Έκθεση προόδου HIV: Είμαστε κοντά σε θεραπεία;

Η ανάπτυξη ενός εμβολίου για τον HIV θα έσωζε εκατομμύρια ζωές. Ωστόσο, οι ερευνητές δεν έχουν ακόμη ανακαλύψει ένα αποτελεσματικό εμβόλιο για τον HIV. Το 2009, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Virology διαπίστωσε ότι ένα πειραματικό εμβόλιο απέτρεψε περίπου το 31 τοις εκατό των νέων περιπτώσεων. Περαιτέρω έρευνα σταμάτησε λόγω επικίνδυνων κινδύνων. Στις αρχές του 2013, το Εθνικό Ινστιτούτο Αλλεργιών και Λοιμωδών Νοσημάτων διέκοψε μια κλινική δοκιμή που δοκίμαζε ενέσεις του εμβολίου HVTN 505. Τα δεδομένα από τη δοκιμή έδειξαν ότι το εμβόλιο δεν εμπόδισε τη μετάδοση του HIV ούτε μείωσε την ποσότητα του HIV στο αίμα. Η έρευνα για τα εμβόλια βρίσκεται σε εξέλιξη σε όλο τον κόσμο. Κάθε χρόνο γίνονται νέες ανακαλύψεις. Το 2019, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ ανακοίνωσαν ότι είχαν αναπτύξει μια πολλά υποσχόμενη θεραπεία που τους επιτρέπει:

1. μηχανικός ορισμένων κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος για να επανενεργοποιήσει τον HIV σε κύτταρα που περιέχουν ανενεργό ή λανθάνοντα HIV
2. χρησιμοποιήστε ένα άλλο σύνολο κατασκευασμένων κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος για να επιτεθείτε και να αφαιρέσετε κύτταρα με επανενεργοποιημένο HIV

Τα ευρήματά τους θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για ένα εμβόλιο κατά του HIV. Οι κλινικές δοκιμές βρίσκονται σε εξέλιξη.

Αν και δεν υπάρχει ακόμη εμβόλιο για τον HIV, υπάρχουν άλλοι τρόποι προστασίας από τη μετάδοση. Ο HIV μεταδίδεται μέσω της ανταλλαγής σωματικών υγρών. Αυτό μπορεί να συμβεί με διάφορους τρόπους, όπως:

• Σεξουαλική επαφή. Κατά τη σεξουαλική επαφή, ο HIV μπορεί να μεταδοθεί μέσω της ανταλλαγής ορισμένων υγρών. Περιλαμβάνουν αίμα, σπέρμα ή πρωκτικές και κολπικές εκκρίσεις. Η ύπαρξη άλλων σεξουαλικά μεταδιδόμενων λοιμώξεων (ΣΜΝ) μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο μετάδοσης του HIV κατά τη διάρκεια του σεξ.
• Κοινόχρηστες βελόνες και σύριγγες. Οι βελόνες και οι σύριγγες που έχουν χρησιμοποιηθεί από ένα άτομο με HIV μπορεί να περιέχουν τον ιό, ακόμα κι αν δεν υπάρχει ορατό αίμα πάνω τους.
• Εγκυμοσύνη, τοκετός και θηλασμός. Οι μητέρες με HIV μπορούν να μεταδώσουν τον ιό στο μωρό τους πριν και μετά τη γέννηση. Σε περιπτώσεις όπου χρησιμοποιείται φαρμακευτική αγωγή για τον HIV, αυτό είναι εξαιρετικά σπάνιο.

Η λήψη ορισμένων προφυλάξεων μπορεί να προστατεύσει ένα άτομο από τη μόλυνση από τον ιό HIV:

• Κάντε εξετάσεις για HIV. Ρωτήστε τους σεξουαλικούς συντρόφους για την κατάστασή τους πριν κάνετε σεξ.
• Κάντε εξετάσεις και λάβετε θεραπεία για ΣΜΝ. Ζητήστε από τους σεξουαλικούς συντρόφους να κάνουν το ίδιο.
• Όταν κάνετε στοματικό, κολπικό και πρωκτικό σεξ, χρησιμοποιήστε μια μέθοδο φραγμού όπως τα προφυλακτικά κάθε φορά (και χρησιμοποιήστε τη σωστά).
• Εάν κάνετε ένεση ναρκωτικών, φροντίστε να χρησιμοποιήσετε μια νέα, αποστειρωμένη βελόνα που δεν έχει χρησιμοποιηθεί από κανέναν άλλο.

Η προφύλαξη πριν από την έκθεση (PrEP) είναι ένα καθημερινό φάρμακο που χρησιμοποιείται από άτομα χωρίς HIV για να μειώσει τις πιθανότητές τους να προσβληθούν από τον ιό HIV, εάν εκτεθούν. Είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό στην πρόληψη της μετάδοσης του HIV σε άτομα με γνωστούς παράγοντες κινδύνου. Οι πληθυσμοί σε κίνδυνο περιλαμβάνουν:

• άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες, εάν έκαναν πρωκτικό σεξ χωρίς να χρησιμοποιήσουν προφυλακτικό ή είχαν σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα τους τελευταίους έξι μήνες

• άνδρες ή γυναίκες που δεν χρησιμοποιούν τακτικά μια μέθοδο φραγμού, όπως προφυλακτικά και έχουν συντρόφους με αυξημένο κίνδυνο για HIV ή άγνωστη κατάσταση HIV
• οποιοσδήποτε έχει κάνει κοινές βελόνες ή έχει κάνει χρήση ενέσιμων ναρκωτικών τους τελευταίους έξι μήνες
• γυναίκες που σκέφτονται να συλλάβουν με οροθετικούς συντρόφους

Σύμφωνα με την Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), το PrEP μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό HIV από το σεξ κατά περίπου 99 τοις εκατό σε άτομα με γνωστούς παράγοντες κινδύνου για HIV. Για να είναι αποτελεσματικό το PrEP, πρέπει να λαμβάνεται καθημερινά και με συνέπεια. Όλοι όσοι διατρέχουν κίνδυνο για τον HIV θα πρέπει να ξεκινήσουν ένα σχήμα PrEP, σύμφωνα με μια πρόσφατη σύσταση της Ειδικής Ομάδας Προληπτικών Υπηρεσιών των ΗΠΑ.

Η προφύλαξη μετά την έκθεση (PEP) είναι ένας συνδυασμός έκτακτων αντιρετροϊκών φαρμάκων. Χρησιμοποιείται αφού κάποιος μπορεί να έχει εκτεθεί στον HIV. Οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης μπορεί να συστήσουν PEP στις ακόλουθες περιπτώσεις:

• Ένα άτομο πιστεύει ότι μπορεί να έχει εκτεθεί στον ιό HIV κατά τη διάρκεια του σεξ (π.χ. έσπασε το προφυλακτικό ή δεν χρησιμοποιήθηκε προφυλακτικό).
• Ένα άτομο έχει κοινές βελόνες όταν κάνει ενέσεις ναρκωτικών.
• Ένα άτομο έχει δεχτεί σεξουαλική επίθεση.

Το PEP θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο ως μέθοδος πρόληψης έκτακτης ανάγκης. Πρέπει να ξεκινήσει εντός 72 ωρών από πιθανή έκθεση στον HIV. Στην ιδανική περίπτωση, το PEP ξεκινά όσο το δυνατόν πιο κοντά στον χρόνο έκθεσης. Το PEP συνήθως περιλαμβάνει ένα μήνα συμμόρφωσης στην αντιρετροϊκή θεραπεία.

Η διάγνωση του HIV και του AIDS είναι ένα ζωτικό βήμα για την πρόληψη της μετάδοσης του HIV. Σύμφωνα με το UNAIDS, ένα τμήμα των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), περίπου το 25 τοις εκατό των οροθετικών ανθρώπων παγκοσμίως δεν γνωρίζουν την κατάστασή τους στον ιό HIV. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές εξετάσεις αίματος που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης για τον έλεγχο για HIV. Οι αυτοδιαγνωστικές εξετάσεις για τον HIV επιτρέπουν στους ανθρώπους να δοκιμάσουν το σάλιο ή το αίμα τους σε ιδιωτικό περιβάλλον και να λάβουν ένα αποτέλεσμα εντός 20 λεπτών ή λιγότερο.

Χάρη στην πρόοδο της επιστήμης, ο HIV θεωρείται μια διαχειρίσιμη χρόνια ασθένεια. Η αντιρετροϊκή θεραπεία επιτρέπει στα άτομα που ζουν με HIV να διατηρήσουν την υγεία τους. Μειώνει επίσης τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού σε άλλους. Περίπου το 59 τοις εκατό όλων των ατόμων με HIV λαμβάνουν κάποιο είδος θεραπείας, σύμφωνα με το UNAIDS. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του HIV κάνουν δύο πράγματα:

• Μειώστε το ιικό φορτίο. Το ιικό φορτίο είναι ένα μέτρο της ποσότητας του HIV RNA στο αίμα. Ο στόχος της αντιρετροϊκής θεραπείας για τον HIV είναι να μειώσει τον ιό σε μη ανιχνεύσιμο επίπεδο.
• Αφήστε το σώμα να επαναφέρει τον αριθμό των κυττάρων CD4 στο φυσιολογικό. Τα κύτταρα CD4 είναι υπεύθυνα για την προστασία του σώματος από παθογόνα που μπορούν να προκαλέσουν HIV.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι φαρμάκων για τον HIV:

• Μη νουκλεοσιδικοί αναστολείς της ανάστροφης μεταγραφάσης (NNRTIs) απενεργοποιήστε μια πρωτεΐνη που χρησιμοποιεί ο HIV για να δημιουργήσει αντίγραφα του γενετικού του υλικού στα κύτταρα.
• Αναστολείς νουκλεοσιδικής ανάστροφης μεταγραφάσης (NRTIs) δώστε στον HIV ελαττωματικά δομικά στοιχεία, ώστε να μην μπορεί να κάνει αντίγραφα του γενετικού του υλικού στα κύτταρα.
• Αναστολείς πρωτεάσης απενεργοποιήστε ένα ένζυμο που χρειάζεται ο HIV για να δημιουργήσει λειτουργικά αντίγραφα του εαυτού του.
• Αναστολείς εισόδου ή σύντηξης εμποδίζουν την είσοδο του HIV στα κύτταρα CD4.
• Αναστολείς της ενσωματάσης αποτρέπει τη δραστηριότητα της ιντεγκράσης. Χωρίς αυτό το ένζυμο, ο HIV δεν μπορεί να εισαχθεί στο DNA του κυττάρου CD4.

Τα φάρμακα για τον HIV συχνά λαμβάνονται σε συγκεκριμένους συνδυασμούς για την πρόληψη της ανάπτυξης ανθεκτικότητας στα φάρμακα. Τα φάρμακα για τον HIV πρέπει να λαμβάνονται με συνέπεια για να είναι αποτελεσματικά. Ένα οροθετικό άτομο θα πρέπει να μιλήσει με τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης πριν σκεφτεί να αλλάξει φάρμακα για να μειώσει τις παρενέργειες ή λόγω αποτυχίας της θεραπείας.

Η έρευνα έχει δείξει ότι η επίτευξη και η διατήρηση ενός μη ανιχνεύσιμου ιικού φορτίου μέσω της αντιρετροϊκής θεραπείας εξαλείφει αποτελεσματικά τον κίνδυνο μετάδοσης του HIV σε έναν σεξουαλικό σύντροφο. Μεγάλες μελέτες δεν έχουν βρει περιπτώσεις μετάδοσης του HIV από έναν επίμονα κατασταλμένο από ιό (μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο) οροθετικό σύντροφο σε έναν HIV-αρνητικό σύντροφο. Αυτές οι μελέτες παρακολούθησαν χιλιάδες ζευγάρια μικτής κατάστασης για αρκετά χρόνια. Υπήρχαν χιλιάδες περιπτώσεις σεξ χωρίς προφυλακτικά. Έχοντας επίγνωση ότι το U=U (“μη ανιχνεύσιμο = μη μεταδόσιμο”) δίνει μεγαλύτερη έμφαση στη “θεραπεία ως πρόληψη (TasP).” Το UNAIDS έχει έναν στόχο «90-90-90» να τερματίσει την επιδημία του AIDS. Μέχρι το 2020, το σχέδιο αυτό στοχεύει:

• Το 90 τοις εκατό όλων των ανθρώπων που ζουν με HIV να γνωρίζουν την κατάστασή τους
• Το 90 τοις εκατό όλων των ατόμων που έχουν διαγνωστεί με HIV λαμβάνουν αντιρετροϊκά φάρμακα
• Το 90 τοις εκατό όλων των ανθρώπων που λαμβάνουν αντιρετροϊκή θεραπεία πρέπει να καταστέλλονται από ιούς

Οι ερευνητές εργάζονται σκληρά αναζητώντας νέα φάρμακα και θεραπείες για τον HIV. Στόχος τους είναι να βρουν θεραπείες που επεκτείνουν και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των ατόμων με αυτήν την πάθηση. Επιπλέον, ελπίζουν να αναπτύξουν ένα εμβόλιο και να ανακαλύψουν μια θεραπεία για τον HIV. Ακολουθεί μια σύντομη ματιά σε πολλές σημαντικές οδούς έρευνας.

Μηνιαίες ενέσεις

Μια μηνιαία ένεση HIV έχει προγραμματιστεί να είναι διαθέσιμη στις αρχές του 2020. Συνδυάζει δύο φάρμακα: τον αναστολέα της ιντεγκράσης καβοτεγκραβίρη και το NNRTI ριλπιβιρίνη (Edurant). Κλινικές μελέτες διαπίστωσαν ότι η μηνιαία ένεση ήταν εξίσου αποτελεσματική στην καταστολή του HIV με το τυπικό ημερήσιο σχήμα τριών από του στόματος φαρμάκων.

Στοχεύοντας τις δεξαμενές HIV

Μέρος αυτού που καθιστά δύσκολη την ανακάλυψη μιας θεραπείας για τον HIV είναι ότι το ανοσοποιητικό σύστημα δυσκολεύεται να στοχεύσει τις δεξαμενές κυττάρων με HIV. Το ανοσοποιητικό σύστημα συνήθως δεν μπορεί να αναγνωρίσει κύτταρα με HIV ή να εξαλείψει τα κύτταρα που αναπαράγουν ενεργά τον ιό. Η αντιρετροϊκή θεραπεία δεν εξαλείφει τις δεξαμενές του HIV. Ερευνητές διερευνούν δύο διαφορετικούς τύπους θεραπειών για τον HIV, οι οποίοι και οι δύο θα μπορούσαν να καταστρέψουν τις δεξαμενές του HIV:

• Λειτουργική θεραπεία. Αυτός ο τύπος θεραπείας θα έλεγχε την αναπαραγωγή του HIV απουσία αντιρετροϊκής θεραπείας.
• Αποστειρωτική θεραπεία. Αυτός ο τύπος θεραπείας θα εξαλείφει εντελώς τον ιό που είναι ικανός να αναπαραχθεί.

Διάσπαση του ιού HIV

Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στην Urbana-Champaign έχουν χρησιμοποιήσει προσομοιώσεις υπολογιστή για να μελετήσουν το καψίδιο του HIV. Το καψίδιο είναι το δοχείο για το γενετικό υλικό του ιού. Προστατεύει τον ιό από την καταστροφή από το ανοσοποιητικό σύστημα. Η κατανόηση της σύνθεσης του καψιδίου και του τρόπου με τον οποίο αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του μπορεί να βοηθήσει τους ερευνητές να βρουν έναν τρόπο να το σπάσουν. Το σπάσιμο του καψιδίου θα μπορούσε να απελευθερώσει το γενετικό υλικό του HIV στο σώμα όπου μπορεί να καταστραφεί από το ανοσοποιητικό σύστημα. Είναι ένα πολλά υποσχόμενο σύνορο στη θεραπεία και τη θεραπεία του HIV.

«Λειτουργικά θεραπεύεται»

Ο Timothy Ray Brown, ένας Αμερικανός που κάποτε ζούσε στο Βερολίνο, έλαβε διάγνωση HIV το 1995 και διάγνωση λευχαιμίας το 2006. Είναι ένας από τους δύο ανθρώπους που μερικές φορές αναφέρονται ως «ο ασθενής του Βερολίνου». Το 2007, ο Μπράουν έλαβε μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων για τη θεραπεία της λευχαιμίας – και διέκοψε την αντιρετροϊκή θεραπεία. HIV δεν έχει εντοπιστεί σε αυτόν από τότε που έγινε αυτή η διαδικασία. Μελέτες πολλών σημείων του σώματός του στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο τον έδειξαν ότι είναι απαλλαγμένος από τον ιό HIV. Θεωρείται «αποτελεσματικά θεραπευμένος», σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο PLOS Pathogens. Είναι το πρώτο άτομο που θεραπεύτηκε από τον ιό HIV. Τον Μάρτιο του 2019, δημοσιοποιήθηκε έρευνα σε δύο άλλους άνδρες που είχαν διαγνωστεί τόσο με HIV όσο και με καρκίνο. Όπως ο Μπράουν, και οι δύο άνδρες έλαβαν μεταμοσχεύσεις βλαστοκυττάρων για τη θεραπεία του καρκίνου τους. Και οι δύο άνδρες διέκοψαν επίσης την αντιρετροϊκή θεραπεία μετά τη λήψη των μεταμοσχεύσεών τους. Τη στιγμή που παρουσιάστηκε η έρευνα, ο «ασθενής από το Λονδίνο» ήταν σε θέση να παραμείνει σε ύφεση του HIV για 18 μήνες. Ο «ασθενής του Ντίσελντορφ» μπόρεσε να παραμείνει σε ύφεση του HIV για τρεισήμισι μήνες και συνεχίζει να μετράει.

Οι ερευνητές μετά βίας κατάλαβαν τον HIV πριν από 30 χρόνια, πόσο μάλλον πώς να τον θεραπεύσουν ή να τον θεραπεύσουν. Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών, η πρόοδος στην τεχνολογία και τις ιατρικές δυνατότητες έχουν φέρει πιο προηγμένες θεραπείες για τον HIV. Οι επιτυχημένες αντιρετροϊκές θεραπείες μπορούν πλέον να σταματήσουν την εξέλιξη του HIV και να μειώσουν το ιικό φορτίο ενός ατόμου σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα. Η ύπαρξη ενός μη ανιχνεύσιμου ιικού φορτίου όχι μόνο βελτιώνει την υγεία ενός ατόμου με HIV, αλλά εξαλείφει επίσης τον κίνδυνο μετάδοσης του HIV σε έναν σεξουαλικό σύντροφο. Η στοχευμένη φαρμακευτική θεραπεία μπορεί επίσης να αποτρέψει έγκυες με HIV από τη μετάδοση του ιού στα παιδιά τους. Κάθε χρόνο, εκατοντάδες κλινικές δοκιμές στοχεύουν στην εύρεση ακόμη καλύτερων θεραπειών για τον HIV με την ελπίδα ότι μια μέρα θα βρεθεί μια θεραπεία. Με αυτές τις νέες θεραπείες έρχονται καλύτερες μέθοδοι πρόληψης της μετάδοσης του HIV. Διαβάστε αυτό το άρθρο στα Ισπανικά.