόσου. [Science (2024)]. DOI: 10.1126/science.adq3757
Discussion about this post