Φάρμακα κατά της κατάθλιψης: Τύποι & παρενέργειες

Μια ποικιλία διαθέσιμων αντικαταθλιπτικών διευκολύνει την εύρεση ενός κατάλληλου φαρμάκου για τα συμπτώματα και τις ανάγκες ενός ατόμου. Τα οφέλη θα πρέπει να υπερτερούν των τυχόν παρενεργειών.

ΣΦΑΙΡΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

Πρέπει να αντιμετωπίζετε την κατάθλιψή σας με φάρμακα;

Μπορεί να κάνετε αυτή την ερώτηση στον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης εάν αισθάνεστε αδύναμοι και σας το έχουν αναφέρει οι φίλοι και η οικογένειά σας. Ο παροχέας σας μπορεί να έχει αναφέρει φαρμακευτική αγωγή εάν η διάθεσή σας επηρεάζει την εργασία, την οικογένεια ή την κοινωνικοποίηση για περισσότερες από δύο εβδομάδες. Μερικοί άνθρωποι με κατάθλιψη μπορεί ακόμη και να έχουν νομικά προβλήματα που συνδέονται με εκρήξεις.

Πώς λειτουργούν τα αντικαταθλιπτικά;

Διάφορα αντικαταθλιπτικά φάρμακα είναι διαθέσιμα για χρήση με ιατρική συνταγή. Δεν υπάρχει κανένα καλύτερο αντικαταθλιπτικό και το καλύτερο για εσάς εξαρτάται από τα συμπτώματά σας και τις ατομικές σας ανάγκες.

Συνήθως, τα αντικαταθλιπτικά βοηθούν στην εξισορρόπηση των επιπέδων των νευροδιαβιβαστών, οι οποίοι είναι χημικές ουσίες που είναι υπεύθυνες για την επικοινωνία μεταξύ των νευρώνων στον εγκέφαλο. Αυτές οι χημικές ουσίες περιλαμβάνουν σεροτονίνη, ντοπαμίνη και νορεπινεφρίνη. Τα υψηλότερα επίπεδα αυτών των χημικών συνήθως αντιστοιχούν με χαμηλότερα επίπεδα κατάθλιψης.

Ενώ τα αντικαταθλιπτικά μπορεί να είναι χρήσιμα στην κατάθλιψη, η αποτελεσματικότητα διαφέρει από ασθενή σε ασθενή. Το πόσο καιρό παραμένουν τα φάρμακα στο σώμα σας ποικίλλει επίσης. Ορισμένα φάρμακα παραμένουν στο σώμα σας για περίπου 36 ώρες, ενώ άλλα διαρκούν για αρκετές ημέρες.

Λεπτομέρειες Διαδικασίας

Πώς επιλέγονται τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα;

Ο τύπος του συνταγογραφούμενου φαρμάκου θα εξαρτηθεί από τα συμπτώματά σας, την παρουσία άλλων ιατρικών καταστάσεων, άλλα φάρμακα που παίρνετε αυτήν τη στιγμή, το κόστος των συνταγογραφούμενων θεραπειών και πιθανές παρενέργειες. Εάν είχατε κατάθλιψη στο παρελθόν, ο παροχέας σας μπορεί να συνταγογραφήσει το ίδιο φάρμακο που λειτούργησε για εσάς στο παρελθόν. Εάν έχετε οικογενειακό ιστορικό κατάθλιψης, μπορεί επίσης να ληφθούν υπόψη φάρμακα που ήταν αποτελεσματικά στη θεραπεία των μελών της οικογένειάς σας.

Συνήθως θα αρχίσετε να παίρνετε το φάρμακο σε χαμηλή δόση. Η δόση θα αυξηθεί σταδιακά μέχρι να φτάσει στη θεραπευτική δόση ή έως ότου αρχίσετε να βλέπετε βελτίωση (εκτός εάν εμφανιστούν ανεπιθύμητες ενέργειες).

Κίνδυνοι / Οφέλη

Ποιες είναι οι παρενέργειες των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων;

Ο πάροχος που συνταγογραφεί το φάρμακό σας θα συζητήσει μαζί σας τις πιθανές παρενέργειές του. Αυτός ή αυτή θα προσπαθήσει να συνταγογραφήσει φάρμακα με τον μικρότερο αριθμό παρενεργειών για την κατάσταση της υγείας σας. Μερικές φορές, περισσότερα από ένα φάρμακα μπορεί να δοκιμαστούν πριν επιτευχθούν τα επιθυμητά οφέλη.

Θα παρακολουθείστε στενά, ώστε ο πάροχος σας να μπορεί να εντοπίσει την ανάπτυξη επιβλαβών παρενεργειών και να κάνει τις απαραίτητες αλλαγές.

Όλα τα φάρμακα –όχι μόνο τα αντικαταθλιπτικά– μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες. Λάβετε υπόψη ότι ο παροχέας σας συνταγογραφεί το φάρμακο μόνο εάν τα αναμενόμενα οφέλη του υπερτερούν του κινδύνου ανεπιθύμητων ενεργειών.

Οι ανεπιθύμητες ενέργειες, εάν εμφανιστούν, είναι συνήθως ήπιες. Ορισμένες ανεπιθύμητες ενέργειες μειώνονται αφού έχετε πάρει το φάρμακο για λίγο. Ωστόσο, εάν οι ανεπιθύμητες ενέργειες δεν υποχωρήσουν, θα υποχωρήσουν μόλις σταματήσει το φάρμακο. Φροντίστε να συζητήσετε τις ανησυχίες σας με τον παροχέα σας πριν πάρετε οποιοδήποτε φάρμακο.

Κατηγορίες αντικαταθλιπτικών φαρμάκων και συχνές παρενέργειες

Επί του παρόντος, υπάρχουν έξι διαφορετικές κατηγορίες φαρμάκων που έχουν εγκριθεί για τη θεραπεία της κατάθλιψης. Αυτά είναι:

Εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs).
Αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης και νοραδρεναλίνης (SNRIs).
Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά (TCAs).
Αναστολείς μονοαμινοξειδάσης (ΜΑΟΙ).
Αναστολείς επαναπρόσληψης νορεπινεφρίνης και ντοπαμίνης (NDRIs).
Μη ανταγωνιστικοί ανταγωνιστές υποδοχέα Ν-μεθυλ-ϋ-ασπαρτικού.

Εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης

Οι SSRI είναι από τα πιο συχνά συνταγογραφούμενα φάρμακα. Μερικά παραδείγματα SSRI περιλαμβάνουν σερτραλίνη (Zoloft®), παροξετίνη (Paxil®), φλουοξετίνη (Prozac®) και σιταλοπράμη (Celexa®). Οι παρενέργειες των εκλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs) περιλαμβάνουν:

Ανακίνηση.
Ναυτία.
Διάρροια.
Σεξουαλικά προβλήματα συμπεριλαμβανομένης της χαμηλής σεξουαλικής ορμής ή της αδυναμίας να έχετε οργασμό.
Ζάλη.
Πονοκέφαλοι.
Αυπνία.
Αυξημένο άγχος.
Εξάντληση.
Διάρροια.
Ξερό στόμα.
Σεισμικές δονήσεις.

Αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης και νοραδρεναλίνης

Οι SNRI αντιμετωπίζουν την κατάθλιψη καθώς και τον μακροχρόνιο πόνο και το άγχος. Μερικά παραδείγματα SNRI περιλαμβάνουν τη βενλαφαξίνη (Effexor®), τη δεσβενλαφαξίνη (Pristiq®) και τη ντουλοξετίνη (Cymbalta®). Οι παρενέργειες των SNRI περιλαμβάνουν:

Πονοκέφαλο.
Ζάλη.
Ναυτία.
Έντονη εφίδρωση.
Ξερό στόμα.
Δυσκοιλιότητα.
Αυπνία.
Σεξουαλικά προβλήματα συμπεριλαμβανομένης της χαμηλής σεξουαλικής ορμής ή της αδυναμίας να έχετε οργασμό.

Τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά

Τα TCA ήταν από τα πρώτα αντικαταθλιπτικά που εγκρίθηκαν. Επειδή άλλα, νεότερα αντικαταθλιπτικά σχετίζονται με λιγότερες παρενέργειες, τα TCA τείνουν να συνταγογραφούνται λιγότερο συχνά. Μερικά παραδείγματα αυτών των φαρμάκων περιλαμβάνουν νορτριπτυλίνη (Pamelor®), αμιτριπτυλίνη (Elavil®) και ιμιπραμίνη (Tofranil®). Οι παρενέργειες των τρικυκλικών αντικαταθλιπτικών περιλαμβάνουν:

Ξερό στόμα.
Θολή όραση.
Αυξημένη κόπωση και υπνηλία.
Αύξηση βάρους.
Σεισμικές δονήσεις.
Δυσκοιλιότητα.
Προβλήματα ουροδόχου κύστης (κατακράτηση ούρων).
Ζάλη.
Αυξημένος καρδιακός ρυθμός.

Αναστολείς μονοαμινοξειδάσης

Οι ΜΑΟΙ ήταν τα πρώτα αντικαταθλιπτικά που εγκρίθηκαν. Η χρήση τους έχει αντικατασταθεί σε μεγάλο βαθμό από νεότερα αντικαταθλιπτικά, τα οποία είναι ασφαλέστερα και έχουν λιγότερες παρενέργειες. Μερικά παραδείγματα ΜΑΟΙ περιλαμβάνουν φαινελζίνη (Nardil®), τρανυλκυπρομίνη (Parnate®) και ισοκαρβοξαζίδη (Marplan®). Οι παρενέργειες των αναστολέων της μονοαμινοξειδάσης (ΜΑΟΙ) περιλαμβάνουν:

Υπνηλία.
Ξερό στόμα.
Ζάλη.
Πονοκέφαλο.
Ναυτία.
Αυπνία.
Διάρροια ή δυσκοιλιότητα.
Αύξηση βάρους.
Χαμηλή πίεση αίματος.
Σεισμικές δονήσεις.
Αυξημένη εφίδρωση.
Σεξουαλικά προβλήματα συμπεριλαμβανομένης της χαμηλής σεξουαλικής ορμής ή της αδυναμίας να έχετε οργασμό.
Προβλήματα ουροδόχου κύστης (δυσκολία έναρξης ροής ούρων).

Αναστολείς επαναπρόσληψης νορεπινεφρίνης και ντοπαμίνης

Τα NDRI αντιμετωπίζουν την κατάθλιψη καθώς και την εποχιακή συναισθηματική διαταραχή. Συχνά συνταγογραφείται από τους γιατρούς για πολλές ψυχιατρικές χρήσεις «εκτός ετικέτας», συμπεριλαμβανομένου του άγχους, της διπολικής διαταραχής και της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ADHD). Η βουπροπιόνη (Wellbutrin®) είναι το μόνο μέλος αυτής της κατηγορίας φαρμάκων. Μερικές από τις γνωστές παρενέργειές του περιλαμβάνουν:

Πονοκέφαλο.
Αυπνία.
Ξερό στόμα.
Δυσκοιλιότητα.
Ναυτία.
Κούραση.
Τρόμος.
Αυξημένη εφίδρωση.

Μη ανταγωνιστικοί ανταγωνιστές υποδοχέα Ν-μεθυλ-ϋ-ασπαρτικού

Το Esketamine (Ketanest®, Spravato®) είναι ένας μη ανταγωνιστικός ανταγωνιστής των υποδοχέων N-methyl-D-aspartate που εγκρίθηκε το 2019. Αυτό το αντικαταθλιπτικό είναι διαθέσιμο μόνο ως ρινικό σπρέι και πρέπει να χρησιμοποιείται μαζί με ένα από του στόματος αντικαταθλιπτικό για ενήλικες με καταθλιπτικό καταφύγιο δεν μπόρεσε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με άλλα φάρμακα. Η εσκεταμίνη έχει τη δυνατότητα κατάχρησης και κακής χρήσης και σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο αυτοκτονικών σκέψεων και συμπεριφορών. Μπορεί να χορηγηθεί μόνο σε πιστοποιημένο ιατρείο υπό την άμεση επίβλεψη ενός παρόχου υγειονομικής περίθαλψης. Η εσκεταμίνη δεν διατίθεται στα φαρμακεία για χρήση στο σπίτι. Μερικές από τις γνωστές παρενέργειές του περιλαμβάνουν:

Ζάλη.
Ναυτία.
Νάρκωση.
Ανησυχία.
Αυξημένη αρτηριακή πίεση.
Διάσπαση (στρέβλωση χρόνου, χώρου, ψευδαισθήσεων).
Εμετός.
Αίσθημα μέθης.
Ελλειψη ενέργειας.

Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι οι περισσότεροι ασθενείς που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά δεν εμφανίζουν παρενέργειες. Ωστόσο, όλοι οι ασθενείς θα πρέπει να παρακολουθούνται προσεκτικά. Μην πίνετε αλκοολούχα ποτά ενώ παίρνετε αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Το αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει τα ευεργετικά τους αποτελέσματα.

Μπορούν τα αντικαταθλιπτικά να σας κάνουν σκέψεις αυτοκτονίας;

Το 2004, ο FDA εξέδωσε μια ετικέτα μαύρου κουτιού που προειδοποιεί για αυτοκτονικό ιδεασμό μεταξύ των νέων ηλικίας 18 έως 24 ετών για κοινά αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Αυτή η προειδοποίηση είναι η πιο αυστηρή προειδοποίηση του FDA για την επισήμανση των συνταγογραφούμενων φαρμάκων.

Η επίδραση των αυτοκτονικών σκέψεων είναι πιο κοινή με τους SSRI, και εμφανίζεται στο 4% περίπου των ατόμων που τους λαμβάνουν. Ωστόσο, η ανεπεξέργαστη κατάθλιψη θεωρείται ότι αποτελεί πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο αυτοκτονίας από τη λήψη αντικαταθλιπτικών.

Θα εθιστείτε αν πάρετε αντικαταθλιπτικά;

Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα δεν προκαλούν εθισμό. Δεν σας κάνουν «ψηλά», δεν έχουν ηρεμιστικό αποτέλεσμα ή δεν προκαλούν λαχτάρα για περισσότερα. Δεν είναι «χάπια ευτυχίας».

Ανάκτηση και Outlook

Πόσο καιρό θα πρέπει να παίρνετε αντικαταθλιπτικά;

Συνήθως, αυτά τα φάρμακα πρέπει να λαμβάνονται τακτικά για τουλάχιστον 4 έως 8 εβδομάδες πριν τεθεί σε ισχύ το πλήρες όφελός τους. Παρακολουθείτε στενά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου για να ανιχνευθεί η ανάπτυξη παρενεργειών και να προσδιοριστεί η αποτελεσματικότητα της θεραπείας.

Προκειμένου να αποφευχθεί η υποτροπή της κατάθλιψης, τα φάρμακα γενικά συνταγογραφούνται για 6 έως 12 μήνες μετά την πρώτη κατάθλιψη. Όταν εσείς και ο παροχέας σας διαπιστώσετε ότι είστε καλύτερα, θα πρέπει να περιμένετε να συνεχίσετε τη φαρμακευτική αγωγή για τουλάχιστον 4 έως 6 επιπλέον μήνες. Μετά από αυτό, ο πάροχος μπορεί να σας μειώσει σταδιακά το φάρμακό σας.

Εάν αισθάνεστε καλύτερα, μπορείτε να σταματήσετε να παίρνετε αντικαταθλιπτικά;

Μόλις εσείς και ο πάροχός σας αποφασίσετε ότι είναι ασφαλές για εσάς να σταματήσετε να παίρνετε το φάρμακό σας εντελώς, θα πρέπει να συνεχίσετε να παρακολουθείστε κατά τη διάρκεια περιοδικών συναντήσεων παρακολούθησης (περίπου κάθε τρεις μήνες) για να ανιχνεύσετε τυχόν σημάδια κατάθλιψης που επανεμφανίζονται.

Μπορεί να συνιστάται μακροχρόνια θεραπεία με αντικαταθλιπτικά φάρμακα για την πρόληψη περαιτέρω επεισοδίων κατάθλιψης σε άτομα που είχαν ήδη δύο ή περισσότερα επεισόδια μείζονος κατάθλιψης. Το ιστορικό κατάθλιψης στην οικογένεια είναι ένας άλλος παράγοντας που υποστηρίζει τη μακροχρόνια θεραπεία.