Τι είναι το σύνδρομο Aicardi-Goutières (AGS);

Το AGS αναπτύσσεται από μεταλλάξεις σε ένα από τα πολλά γονίδια. Αυτές οι γενετικές μεταλλάξεις οδηγούν σε συσσώρευση ασβεστίου στον εγκέφαλο. Θεωρείται ότι αυτή η συσσώρευση πυροδοτεί μια αυτοάνοση απόκριση που προκαλείται από την αυξημένη παραγωγή άλφα-ιντερφερονών.

Αυτά τα μόρια ιντερφερόνης συνήθως λένε στο ανοσοποιητικό σας σύστημα ότι υπάρχουν ιοί που πρέπει να καταστραφούν. Σε άτομα με AGS, το ανοσοποιητικό σύστημα ενεργοποιείται για να επιτεθεί σε έναν ιό που δεν υπάρχει και καταστρέφει τον υγιή εγκεφαλικό ιστό.

Το AGS εμπίπτει σε μια ομάδα διαταραχών που ονομάζονται ιντερφερονοπάθειες και όλες χαρακτηρίζονται από απορρύθμιση της ιντερφερόνης.

Το AGS χωρίζεται σε μορφές πρώιμης και μεταγενέστερης έναρξης:

• Πρώιμη έναρξη: Η πρώιμη μορφή εμφανίζεται κατά τη γέννηση και γενικά προκαλεί πιο σοβαρό συμπτώματα. Συχνά οδηγεί σε σοβαρή ψυχική και σωματική αναπηρία. Αποτελεί περίπου 20% των περιπτώσεων.
• Μεταγενέστερη έναρξη: Η μεταγενέστερη μορφή αναπτύσσεται μέσα σε εβδομάδες έως μήνες από τη γέννηση. Τα συμπτώματα είναι γενικά πιο ήπια, αλλά μπορεί ακόμα να προκαλέσει εξουθενωτικά νευρολογικά προβλήματα.

Τα συμπτώματα του AGS τείνουν να είναι πιο σοβαρά σε άτομα με πρώιμη έναρξη AGS. Μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή διανοητική και σωματική αναπηρία.

Η πρώιμη έναρξη του AGS μπορεί να προκαλέσει σημεία και συμπτώματα όπως:

• ταραχώδης συμπεριφορά
• κακή ικανότητα σίτισης στα βρέφη
• νευρολογικές και ηπατικές ανωμαλίες από τη γέννηση
• φλεγμονή του ήπατος
• μικρότερο από το κανονικό κεφάλι (μικροκεφαλία)
• επιληπτικές κρίσεις
• εξανθήματα

Το AGS που εμφανίζεται αργότερα μπορεί να οδηγήσει σε σημεία και συμπτώματα όπως:

• αδύναμοι και δύσκαμπτοι μύες (σπαστικότητα)
• ευερεθιστότητα και απαρηγόρητο κλάμα
• καθυστερημένη ανάπτυξη της κεφαλής
• ανεξήγητος πυρετός που έρχεται και φεύγει
• επιληπτικές κρίσεις

• τσιμπήματα, εξανθήματα ή πρήξιμο των δακτύλων των χεριών, των ποδιών και των αυτιών που χειροτερεύουν στο κρύο

Το AGS μπορεί να οδηγήσει σε πρόσθετες επιπλοκές όπως:

• γλαυκώμα
• σκολίωση
• Διαβήτης
• υπολειτουργικός θυρεοειδής
• προβλήματα καρδιάς, πνευμόνων ή αιμοφόρων αγγείων
• προβλήματα αιμοπεταλίων

Το AGS προκαλείται από μεταλλάξεις σε ένα από τα πολλά γονίδια. Οι ερευνητές έχουν εντοπίσει τουλάχιστον εννέα γονίδια που σχετίζονται με το AGS, τα οποία περιλαμβάνουν:

• TREX1
• RNASEH2B
• RNASEH2C
• RNASEH2A
• SAMHD1
• ADAR
• IFIH
• LSM11
• RNU7-1

Οι γονιδιακές μεταλλάξεις που σχετίζονται με το AGS συνήθως περνούν από οικογένειες με υπολειπόμενο πρότυπο κληρονομικότητας. Χρειάζεστε ένα σχετικό γονίδιο από κάθε γονέα για να αναπτύξετε AGS.

Λιγότερο συχνά, το AGS μπορεί να αναπτυχθεί λόγω σποραδικών μεταλλάξεων που συμβαίνουν χωρίς οικογενειακό ιστορικό. Ορισμένες γονιδιακές μεταλλάξεις είναι κυρίαρχες, που σημαίνει ότι πρέπει να κληρονομηθούν μόνο από έναν γονέα για να αναπτυχθεί AGS. Περιλαμβάνουν μεταλλάξεις στα ακόλουθα γονίδια:

• ADAR
• TREX1
• IFIH

Το AGS φαίνεται να εμφανίζεται περίπου εξίσου σε άνδρες και γυναίκες και δεν έχουν εντοπιστεί άλλοι παράγοντες κινδύνου εκτός από το οικογενειακό ιστορικό.

Ένας γιατρός μπορεί να υποψιαστεί ότι το παιδί σας έχει AGS με βάση τα σημεία και τα συμπτώματά του. Οι απεικονιστικές και εργαστηριακές εξετάσεις μπορούν να υποστηρίξουν τη διάγνωσή τους.

Η μαγνητική τομογραφία (MRI) και η αξονική τομογραφία (CT) είναι οι πιο χρησιμοποιούμενες απεικονιστικές μέθοδοι. Μπορούν να αποκαλύψουν τυπικά χαρακτηριστικά όπως:

• ασβεστοποίηση των βασικών γαγγλίων
• αλλαγές στη λευκή ουσία σε όλο τον εγκέφαλό σας
• απώλεια εγκεφαλικής μάζας

Τα εργαστηριακά ευρήματα που μπορούν να υποστηρίξουν μια διάγνωση AGS περιλαμβάνουν:

• ανωμαλίες των κυττάρων του αίματος
• αυξημένα ηπατικά ένζυμα
• αυξημένος αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό
• αυξημένα επίπεδα ιντερφερόνης-άλφα και νεοπτερίνης

Η διάγνωση μπορεί να επιβεβαιωθεί με γενετικό έλεγχο για την αναζήτηση γονιδιακών μεταλλάξεων που είναι γνωστό ότι προκαλούν AGS.

Είναι σπάνιο το AGS να διαγνωστεί πριν γεννηθεί το παιδί σας. Ερευνητές σε α Μελέτη περίπτωσης 2023 διαγνώστηκε προγεννητικά AGS σε ένα παιδί χρησιμοποιώντας υπερηχογράφημα σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα μιας γενετικής εξέτασης.

Η θεραπεία για το AGS περιστρέφεται σε μεγάλο βαθμό γύρω από τη θεραπεία των συμπτωμάτων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Οι επιλογές περιλαμβάνουν:

• φυσιοθεραπεία για τη βελτίωση της κίνησης

• αναπνευστική φυσιοθεραπεία για τη βελτίωση της αναπνοής

• αντισπασμωδικά φάρμακα
• παρακολούθηση της διατροφικής κατάστασης και χορήγηση διατροφικής υποστήριξης
• βοτουλινική τοξίνη και μυοχαλαρωτικά φάρμακα για τη μυϊκή σπαστικότητα

Ο AGS φαίνεται να ανταποκρίνονται άσχημα σε παραδοσιακά ανοσοκατασταλτικά φάρμακα. Ορισμένα πρόσφατα στοιχεία υποδηλώνουν ότι οι αναστολείς της κινάσης Janus μπορεί να βοηθήσουν στην καταστολή της δραστηριότητας της ιντερφερόνης. Ένας συγκεκριμένος αναστολέας κινάσης Janus που ονομάζεται βαρισιτινίμπη μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με AGS να αναπτύξουν νέες κινητικές δεξιότητες.

Σε ένα Μελέτη 2023οι ερευνητές βρήκαν πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα με έναν τύπο μονοκλωνικού αντισώματος που ονομάζεται tocilizumab.

Η εγγραφή του παιδιού σας σε μια κλινική δοκιμή μπορεί να βοηθήσει τους ερευνητές να βελτιώσουν την κατανόησή τους για το AGS και μπορεί να δώσει στο παιδί σας πρόσβαση σε νέες θεραπείες.

Μπορείτε να ρωτήσετε το γιατρό σας σχετικά με τις κλινικές δοκιμές για τις οποίες το παιδί σας μπορεί να είναι κατάλληλο ή μπορείτε να αναζητήσετε μια λίστα με τις τρέχουσες κλινικές δοκιμές από τον ιστότοπο του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας.

Τα παιδιά που έχουν AGS συχνά έχουν σοβαρή νοητική και σωματική αναπηρία. Τα περισσότερα παιδιά μην επιβιώνεις από την παιδική ηλικία. Τα άτομα με ηπιότερες μορφές της νόσου μπορεί να ζήσουν μέχρι την ενηλικίωση και έχουν επίσης αναφερθεί μερικές περιπτώσεις ατόμων με AGS με φυσιολογική νοημοσύνη.

Τα παιδιά με πρώιμη έναρξη AGS είναι ιδιαίτερα απίθανο να επιβιώσουν στην ενήλικη ζωή. Συχνά πεθαίνουν μέσα στον πρώτο χρόνο της ζωής τους.

Το AGS είναι μια σπάνια νευρολογική πάθηση που προκαλείται από μια αυτοάνοση ανωμαλία. Προς το παρόν δεν έχει θεραπεία και πολλά παιδιά έχουν σοβαρή σωματική και πνευματική αναπηρία.

Η εγγραφή του παιδιού σας σε μια κλινική δοκιμή μπορεί να βοηθήσει τους ερευνητές να βελτιώσουν την κατανόησή τους για τη νόσο και μπορεί να δώσει στο παιδί σας πρόσβαση σε νέες θεραπείες. Μπορείτε να μιλήσετε με το γιατρό σας σχετικά με τις κλινικές δοκιμές για τις οποίες το παιδί σας μπορεί να είναι κατάλληλο.