Διπολική διαταραχή και σχιζοφρένεια: Ποιες είναι οι διαφορές;

Διπολική διαταραχή εναντίον σχιζοφρένειας

Η διπολική διαταραχή και η σχιζοφρένεια έχουν κάποιες κοινές πτυχές, αλλά εδώ είναι δύο από τις κύριες διαφορές:

Συμπτώματα

Διπολική διαταραχή προκαλεί έντονες αλλαγές στα επίπεδα ενέργειας, διάθεσης και δραστηριότητας. Ένα άτομο με διπολική διαταραχή θα αλλάξει μεταξύ ακραίου ενθουσιασμού ή μανίας και κατάθλιψης. Αυτές οι αλλαγές μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητά σας να εκτελείτε καθημερινές δραστηριότητες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ένα άτομο με διπολική διαταραχή μπορεί επίσης να εμφανίσει ψευδαισθήσεις και αυταπάτες (βλ. παρακάτω).

Σχιζοφρένεια προκαλεί συμπτώματα που είναι πιο σοβαρά από τα συμπτώματα της διπολικής διαταραχής. Τα άτομα με σχιζοφρένεια βιώνουν παραισθήσεις και αυταπάτες. Οι ψευδαισθήσεις περιλαμβάνουν το να βλέπεις ή να ακούς πράγματα που δεν υπάρχουν. Οι αυταπάτες είναι πεποιθήσεις σε πράγματα που δεν είναι αληθινά. Τα άτομα με σχιζοφρένεια μπορεί επίσης να βιώσουν αποδιοργανωμένη σκέψη στην οποία δεν μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους.

Συχνότητα και ηλικίες που επηρεάζονται

Διπολική διαταραχή επηρεάζει περίπου το 2,2 τοις εκατό των ανθρώπων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Συνήθως, εμφανίζεται για πρώτη φορά μεταξύ των τελευταίων ετών της εφηβείας και της πρώιμης ενηλικίωσης. Τα παιδιά μπορεί επίσης να εμφανίσουν σημάδια διπολικής διαταραχής.

Σχιζοφρένεια δεν είναι τόσο συχνή όσο η διπολική διαταραχή. Επηρεάζει το 1,1 τοις εκατό του πληθυσμού των ΗΠΑ. Οι άνθρωποι συνήθως μαθαίνουν ότι την έχουν μεταξύ 16 και 30 ετών. Η σχιζοφρένεια δεν εμφανίζεται συνήθως στα παιδιά.

Συμπτώματα διπολικής διαταραχής

Τα άτομα με διπολική διαταραχή βιώνουν επεισόδια έντονων συναισθημάτων. Αυτά περιλαμβάνουν τρεις κύριους τύπους επεισοδίων:

• Μανιακά επεισόδια είναι εποχές αυξημένης δραστηριότητας και ενέργειας. Ένα μανιακό επεισόδιο μπορεί να σας κάνει να νιώσετε εξαιρετικά χαρούμενοι ή ενθουσιασμένοι.
• Υπομανιακά επεισόδια είναι παρόμοια με τα μανιακά επεισόδια, αλλά είναι λιγότερο έντονα.
• Καταθλιπτικά επεισόδια είναι παρόμοια με εκείνα των ατόμων με μείζονα κατάθλιψη. Ένα άτομο που έχει ένα καταθλιπτικό επεισόδιο θα αισθανθεί σοβαρή κατάθλιψη και θα χάσει το ενδιαφέρον του για δραστηριότητες που συνήθιζε να απολαμβάνει.

Για να διαγνωστείτε με διπολική διαταραχή, πρέπει να έχετε τουλάχιστον ένα επεισόδιο κατάθλιψης που να πληροί τα κριτήρια για ένα μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο. Πρέπει επίσης να έχετε τουλάχιστον ένα επεισόδιο που πληροί τα κριτήρια για ένα μανιακό ή υπομανιακό επεισόδιο.

Άλλες αλλαγές συμπεριφοράς που μπορεί να είναι συμπτώματα διπολικής διαταραχής περιλαμβάνουν:

• ανησυχία
• υπερκινητικότητα
• κούραση
• πρόβλημα να παραμείνετε συγκεντρωμένοι
• ευερέθιστο
• ακραία αυτοπεποίθηση και παρορμητικότητα, σε περίπτωση μανιακού επεισοδίου
• αυτοκτονικές σκέψεις, σε περίπτωση καταθλιπτικού επεισοδίου

Τα άτομα με διπολική διαταραχή μπορεί επίσης να εμφανίσουν ψυχωσικά συμπτώματα κατά τη διάρκεια ενός μανιακού ή καταθλιπτικού επεισοδίου. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν παραισθήσεις ή παραισθήσεις. Εξαιτίας αυτού, οι άνθρωποι μπορεί να μπερδέψουν τα συμπτώματά τους της διπολικής διαταραχής με εκείνα της σχιζοφρένειας.

Συμπτώματα σχιζοφρένειας

Τα συμπτώματα της σχιζοφρένειας χωρίζονται σε δύο ομάδες, που αναφέρονται γενικά ως «θετικά συμπτώματα» και «αρνητικά συμπτώματα». Αυτό δεν βασίζεται στο αν ένα σύμπτωμα είναι καλό ή κακό, αλλά στο αν τα συμπτώματα περιλαμβάνουν αυτό που θα μπορούσε να περιγραφεί ως «προσθήκη» ή «αφαίρεση» μιας συμπεριφοράς. Τα θετικά συμπτώματα περιλαμβάνουν την προσθήκη μιας συμπεριφοράς, όπως αυταπάτες ή παραισθήσεις. Τα αρνητικά συμπτώματα περιλαμβάνουν την αφαίρεση συμπεριφοράς. Για παράδειγμα, το σύμπτωμα της κοινωνικής απόσυρσης περιλαμβάνει την αφαίρεση των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων.

Μερικά από τα πρώιμα προειδοποιητικά σημάδια της σχιζοφρένειας μπορεί να περιλαμβάνουν:

• κοινωνική απομόνωση
• απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες
• κατήφεια
• έλλειψη οποιωνδήποτε συναισθημάτων
• κάνοντας παράλογες δηλώσεις
• εκπληκτική ή ασυνήθιστη συμπεριφορά
• ένα τροποποιημένο πρόγραμμα ύπνου
• να κοιμάσαι πολύ ή πολύ λίγο
• αδυναμία έκφρασης συναισθημάτων
• ακατάλληλο γέλιο
• βίαια ξεσπάσματα
• πράξεις βίας εναντίον του εαυτού σας, όπως το να κόβετε τον εαυτό σας
• υπερευαισθησία σε μυρωδιές, αγγίγματα, γεύσεις και ήχους
• ψευδαισθήσεις, οι οποίες συχνά εμφανίζονται ως απειλητικές ή καταδικαστικές φωνές που μπορεί να σας πουν να ενεργήσετε με βίαιο τρόπο
• αυταπάτες

Παράγοντες κινδύνου για διπολική διαταραχή και σχιζοφρένεια

Κανείς δεν ξέρει τι προκαλεί τη διπολική διαταραχή ή τη σχιζοφρένεια. Ωστόσο, η γενετική είναι πιθανώς ένας παράγοντας κινδύνου, καθώς και οι δύο παθήσεις πιθανότατα συμβαίνουν σε οικογένειες. Αυτό δεν σημαίνει ότι σίγουρα θα κληρονομήσετε τη διαταραχή εάν ο γονέας ή ο αδερφός σας την έχουν. Ο κίνδυνος σας αυξάνεται, ωστόσο, εάν πολλά μέλη της οικογένειας έχουν τη διαταραχή. Αλλά γνωρίζοντας ότι υπάρχει κίνδυνος αυξάνει την πιθανότητα έγκαιρης διάγνωσης και θεραπείας.

Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορεί επίσης να συμβάλλουν στον κίνδυνο σας, αλλά αυτή η σύνδεση δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητή.

Διάγνωση διπολικής διαταραχής και σχιζοφρένειας

Δεν υπάρχουν εξετάσεις αίματος για τη διάγνωση της διπολικής διαταραχής ή της σχιζοφρένειας. Αντίθετα, ο γιατρός σας θα κάνει σωματική και ψυχολογική εξέταση. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, θα σας ρωτήσουν για οποιοδήποτε οικογενειακό ιστορικό ψυχικών διαταραχών και τα συμπτώματά σας.

Ο γιατρός σας μπορεί να θέλει να κάνει μια πλήρη εξέταση αίματος για να αποκλείσει άλλες καταστάσεις. Μπορούν επίσης να ζητήσουν μαγνητική τομογραφία ή αξονική τομογραφία. Τέλος, σας ζητούν να συμφωνήσετε σε έναν έλεγχο ναρκωτικών και αλκοόλ.

Μπορεί να χρειαστεί να επιστρέψετε για πολλές επισκέψεις προτού ο γιατρός σας κάνει τη διάγνωση. Αυτές οι επισκέψεις θα βοηθήσουν τον γιατρό σας να κατανοήσει πλήρως τα συμπτώματά σας. Μπορεί να σας ζητήσουν να κρατάτε ένα καθημερινό αρχείο της διάθεσής σας και του ύπνου σας. Αυτό μπορεί να βοηθήσει τον γιατρό σας να δει εάν εμφανίζονται μοτίβα, όπως μανιακά και καταθλιπτικά επεισόδια.

Θεραπεία της διπολικής διαταραχής

Η θεραπεία τόσο για τη διπολική διαταραχή όσο και για τη σχιζοφρένεια περιλαμβάνει θεραπεία και φαρμακευτική αγωγή.

Για τη διπολική διαταραχή, η ψυχοθεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει:

• μαθαίνοντας για τις αλλαγές στη διάθεση και πώς να τις διαχειριστείτε αποτελεσματικά
• εκπαίδευση των μελών της οικογένειας σχετικά με τη διαταραχή, ώστε να μπορούν να είναι υποστηρικτικά και να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των επεισοδίων
• βοηθώντας σας να βελτιώσετε τις σχέσεις σας με φίλους και συναδέλφους
• να μάθετε να διαχειρίζεστε τις μέρες σας για να αποφύγετε πιθανά ερεθίσματα, όπως η έλλειψη ύπνου ή το άγχος

Ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα για τον έλεγχο των αλλαγών στη διάθεση και των σχετικών συμπτωμάτων, όπως:

• σταθεροποιητές διάθεσης όπως το λίθιο
• άτυπα αντιψυχωσικά

• αντικαταθλιπτικά (σε ορισμένες περιπτώσεις)

Τα άτομα με διπολική διαταραχή έχουν συχνά προβλήματα στον ύπνο. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να συνταγογραφήσει φάρμακα για τον ύπνο.

Θεραπεία της σχιζοφρένειας

Η θεραπεία για τη σχιζοφρένεια περιλαμβάνει αντιψυχωσικά και ψυχοθεραπεία. Μερικά από τα πιο κοινά αντιψυχωσικά που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της σχιζοφρένειας περιλαμβάνουν:

• ρισπεριδόνη (Risperdal)

• αριπιπραζόλη (Abilify)

• αλοπεριδόλη (Haldol)
• παλιπεριδόνη (Invega)
• ζιπρασιδόνη (Geodon)
• ολανζαπίνη (Zyprexa)

Οι προσεγγίσεις ψυχοθεραπείας μπορεί να περιλαμβάνουν γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία.

Είναι πιθανό να έχετε ένα αρχικό επεισόδιο σχιζοφρένειας και να μην βιώσετε ποτέ άλλο. Μπορεί να βρείτε ένα συντονισμένο πρόγραμμα ειδικής φροντίδας που ονομάζεται Ανάρρωση μετά από ένα αρχικό επεισόδιο σχιζοφρένειας (RAISE) να είναι χρήσιμο εάν έχετε βιώσει μόνο ένα επεισόδιο. Αυτό το πρόγραμμα περιλαμβάνει:

• ψυχοθεραπεία
• φαρμακευτική αγωγή
• οικογενειακή εκπαίδευση και υποστήριξη
• υποστήριξη εργασίας ή εκπαίδευσης, ανάλογα με την κάθε κατάσταση

Τι μπορείς να κάνεις

Οι άνθρωποι μπορούν συχνά να διαχειριστούν τα συμπτώματα της διπολικής διαταραχής και της σχιζοφρένειας με φαρμακευτική αγωγή και θεραπεία. Η ύπαρξη ενός συστήματος υποστήριξης θα αυξήσει τις πιθανότητές σας να διαχειριστείτε με επιτυχία τα συμπτώματά σας. Ένα σύστημα υποστήριξης μπορεί να περιλαμβάνει την οικογένεια, τους φίλους και τα άτομα στο χώρο εργασίας σας.

Εάν έχετε είτε διπολική διαταραχή είτε σχιζοφρένεια, έχετε αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονίας. Επισκεφτείτε το γιατρό σας εάν έχετε σκέψεις αυτοκτονίας. Μπορούν να παρέχουν θεραπεία. Οι ομάδες υποστήριξης μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου αυτοκτονίας. Θα πρέπει επίσης να αποφεύγετε το αλκοόλ και τα ναρκωτικά για να μειώσετε περαιτέρω τον κίνδυνο.

Εάν έχετε διπολική διαταραχή, θα πρέπει να κάνετε τα εξής:

• Ακολουθήστε έναν σχετικά σταθερό τρόπο ζωής.
• Κοιμηθείτε επαρκώς.
• Διατηρήστε μια υγιεινή διατροφή.
• Χρησιμοποιήστε τεχνικές για να διαχειριστείτε το άγχος.
• Λάβετε φάρμακα σύμφωνα με τις οδηγίες.

Ο εντοπισμός των πυροδοτήσεων επεισοδίων μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να διαχειριστείτε την πάθηση.

Εάν πάσχετε από σχιζοφρένεια, θα πρέπει να ακολουθήσετε το σχέδιο θεραπείας σας. Αυτό περιλαμβάνει τη λήψη φαρμάκων όπως συνταγογραφείται. Αυτό θα σας βοηθήσει να ελέγξετε τα συμπτώματα και να μειώσετε τις πιθανότητές σας για υποτροπή.

Μιλήστε με το γιατρό σας εάν πιστεύετε ότι μπορεί να έχετε είτε διπολική διαταραχή ή σχιζοφρένεια. Η έγκαιρη διάγνωση είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς την επιστροφή σε μια ζωή χωρίς συμπτώματα.