Ψυχοπαθής

Τι είναι ο ψυχοπαθής;

Λίγοι όροι ψυχολογίας προκαλούν σύγχυση όπως η λέξη ψυχοπαθής. Παρόλο που χρησιμοποιείται συνήθως για να περιγράψει κάποιον που έχει ψυχική ασθένεια, ο ψυχοπαθής δεν είναι επίσημη διάγνωση.

Ο αληθινός ορισμός του ψυχοπαθή στην ψυχιατρική είναι η αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας (ASPD), εξηγεί ο Δρ Prakash Masand, ψυχίατρος και ιδρυτής των Κέντρων Ψυχιατρικής Αριστείας. Το ASPD περιγράφει ένα άτομο που δείχνει πρότυπα χειραγώγησης και παραβίασης σε άλλους.

Ο Masand λέει ότι το μόνο πράγμα που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση σχετικά με το ASPD είναι οι λέξεις “αντικοινωνικό”.

«Οι περισσότεροι άνθρωποι μπορεί να υποθέσουν ότι αυτό περιγράφει κάποιον που είναι συγκρατημένος, μοναχικός, κρατιέται για τον εαυτό του, κ.λπ. Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει στην περίπτωση του ASPD», εξηγεί. «Όταν λέμε αντικοινωνικό στο ASPD, σημαίνει κάποιον που αντιτίθεται στην κοινωνία, τους κανόνες και άλλες συμπεριφορές που είναι πιο συνηθισμένες».

Κοινά σημάδια ψυχοπάθειας

Δεδομένου ότι ο όρος ψυχοπαθής δεν είναι επίσημη διάγνωση, οι ειδικοί αναφέρονται στα σημεία που περιγράφονται στο ASPD. Σύμφωνα με τον Masand, μερικά από τα πιο κοινά σημάδια που πρέπει να γνωρίζετε περιλαμβάνουν:

• κοινωνικά ανεύθυνη συμπεριφορά
• αδιαφορώντας ή παραβιάζοντας τα δικαιώματα των άλλων
• αδυναμία να διακρίνει το σωστό από το λάθος
• δυσκολία στην επίδειξη τύψεων ή ενσυναίσθησης
• τάση για συχνά ψέματα
• χειραγωγώντας και πληγώνοντας τους άλλους
• επαναλαμβανόμενα προβλήματα με το νόμο
• γενική αδιαφορία για την ασφάλεια και την ευθύνη

Άλλες συμπεριφορές που μπορεί να είναι σημάδια ASPD περιλαμβάνουν την τάση για ανάληψη κινδύνων, την απερίσκεπτη συμπεριφορά και την εξαπάτηση με συχνά ψέματα.

Ο Masand λέει ότι κάποιος που εκδηλώνει αυτή τη συμπεριφορά μπορεί επίσης να μην έχει βαθιές συναισθηματικές συνδέσεις, να έχει μια επιφανειακή γοητεία μαζί του, να είναι πολύ επιθετικός και να θυμώνει πολύ μερικές φορές.

Επιπλέον, τα άτομα με ASPD δεν νοιάζονται αν έχουν πληγώσει κάποιον, είναι παρορμητικοί και καταχρηστικοί και δεν έχουν τύψεις. Στην περίπτωση του ASPD, το καταχρηστικό δεν σημαίνει απαραίτητα βίαιο.

Εκτός από τα σημάδια και τις συμπεριφορές, ο Masand λέει ότι υπάρχουν ορισμένα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με το ASPD:

• Περισσότεροι άνδρες παρά γυναίκες έχουν αυτή τη διάγνωση.
• Τεχνικά, για να λάβετε μια διάγνωση ASPD, πρέπει να είστε 18 ετών. Αλλά μερικοί άνθρωποι θα εμφανίσουν σημάδια διαταραχής συμπεριφοράς, που μπορεί να είναι πρώιμος δείκτης ASPD, ήδη από την ηλικία των 11 ετών.
• Είναι μια χρόνια πάθηση που φαίνεται να βελτιώνεται με την ηλικία.
• Τα ποσοστά θνησιμότητας είναι υψηλότερα σε άτομα με ASPD λόγω της συμπεριφοράς τους.

Πώς γίνεται η διάγνωση της ψυχοπάθειας;

Δεδομένου ότι η ψυχοπάθεια δεν είναι επίσημη ψυχική διαταραχή, η κατάσταση που διαγιγνώσκουν οι ειδικοί είναι ASPD. Πριν εξηγήσουμε τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση του ASPD, είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η διάγνωση και η θεραπεία του ASPD παρουσιάζει μερικές μοναδικές προκλήσεις.

Σύμφωνα με τον Masand, το ASPD μπορεί να είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί επειδή το άτομο που χρειάζεται βοήθεια δεν πιστεύει ότι υπάρχει πρόβλημα στη συμπεριφορά του. Ως αποτέλεσμα, σπάνια αναζητούν θεραπεία.

Τούτου λεχθέντος, οι καθιερωμένες κατευθυντήριες γραμμές που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση του ASPD είναι ότι η συμπεριφορά αρχίζει γενικά στην ηλικία των 15 ετών ή στην εφηβεία. Ωστόσο, ο Masand λέει ότι οι αληθινές διαγνώσεις ASPD δεν γίνονται μέχρι την ηλικία των 18 ετών. «Για τους περισσότερους ανθρώπους, η χειρότερη συμπεριφορά εμφανίζεται στα τέλη της εφηβείας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’20», εξηγεί.

Για να γίνει σωστή διάγνωση, ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας θα πραγματοποιήσει μια πλήρη αξιολόγηση ψυχικής υγείας. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, ο επαγγελματίας ψυχικής υγείας θα αξιολογήσει τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τα πρότυπα συμπεριφοράς και τις σχέσεις ενός ατόμου. Θα αναγνωρίσουν συμπτώματα και θα τα συγκρίνουν με τα συμπτώματα ASPD στο DSM-5.

Ο επαγγελματίας ψυχικής υγείας θα εξετάσει επίσης το ιατρικό ιστορικό. Αυτή η πλήρης αξιολόγηση είναι ένα κρίσιμο βήμα, καθώς η ASPD τείνει να εμφανίζει συννοσηρότητα με άλλες ψυχικές διαταραχές και εθιστικές διαταραχές.

Δεδομένου ότι μια πραγματική διάγνωση ASPD συνήθως καθυστερεί μέχρι την ηλικία των 18 ετών, οι έφηβοι και οι έφηβοι που παρουσιάζουν παρόμοια συμπτώματα συχνά αξιολογούνται για διαταραχή συμπεριφοράς (CD) ή αντιθετική προκλητική διαταραχή (ΔΔΔ).

Από τις δύο διαταραχές συμπεριφοράς, το CD είναι πιο σοβαρό από το ODD. Όταν προσδιορίζεται εάν ένα παιδί έχει ODD, οι κλινικοί γιατροί θα εξετάσουν πώς ενεργούν γύρω από άτομα που γνωρίζουν.

Συνήθως, κάποιος με ODD είναι πιο πιθανό να συμπεριφέρεται αντιθετικά ή προκλητικά γύρω από μέλη της οικογένειας, δασκάλους ή πάροχο υγειονομικής περίθαλψης. Εάν ένας έφηβος ή έφηβος δείχνει ένα συνεχές μοτίβο επιθετικότητας προς τους άλλους και κάνει τακτικά επιλογές που έρχονται σε αντίθεση με τους κανόνες και τα κοινωνικά πρότυπα στο σπίτι, στο σχολείο ή με τους συνομηλίκους, ένας κλινικός ιατρός μπορεί να αποφασίσει να αξιολόγηση για CD.

Ψυχοπαθής εναντίον κοινωνιοπαθών

Όπως πολλοί άλλοι όροι στον τομέα της ψυχολογίας, ο ψυχοπαθής και ο κοινωνιοπαθής χρησιμοποιούνται συχνά εναλλακτικά, και είναι εύκολο να καταλάβει κανείς γιατί. Δεδομένου ότι ο κοινωνιοπαθητικός δεν είναι επίσημη διάγνωση, εντάσσεται στον ψυχοπαθή υπό την ομπρέλα διάγνωση της ASPD. Δεν υπάρχει κλινική διαφορά μεταξύ των δύο.

«Μερικοί άνθρωποι κάνουν μια τεχνητή διάκριση με βάση τη σοβαρότητα της διαταραχής της προσωπικότητας, αλλά αυτό είναι λάθος», εξηγεί ο Masand. «Θα πουν ότι η ψυχοπάθεια είναι μια πιο σοβαρή μορφή κοινωνιοπάθειας, αλλά και πάλι, αυτό είναι πραγματικά λάθος».

Τόσο ο ψυχοπαθής όσο και ο κοινωνιοπαθής είναι άλλοι όροι ή τρόποι περιγραφής του ASPD. Οι συμπεριφορές που παρατηρούνται και στα δύο εμπίπτουν στα συμπτώματα της κατηγορίας ASPD.

Αποψη

Όπως και η διαγνωστική διαδικασία, η θεραπεία κάποιου με ψυχοπαθητικά χαρακτηριστικά που εμπίπτουν στη διάγνωση ASPD μπορεί να είναι δύσκολη. Συνήθως, ένας πάροχος υγειονομικής περίθαλψης θα χρησιμοποιήσει έναν συνδυασμό ψυχοθεραπείας (θεραπεία ομιλίας) και φαρμακευτικής αγωγής.

Ωστόσο, οι διαταραχές προσωπικότητας δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με φαρμακευτική αγωγή. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει το άτομο να κατανοήσει τη διάγνωσή του και πώς επηρεάζει τη ζωή του και τις σχέσεις του με τους άλλους. Ένας θεραπευτής θα εργαστεί επίσης για να αναπτύξει στρατηγικές που μειώνουν τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων.

Εάν η φαρμακευτική αγωγή είναι μέρος του σχεδίου θεραπείας, ένας γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα που θεραπεύουν άλλες παθήσεις υγείας μετάλλων όπως άγχος, κατάθλιψη ή συμπτώματα επιθετικότητας.

Η λέξη ψυχοπαθής χρησιμοποιείται συχνά κατά λάθος από το ευρύ κοινό. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να απομυθοποιήσετε τον όρο και να εξηγήσετε τη σωστή διάγνωση και ορολογία που θα χρησιμοποιήσετε κατά την περιγραφή αυτού του συγκεκριμένου συνόλου συμπεριφορών. Δεδομένου ότι δεν είναι επίσημη διάγνωση, η ψυχοπάθεια εμπίπτει στη διάγνωση ASPD.

Διαβάστε αυτό το άρθρο στα Ισπανικά.