Η ζάλη, το μούδιασμα στα πόδια και η κόπωση μπορεί να εμφανιστούν μαζί σε ασθένειες ή καταστάσεις όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, η ανεπάρκεια βιταμίνης Β12 ή η περιφερική νευροπάθεια, οι οποίες επηρεάζουν το νευρικό σύστημα και τα επίπεδα ενέργειας. Σε επείγουσες περιπτώσεις, το ξαφνικό μούδιασμα με ζάλη μπορεί να σηματοδοτεί εγκεφαλικό επεισόδιο, το οποίο απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα.
Παρακάτω παρατίθενται ορισμένες κοινές ιατρικές παθήσεις που προκαλούν ζάλη, μούδιασμα στα πόδια, μαζί με κόπωση, καθώς και πληροφορίες σχετικά με τη διάγνωση και τη θεραπεία.
Αιτίες ζάλης, μουδιάσματος στα πόδια, μαζί με κόπωση
1. Σκλήρυνση κατά πλάκας
Η σκλήρυνση κατά πλάκας συχνά προκαλεί τα εξής τρία συμπτώματα. Η ασθένεια αυτή εμφανίζεται όταν το ανοσοποιητικό μας σύστημα επιτίθεται λανθασμένα στο προστατευτικό κάλυμμα των νευρικών ινών στον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό.
Όταν έχετε σκλήρυνση κατά πλάκας, η βλάβη στις νευρικές ίνες διακόπτει την επικοινωνία μεταξύ του εγκεφάλου και του σώματός σας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο μπορεί να αισθάνεστε ζάλη, να παρουσιάζετε μούδιασμα στα πόδια και να έχετε κόπωση. Η ασθένεια επηρεάζει διαφορετικούς ανθρώπους με διαφορετικούς τρόπους, αλλά η κόπωση είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα που αναφέρουν οι ασθενείς.
2. Ανεπάρκεια βιταμίνης Β12
Ο οργανισμός μας χρειάζεται τη βιταμίνη Β12 για την παραγωγή υγιών νευρικών κυττάρων και ερυθρών αιμοσφαιρίων. Όταν ο οργανισμός σας έχει έλλειψη βιταμίνης Β12, το νευρικό σας σύστημα δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά και δεν μπορείτε να παράγετε αρκετά υγιή αιμοσφαίρια για να μεταφέρουν οξυγόνο σε όλο το σώμα.
Αυτή η ανεπάρκεια δημιουργεί τα τρία συμπτώματα που αντιμετωπίζετε. Η νευρική βλάβη προκαλεί μούδιασμα και μυρμήγκιασμα στα πόδια σας, η μειωμένη παροχή οξυγόνου στον εγκέφαλο προκαλεί ζάλη και η συνολική εξασθένιση της κυτταρικής λειτουργίας οδηγεί σε κόπωση. Οι χορτοφάγοι, οι χορτοφάγοι, οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με πεπτικές διαταραχές αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης αυτής της ανεπάρκειας.
3. Περιφερική νευροπάθεια
Περιφερική νευροπάθεια σημαίνει βλάβη στα νεύρα εκτός του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού σας. Ο διαβήτης προκαλεί συχνότερα αυτή την κατάσταση, αλλά οι λοιμώξεις, τα αυτοάνοσα νοσήματα και ορισμένα φάρμακα μπορούν επίσης να προκαλέσουν περιφερική νευροπάθεια.
Όταν έχετε περιφερική νευροπάθεια, τα κατεστραμμένα νεύρα στα πόδια σας στέλνουν μη φυσιολογικά σήματα στον εγκέφαλο, δημιουργώντας αισθήσεις μουδιάσματος, μυρμηγκιάσματος ή πόνου. Αυτή η κατάσταση συνοδεύεται συχνά από κόπωση, επειδή το σώμα σας δαπανά επιπλέον ενέργεια για να αντισταθμίσει τη μειωμένη νευρική λειτουργία. Ζάλη μπορεί να αναπτυχθεί εάν η νευροπάθεια επηρεάζει νεύρα που βοηθούν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και του καρδιακού σας ρυθμού.
4. Αναιμία: Ανεπαρκές οξυγόνο στο αίμα σας
Αναιμία σημαίνει ότι το αίμα σας περιέχει πολύ λίγα ερυθρά αιμοσφαίρια ή πολύ λίγη αιμοσφαιρίνη – την πρωτεΐνη που μεταφέρει το οξυγόνο. Όταν οι ιστοί και τα όργανα δεν λαμβάνουν αρκετό οξυγόνο, αισθάνεστε κουρασμένοι και ζαλισμένοι. Η σοβαρή ή μακροχρόνια αναιμία μπορεί να βλάψει τα περιφερικά νεύρα, οδηγώντας σε μούδιασμα στα πόδια.
Πολλοί παράγοντες προκαλούν αναιμία, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης σιδήρου, της έλλειψης βιταμινών, των χρόνιων ασθενειών και της απώλειας αίματος. Οι γυναίκες που εμφανίζουν έντονη έμμηνο ρύση, οι έγκυες γυναίκες και τα άτομα με χρόνια νεφρική νόσο αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης αναιμίας.
5. Υποθυρεοειδισμός: Υπολειτουργία του θυρεοειδούς αδένα
Ο θυρεοειδής αδένας μας παράγει ορμόνες που ρυθμίζουν το μεταβολισμό, την παραγωγή ενέργειας και τη νευρική λειτουργία. Όταν αυτός ο αδένας παράγει πολύ λίγη θυρεοειδική ορμόνη – μια κατάσταση που ονομάζεται υποθυρεοειδισμός – σχεδόν κάθε σύστημα στο σώμα μας επιβραδύνεται.
Ο υποθυρεοειδισμός προκαλεί κόπωση επειδή τα κύτταρα δεν μπορούν να παράγουν ενέργεια αποτελεσματικά. Η κατάσταση αυτή επηρεάζει επίσης το νευρικό σας σύστημα, προκαλώντας ενδεχομένως μούδιασμα και μυρμήγκιασμα στα άκρα σας. Η ζάλη μπορεί να προκύψει από τις επιδράσεις του υποθυρεοειδισμού στη ρύθμιση του καρδιακού ρυθμού και της αρτηριακής σας πίεσης.
6. Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης: Σύνθετη διαταραχή
Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης – που ονομάζεται επίσης μυαλγική εγκεφαλομυελίτιδα – προκαλεί ακραία κόπωση που δεν βελτιώνεται με την ανάπαυση και επιδεινώνεται με τη σωματική ή πνευματική δραστηριότητα. Τα άτομα με αυτή την πάθηση αναφέρουν συχνά ζάλη, ιδίως όταν στέκονται όρθιοι, και πολλοί άνθρωποι βιώνουν μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα.
Οι γιατροί δεν κατανοούν πλήρως τι προκαλεί το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, αλλά η κατάσταση αυτή φαίνεται να περιλαμβάνει προβλήματα με το ανοσοποιητικό σύστημα, τον ενεργειακό μεταβολισμό και τη λειτουργία του νευρικού συστήματος.
Πώς οι γιατροί διαγιγνώσκουν ζάλη, μούδιασμα στα πόδια με κόπωση
Ο γιατρός σας θα ξεκινήσει με την εξέταση του ιατρικού σας ιστορικού και τη διενέργεια φυσικής εξέτασης. Θα πρέπει να περιγράψετε πότε άρχισαν τα συμπτώματα, τι τα κάνει καλύτερα ή χειρότερα και αν έχετε άλλα συμπτώματα.
Οι διαγνωστικές εξετάσεις βοηθούν στον εντοπισμό της υποκείμενης αιτίας:
- Εξετάσεις αίματος. Οι εξετάσεις αίματος μπορούν να αποκαλύψουν ανεπάρκεια βιταμίνης Β12, αναιμία, προβλήματα θυρεοειδούς, διαβήτη και ενδείξεις φλεγμονής ή αυτοάνοσης δραστηριότητας. Ο γιατρός πιθανότατα θα ελέγξει την γενική αίματος, τα επίπεδα της βιταμίνης Β12, τη λειτουργία του θυρεοειδούς, το σάκχαρο στο αίμα και άλλους σχετικούς δείκτες.
- Νευρολογική εξέταση. Ο γιατρός αξιολογεί τα αντανακλαστικά σας, τη μυϊκή δύναμη, το συντονισμό και την αίσθηση. Ο γιατρός θα εξετάσει πόσο καλά μπορείτε να αισθάνεστε την αφή, τη θερμοκρασία και τη δόνηση σε διάφορα μέρη του σώματός σας, ιδιαίτερα στα πόδια και τα πέλματα.
- Μαγνητική τομογραφία. Οι μαγνητικές τομογραφίες μπορούν να δείξουν αλλοιώσεις στον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό που υποδηλώνουν σκλήρυνση κατά πλάκας ή άλλες νευρολογικές παθήσεις. Αυτή η τεχνική απεικόνισης παρέχει λεπτομερείς εικόνες των μαλακών ιστών χωρίς τη χρήση ακτινοβολίας.
- Μελέτες νευρικής αγωγιμότητας και ηλεκτρομυογραφία. Αυτές οι δύο εξετάσεις μετρούν πόσο καλά ταξιδεύουν τα ηλεκτρικά σήματα μέσω των νεύρων και πώς ανταποκρίνονται οι μύες σας σε αυτά τα σήματα. Οι εξετάσεις αυτές βοηθούν τους γιατρούς να διαγνώσουν την περιφερική νευροπάθεια και να προσδιορίσουν τη σοβαρότητά της.
- Δοκιμή κλίσης τραπεζιού. Αυτή η εξέταση αξιολογεί τον τρόπο με τον οποίο το σώμα σας ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό όταν αλλάζετε θέση. Αυτή η εξέταση μπορεί να εντοπίσει προβλήματα με το αυτόνομο νευρικό σας σύστημα που μπορεί να εξηγούν τη ζάλη σας.
Επιλογές θεραπείας
Η θεραπεία εξαρτάται εξ ολοκλήρου από την υποκείμενη αιτία. Ο γιατρός σας θα προσαρμόσει τη θεραπεία ώστε να αντιμετωπίσει τη συγκεκριμένη πάθηση που σας επηρεάζει.
Θεραπεία της σκλήρυνσης κατά πλάκας
Οι τροποποιητικές της νόσου θεραπείες μπορούν να επιβραδύνουν την εξέλιξη της σκλήρυνσης κατά πλάκας και να μειώσουν τη συχνότητα των αναζωπυρώσεων των συμπτωμάτων. Αυτά τα φάρμακα περιλαμβάνουν ιντερφερόνες, οξική γλατιραμέρη και νεότερες θεραπείες από το στόμα και έγχυση. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να σας συνταγογραφήσει φάρμακα για τη διαχείριση συγκεκριμένων συμπτωμάτων, όπως η κόπωση, η μυϊκή δυσκαμψία ή ο πόνος.
Η φυσικοθεραπεία σας βοηθά να διατηρήσετε τη δύναμη, την ευλυγισία και την ισορροπία. Η εργοθεραπεία σας διδάσκει στρατηγικές για τη διατήρηση της ενέργειας και την προσαρμογή των καθημερινών δραστηριοτήτων στις μεταβαλλόμενες ικανότητές σας.
Διόρθωση της ανεπάρκειας βιταμίνης Β12
Η θεραπεία είναι συνήθως η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης Β12, είτε μέσω δισκίων από το στόμα είτε μέσω ενέσεων. Εάν έχετε σοβαρή ανεπάρκεια ή προβλήματα απορρόφησης της Β12 από τον πεπτικό σωλήνα, ο γιατρός σας πιθανότατα θα σας συστήσει ενέσεις. Οι περισσότεροι άνθρωποι παρατηρούν βελτίωση στα επίπεδα ενέργειάς τους μέσα σε μερικές εβδομάδες, αν και τα νευρικά συμπτώματα μπορεί να χρειαστούν 2-3 μήνες για να υποχωρήσουν πλήρως.
Ο γιατρός σας θα διερευνήσει επίσης γιατί αναπτύξατε αυτή την ανεπάρκεια και θα αντιμετωπίσει τυχόν υποκείμενα προβλήματα με τη διατροφή ή την απορρόφηση.
Αντιμετώπιση της περιφερικής νευροπάθειας
Η θεραπεία επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση της υποκείμενης αιτίας, όπως ο καλύτερος έλεγχος του σακχάρου στο αίμα για τη διαβητική νευροπάθεια. Τα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του νευρικού πόνου, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων αντικαταθλιπτικών, φαρμάκων κατά των επιληπτικών κρίσεων και τοπικών φαρμάκων.
Οι τροποποιήσεις του τρόπου ζωής διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διαχείριση. Θα πρέπει να προστατεύετε τα πόδια σας από τραυματισμούς, να τα εξετάζετε καθημερινά για πληγές, να διατηρείτε καλό έλεγχο του σακχάρου στο αίμα, αν έχετε διαβήτη, να περιορίζετε την κατανάλωση αλκοόλ και να ασκείστε τακτικά σωματική δραστηριότητα.
Αντιμετώπιση της αναιμίας
Η θεραπεία εξαρτάται από τον τύπο και την αιτία της αναιμίας. Η σιδηροπενική αναιμία απαιτεί συμπλήρωμα σιδήρου και διαιτητικές αλλαγές για την αύξηση της πρόσληψης σιδήρου. Εάν έχετε αναιμία λόγω ανεπάρκειας βιταμινών, θα χρειαστείτε τα κατάλληλα συμπληρώματα βιταμινών. Η αναιμία που προκαλείται από χρόνια νόσο απαιτεί θεραπεία της υποκείμενης νόσου.
Αντιμετώπιση του υποθυρεοειδισμού
Η θεραπεία υποκατάστασης θυρεοειδικών ορμονών αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τον υποθυρεοειδισμό. Θα λαμβάνετε καθημερινά ένα φάρμακο που περιέχει συνθετική θυρεοειδική ορμόνη, συνήθως λεβοθυροξίνη. Ο γιατρός θα παρακολουθεί τακτικά τα επίπεδα του θυρεοειδούς σας και θα προσαρμόζει τη δόση του φαρμάκου σας ανάλογα με τις ανάγκες.
Οι περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται σημαντικά καλύτερα μέσα σε 3-4 εβδομάδες από την έναρξη της θεραπείας, αν και μπορεί να χρειαστούν 4-6 μήνες για να βρεθεί η βέλτιστη δόση. Πιθανότατα θα χρειαστεί να λαμβάνετε αυτό το φάρμακο για όλη σας τη ζωή.
Αντιμετώπιση του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης
Καμία μεμονωμένη θεραπεία δεν θεραπεύει το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, αλλά διάφορες προσεγγίσεις μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων. Η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία σας βοηθά να αναπτύξετε στρατηγικές αντιμετώπισης και να προσαρμόσετε κατάλληλα τα επίπεδα δραστηριότητάς σας.
Ο γιατρός σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει φάρμακα για τη μείωση των προβλημάτων ύπνου, του πόνου ή της κατάθλιψης. Πολλοί άνθρωποι ωφελούνται από στρατηγικές βηματοδότησης που περιλαμβάνουν την εξισορρόπηση της δραστηριότητας με την ανάπαυση για να αποφεύγεται η πυροδότηση της έξαρσης των συμπτωμάτων.
Πότε πρέπει να αναζητήσετε ιατρική φροντίδα;
Θα πρέπει να απευθυνθείτε αμέσως σε γιατρό εάν παρουσιάσετε ζάλη, μούδιασμα στα πόδια σας και κόπωση μαζί, ειδικά εάν αυτά τα συμπτώματα είναι νέα, σοβαρά ή επιδεινώνονται. Αναζητήστε άμεση επείγουσα φροντίδα εάν εμφανίσετε επίσης ένα από τα ακόλουθα συμπτώματα:
- Ξαφνικός έντονος πονοκέφαλος
- Δυσκολία στην ομιλία ή δυσκολία στην κατανόηση της ομιλίας
- Προβλήματα όρασης ή απώλεια όρασης
- Αδυναμία στη μία πλευρά του σώματος
- Απώλεια συνείδησης ή σύγχυση
- Πόνος στο στήθος ή δυσκολία στην αναπνοή
- Απώλεια ελέγχου του εντέρου ή της ουροδόχου κύστης
Αυτά τα πρόσθετα συμπτώματα θα μπορούσαν να υποδηλώνουν εγκεφαλικό επεισόδιο, τραυματισμό του νωτιαίου μυελού ή άλλο επείγον ιατρικό περιστατικό που απαιτεί άμεση θεραπεία.
Discussion about this post