ΔΕΠΥ και δομή και λειτουργία εγκεφάλου

Κατανόηση της ΔΕΠΥ

Η ΔΕΠΥ χαρακτηρίζεται από δυσκολίες στην προσοχή και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακραία υπερκινητικότητα. Κάποιος με ΔΕΠΥ μπορεί να παρουσιάσει είτε έλλειψη προσοχής είτε υπερκινητικότητα περισσότερο. Η ΔΕΠΥ συνήθως διαγιγνώσκεται κατά την παιδική ηλικία, αλλά μπορεί επίσης να εντοπιστεί για πρώτη φορά στην ενήλικη ζωή. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• έλλειψη εστίασης
• φρεσκάρισμα
• δυσκολία να μείνεις καθιστός
• υπερδραστήρια προσωπικότητα
• αμνησία
• μιλώντας εκτός σειράς
• προβλήματα συμπεριφοράς
• αυθόρμητη ενέργεια

Η ακριβής αιτία της ΔΕΠΥ δεν είναι γνωστή. Τα γονίδια πιστεύεται ότι παίζουν σημαντικό παράγοντα. Υπάρχουν άλλοι πιθανοί παράγοντες που συμβάλλουν, όπως:

• διατροφή, αν και εξακολουθεί να είναι αμφιλεγόμενο εάν υπάρχει ή όχι συσχέτιση μεταξύ της ΔΕΠΥ και της κατανάλωσης ζάχαρης, σύμφωνα με μια μελέτη στο περιοδικό Διατροφική Έρευνα και Πρακτική
• εγκεφαλικές βλάβες
• έκθεση σε μόλυβδο
• έκθεση σε τσιγάρο και αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Δομή και λειτουργία του εγκεφάλου στη ΔΕΠΥ

Ο εγκέφαλος είναι το πιο πολύπλοκο ανθρώπινο όργανο. Ως εκ τούτου, είναι λογικό ότι η κατανόηση της σύνδεσης μεταξύ της ΔΕΠΥ και της δομής και της λειτουργίας του εγκεφάλου είναι επίσης πολύπλοκη. Μελέτες έχουν ερευνήσει εάν υπάρχουν δομικές διαφορές μεταξύ των παιδιών με ΔΕΠΥ και εκείνων χωρίς τη διαταραχή. Χρησιμοποιώντας μαγνητικές τομογραφίες, μια μελέτη εξέτασε παιδιά με και χωρίς ΔΕΠΥ για μια περίοδο 10 ετών. Διαπίστωσαν ότι το μέγεθος του εγκεφάλου ήταν διαφορετικό μεταξύ των δύο ομάδων. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ είχαν μικρότερο εγκέφαλο περίπου 3 τοις εκατό, αν και είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι η ευφυΐα δεν επηρεάζεται από το μέγεθος του εγκεφάλου. Οι ερευνητές ανέφεραν επίσης ότι η ανάπτυξη του εγκεφάλου ήταν η ίδια σε παιδιά με ή χωρίς ΔΕΠΥ.

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου ήταν μικρότερες σε παιδιά με πιο σοβαρά συμπτώματα ΔΕΠΥ. Αυτές οι περιοχές, όπως οι μετωπικοί λοβοί, εμπλέκονται σε:

• έλεγχος παρορμήσεων
• αναχαίτηση
• κινητική δραστηριότητα
• συγκέντρωση

Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης τις διαφορές λευκής και γκρίζας ύλης σε παιδιά με και χωρίς ΔΕΠΥ. Η λευκή ύλη αποτελείται από νευράξονες ή νευρικές ίνες. Η φαιά ουσία είναι το εξωτερικό στρώμα του εγκεφάλου. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα άτομα με ΔΕΠΥ μπορεί να έχουν διαφορετικές νευρικές οδούς σε περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται σε:

• παρορμητική συμπεριφορά
• προσοχή
• αναχαίτηση
• κινητική δραστηριότητα

Αυτά τα διαφορετικά μονοπάτια μπορεί να εξηγήσουν εν μέρει γιατί τα άτομα με ΔΕΠΥ έχουν συχνά προβλήματα συμπεριφοράς και μαθησιακές δυσκολίες.

Φύλο και ΔΕΠΥ

Το Journal of Attention Disorders αναφέρει ότι μπορεί επίσης να υπάρχουν διαφορές φύλου στη ΔΕΠΥ. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι το φύλο αντανακλάται στα αποτελέσματα των δοκιμών απόδοσης που μετρούν την απροσεξία και την παρορμητικότητα. Τα αποτελέσματα των τεστ έδειξαν ότι τα αγόρια τείνουν να βιώνουν περισσότερη παρορμητικότητα από τα κορίτσια. Δεν υπήρχε διαφορά στα συμπτώματα απροσεξίας μεταξύ αγοριών και κοριτσιών. Από την άλλη πλευρά, τα κορίτσια με ΔΕΠΥ μπορεί να αντιμετωπίσουν περισσότερα εσωτερικά προβλήματα, όπως άγχος και κατάθλιψη, ειδικά καθώς μεγαλώνουν. Ωστόσο, η διαφορά μεταξύ φύλων και ΔΕΠΥ απαιτεί ακόμη περαιτέρω έρευνα.

Θεραπεία και αλλαγές στον τρόπο ζωής

Η θεραπεία είναι απαραίτητη για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στη ΔΕΠΥ. Για άτομα κάτω των 5 ετών, το Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών συνιστά πρώτα τη συμπεριφορική θεραπεία. Η πρώιμη παρέμβαση μπορεί:

• μείωση των προβλημάτων συμπεριφοράς
• βελτίωση των βαθμών του σχολείου
• βοήθεια με κοινωνικές δεξιότητες
• αποτρέψτε αποτυχίες στην ολοκλήρωση εργασιών

Για παιδιά άνω των 5 ετών, τα φάρμακα θεωρούνται γενικά η πρώτη γραμμή θεραπείας ΔΕΠΥ. Μερικά μέτρα για τον τρόπο ζωής μπορεί επίσης να βοηθήσουν.

Φάρμακα

Όσον αφορά την αποτελεσματική διαχείριση της ΔΕΠΥ, τα συνταγογραφούμενα φάρμακα εξακολουθούν να είναι η πρώτη γραμμή θεραπείας για τα περισσότερα παιδιά. Αυτά έρχονται με τη μορφή διεγερτικών. Αν και μπορεί να φαίνεται αντιπαραγωγικό να συνταγογραφούμε διεγερτικά φάρμακα για κάποιον που είναι ήδη υπερκινητικός, αυτά τα φάρμακα έχουν στην πραγματικότητα το αντίθετο αποτέλεσμα σε ασθενείς με ΔΕΠΥ.

Το πρόβλημα με τα διεγερτικά είναι ότι μπορεί να έχουν παρενέργειες σε ορισμένους ασθενείς, όπως:

• ευερέθιστο
• κούραση
• αυπνία

Σύμφωνα με το McGovern Institute for Brain Research, περίπου το 60 τοις εκατό των ανθρώπων ανταποκρίνονται θετικά στο πρώτο διεγερτικό που τους χορηγείται. Εάν δεν είστε ικανοποιημένοι με ένα διεγερτικό φάρμακο, ένα μη διεγερτικό είναι μια άλλη επιλογή για ΔΕΠΥ.

Αλλαγές στον τρόπο ζωής

Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν επίσης να βοηθήσουν στον έλεγχο των συμπτωμάτων της ΔΕΠΥ. Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για παιδιά που εξακολουθούν να χτίζουν συνήθειες. Μπορείτε να δοκιμάσετε:

• περιορισμός του χρόνου τηλεόρασης, ειδικά κατά τη διάρκεια του δείπνου και άλλων περιόδων συγκέντρωσης
• να ασχοληθεί με ένα άθλημα ή χόμπι
• αύξηση των οργανωτικών δεξιοτήτων
• θέτοντας στόχους και εφικτές ανταμοιβές
• τηρώντας μια καθημερινή ρουτίνα

Αποψη

Δεδομένου ότι δεν υπάρχει θεραπεία για τη ΔΕΠΥ, η θεραπεία είναι απαραίτητη για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Η θεραπεία μπορεί επίσης να βοηθήσει τα παιδιά να πετύχουν στο σχολείο. Παρά τις προκλήσεις που παρατηρούνται συχνά στην παιδική ηλικία, ορισμένα συμπτώματα βελτιώνονται με την ηλικία. Στην πραγματικότητα, το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας (NIMH) σημειώνει ότι ο εγκέφαλος ενός ασθενούς με ΔΕΠΥ φτάνει σε μια «φυσιολογική» κατάσταση, αλλά απλώς καθυστερεί. Επίσης, παρά τις διαφορές φύλου στη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου εντός της ΔΕΠΥ, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι άνδρες και οι γυναίκες υποβάλλονται στις ίδιες θεραπείες.

Ρωτήστε το γιατρό σας εάν το τρέχον θεραπευτικό σχέδιο του παιδιού σας μπορεί να χρειαστεί μια δεύτερη ματιά. Μπορείτε επίσης να σκεφτείτε να μιλήσετε με επαγγελματίες στο σχολείο του παιδιού σας για να εξερευνήσετε πιθανές συμπληρωματικές υπηρεσίες. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι με τη σωστή θεραπεία, το παιδί σας μπορεί να ζήσει μια φυσιολογική και ευτυχισμένη ζωή.