Ποια είναι η διαφορά μεταξύ AVPD και κοινωνικής αγχώδους διαταραχής;

Η διαταραχή κοινωνικού άγχους (SAD), που κάποτε αναφερόταν ως κοινωνική φοβία, αναφέρεται ως αγχώδης διαταραχή στο Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders 5th edition, text revision (DSM-5-TR), τον κλινικό οδηγό που χρησιμοποιείται από επαγγελματίες ψυχικής υγείας στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το SAD παρουσιάζει μειωτικά συμπτώματα άγχους, φόβου και αποφυγής που σχετίζονται με κοινωνικές καταστάσεις που σας ανοίγουν στον έλεγχο των άλλων.

Παραδείγματα περιλαμβάνουν τη γνωριμία με νέα άτομα, την παροχή μιας διάλεξης ή το φαγητό στο κοινό. Οποιαδήποτε κατάσταση πιστεύετε ότι μπορεί να οδηγήσει σε αμηχανία, ταπείνωση ή απόρριψη μπορεί να είναι πηγή έντονων αρνητικών συναισθημάτων στο SAD.

Τελικά, το SAD μπορεί να σας κάνει να αποφύγετε εντελώς ορισμένες κοινωνικές εμπειρίες. Εάν πρέπει να συμμετάσχετε, οι κοινωνικές καταστάσεις αντιμετωπίζονται με έντονο άγχος ή φόβο.

Σύμφωνα με την Ένωση Άγχους & Κατάθλιψης της Αμερικής (ADAA), το SAD επηρεάζει περίπου 15 εκατομμύρια Αμερικανούς ενήλικες και είναι η δεύτερη πιο συχνά διαγνωσμένη αγχώδης διαταραχή.

Σημεία και συμπτώματα SAD

Για να λάβετε διάγνωση SAD, πρέπει να πληροίτε τα ακόλουθα κριτήρια που περιγράφονται στο DSM-5-TR:

• Έντονος φόβος ή άγχος σε τουλάχιστον μία κοινωνική κατάσταση που περιλαμβάνει τον έλεγχο άλλων
• Τα αρνητικά συναισθήματα οδηγούνται από φόβο να ενεργήσουμε με τρόπο ή να αποκαλύψουμε άγχος που θα οδηγήσει σε αμηχανία, ταπείνωση, απόρριψη ή προσβολή άλλων
• συγκεκριμένες κοινωνικές καταστάσεις προκαλούν σχεδόν πάντα άγχος ή φόβο
• συγκεκριμένες κοινωνικές εμπειρίες αποφεύγονται ή αντιμετωπίζονται με ακραίο άγχος ή φόβο
• Το άγχος ή ο φόβος είναι δυσανάλογο με την απειλή δράσης
• Ο φόβος, το άγχος ή η αποφυγή είναι επίμονα, συνήθως υπάρχουν για 6 μήνες ή περισσότερο
• ο φόβος, το άγχος ή η αποφυγή προκαλούν κλινικά σημαντική έκπτωση σε σημαντικούς τομείς της λειτουργίας
• καμία ουσία ή άλλες ιατρικές ή ψυχικές παθήσεις δεν μπορούν να εξηγήσουν τα συμπτώματα

Τα σημάδια ότι μπορεί να αντιμετωπίζετε SAD εμφανίζονται όταν αντιμετωπίζετε συγκεκριμένα σενάρια, όπως η ομιλία ή το δείπνο με συναδέλφους.

Τα σημάδια μπορεί να περιλαμβάνουν:

• περνώντας μέρες προσηλωμένη στην επερχόμενη κατάσταση
• επαναλαμβάνοντας συμπεριφορές ή συζητήσεις ξανά και ξανά
• συντριπτικά συναισθήματα αυτοσυνείδησης
• γρήγορος καρδιακός παλμός
• έξαψη του δέρματος, εφίδρωση ή τρέμουλο
• ναυτία
• νιώθετε σαν να έχει «αδειάσει» το μυαλό σας
• άκαμπτη στάση
• δυσκολία να μιλήσει ή να συμμετάσχει σε συνομιλία
• αποφεύγοντας την οπτική επαφή

Η διαταραχή αποφυγής προσωπικότητας ή AVPD ορίζεται από το DSM-5-TR ως ένα επίμονο πρότυπο κοινωνικής αναστολής, υπερευαισθησίας στην αρνητική αξιολόγηση και αισθήματα ανεπάρκειας. Ανήκει στην ομάδα των διαταραχών προσωπικότητας της ομάδας C μαζί με την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή προσωπικότητας και τη διαταραχή εξαρτημένης προσωπικότητας.

Κάθε μία από τις διαταραχές προσωπικότητας της ομάδας C έχει ομοιότητες που σχετίζονται με τον υποκείμενο φόβο και το άγχος. Όπως όλες οι διαταραχές προσωπικότητας, η AVPD περιλαμβάνει συναισθηματικές, γνωστικές, διαπροσωπικές και συμπεριφορικές αντιδράσεις που θεωρούνται εκτός του τυπικού.

συμπτώματα AVPD

Η διάγνωση της AVPD δίνεται σύμφωνα με το DSM-5-TR όταν μακροχρόνια μοτίβα κοινωνικής αναπηρίας, αρνητική ευαισθησία αξιολόγησης και αισθήματα ανεπάρκειας οδηγούν σε τέσσερα ή περισσότερα από τα ακόλουθα κριτήρια:

• αποφυγή επαγγελματικών δραστηριοτήτων
• μια απροθυμία να εμπλακεί με ανθρώπους χωρίς τη βεβαιότητα ότι θα γίνει αρεστός
• διατήρηση αποστάσεων στις στενές σχέσεις
• η εκ νέου ενασχόληση με την κριτική ή την απόρριψη σε κοινωνικές καταστάσεις
• δυσκολία στη δημιουργία νέων διαπροσωπικών συνδέσεων
• αυτοαντίληψη της κατωτερότητας, το να είσαι μη ελκυστικός ή να είσαι ανίκανος
• απροθυμία να αναλάβουν προσωπικά ρίσκα ή να δοκιμάσουν νέες δραστηριότητες

Τα σημάδια ότι μπορεί να ζείτε με AVPD περιλαμβάνουν:

• αισθάνονται εξαιρετικά πληγωμένοι ακόμη και σε μικρές επικρίσεις ή αποδοκιμασίες
• απροθυμία να μιλήσει ή να εκφράσει μια γνώμη
• ντροπαλές, ήσυχες ή συνεσταλμένες συμπεριφορές
• δυσπιστία για τις προθέσεις των άλλων
• τακτική υπερβολή των πιθανών κινδύνων σε συνηθισμένες καταστάσεις
• ζώντας έναν περιορισμένο, προβλέψιμο τρόπο ζωής
• ακυρώνοντας τακτικά σχέδια, συνεντεύξεις για δουλειά, ραντεβού με γιατρό και άλλες υποχρεώσεις
• σωματικά συμπτώματα άγχους, όπως γρήγορος καρδιακός ρυθμός, εφίδρωση, ναυτία ή έξαψη του δέρματος

Ενώ ορισμένοι ειδικοί νιώθετε ότι η AVPD θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ακραία παρουσίαση κοινωνικού άγχους, αυτές οι καταστάσεις παρέμειναν ξεχωριστές διαγνώσεις για σημαντικούς λόγους.

Επί του παρόντος, μία από τις μεγαλύτερες διαφορές μεταξύ αυτών των συνθηκών είναι το εύρος τους. Το SAD τείνει να σχετίζεται με συγκεκριμένες κοινωνικές εμπειρίες, όπως η ομιλία ή η χρήση δημόσιας τουαλέτας, ενώ η AVPD περιλαμβάνει την πλειονότητα των διαπροσωπικών αλληλεπιδράσεων και επηρεάζει σχεδόν κάθε πτυχή της καθημερινής ζωής.

Ο ρόλος του άγχους είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας διαφοροποίησης.

Σύμφωνα με α Συγχρονική μελέτη 2019, τόσο το SAD όσο και το AVPD παρουσιάζουν έντονο άγχος, συναισθηματική αστάθεια και μοτίβα διαπροσωπικής αποφυγής και απόσπασης. Το SAD, ωστόσο, έχει τις ρίζες του στο άγχος, ενώ το AVPD φαίνεται να έχει πιο περίπλοκα ψυχολογικά μονοπάτια.

Στοιχεία που παρουσιάζονται στο α Επιστημονική εργασία 2018 σημειώσεις Η AVPD μπορεί να εμφανιστεί απουσία κοινωνικού άγχους. Τα αισθήματα ανεπάρκειας, για παράδειγμα, μπορεί να είναι η κινητήρια δύναμη πίσω από ορισμένες συμπεριφορές αποφυγής στο AVPD.

Το SAD και το AVPD είναι ξεχωριστές διαγνώσεις, αλλά μπορείτε να ζήσετε μαζί τους ταυτόχρονα. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με το DSM-5-TR, το SAD είναι η πιο συχνή συνυπάρχουσα αγχώδης διαταραχή με AVPD και η AVPD είναι η πιο συχνή συνυπάρχουσα διαταραχή προσωπικότητας με SAD.

Παλαιότερη έρευνα προτείνει ότι το ποσοστό συνεμφάνισης κυμαίνεται μεταξύ 21% και 89%, ενώ η επιστημονική εργασία του 2018 προτείνει ότι η συνεμφάνιση είναι μεγαλύτερη από 50% σε πολλά δείγματα έρευνας.

Τόσο το AVPD όσο και το SAD μπορεί να παρουσιάζουν συμπτώματα:

• άγχος ή φόβος για κοινωνικά γεγονότα
• σωματικά συμπτώματα, όπως ναυτία ή εφίδρωση
• συμπεριφορές αποφυγής

Μπορεί να ζείτε και με τις δύο καταστάσεις όταν τα συμπτώματα είναι διάχυτα σε όλους τους τομείς της ζωής, όπως στην AVPD, αλλά γίνονται πιο σοβαρά όταν αντιμετωπίζετε έναν συγκεκριμένο τύπο κοινωνικής κατάστασης, όπως στο SAD.

Η AVPD και η SAD μπορούν και οι δύο να αντιμετωπιστούν με ψυχοθεραπεία και φαρμακευτική αγωγή.

Η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (CBT) είναι ένα πλαίσιο ψυχοθεραπείας που χρησιμοποιείται και στις δύο καταστάσεις. Η CBT χρησιμοποιεί διαφορετικές προσεγγίσεις για να βοηθήσει στην αναδιάρθρωση των μη βοηθητικών σκέψεων και συμπεριφορών σε ευεργετικές.

Τόσο στο SAD όσο και στο AVPD, η CBT επιδιώκει να σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε τις αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα και να κατανοήσετε πώς επηρεάζουν τις συμπεριφορές σας.

Ενώ υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι CBT, το SAD αντιμετωπίζεται συνήθως χρησιμοποιώντας δύο μορφές CBT:

• θεραπεία έκθεσης
• θεραπεία αποδοχής και δέσμευσης (ACT)

Το AVPD χρησιμοποιεί επίσης CBT, αν και η έρευνα σε συγκεκριμένες μορφές είναι περιορισμένη. Το AVPD μπορεί να επηρεάσει πολλούς διαφορετικούς τομείς της προσωπικής λειτουργίας και συχνά αντιμετωπίζεται με πολλαπλές προσεγγίσεις, όπως:

• CBT
• διαπροσωπική θεραπεία (IPT)
• Διαλεκτική συμπεριφορική θεραπεία (DBT)
• ομαδική θεραπεία
• ψυχοεκπαίδευση

Και οι δύο καταστάσεις μπορεί να ωφεληθούν από τη χρήση φαρμάκων όπως:

• αντικαταθλιπτικά
• σταθεροποιητές διάθεσης
• φάρμακα κατά του άγχους

Το AVPD και το SAD είναι ξεχωριστές καταστάσεις ψυχικής υγείας που έχουν κοινά κύρια χαρακτηριστικά. Και τα δύο περιλαμβάνουν μειωμένη κοινωνική λειτουργία με φόβο αρνητικής ανατροφοδότησης, αλλά το SAD είναι συγκεκριμένο για ορισμένα κοινωνικά σενάρια, ενώ το AVPD επηρεάζει σχεδόν όλους τους τομείς της ζωής.

Είναι δυνατό να ζήσετε τόσο με SAD όσο και με AVPD. Η ψυχοθεραπεία και η φαρμακευτική αγωγή μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση αυτών των καταστάσεων, αν και οι προσεγγίσεις μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τις ατομικές προκλήσεις και τους υποκείμενους ψυχολογικούς μηχανισμούς.