Ηπατική Ίνωση

Ποια είναι τα στάδια της ηπατικής ίνωσης;

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές κλίμακες σταδιοποίησης της ηπατικής ίνωσης, όπου ο γιατρός καθορίζει τον βαθμό της ηπατικής βλάβης. Δεδομένου ότι η σταδιοποίηση μπορεί να είναι υποκειμενική, κάθε κλίμακα έχει τους δικούς της περιορισμούς. Ένας γιατρός μπορεί να πιστεύει ότι ένα συκώτι έχει ελαφρώς περισσότερες ουλές από κάποιον άλλο. Ωστόσο, οι γιατροί συνήθως ορίζουν ένα στάδιο στην ηπατική ίνωση, επειδή βοηθά τον ασθενή και άλλους γιατρούς να κατανοήσουν τον βαθμό στον οποίο επηρεάζεται το ήπαρ ενός ατόμου.

Ένα από τα πιο δημοφιλή συστήματα βαθμολόγησης είναι το σύστημα βαθμολόγησης METAVIR. Αυτό το σύστημα εκχωρεί μια βαθμολογία για τη «δραστηριότητα» ή την πρόβλεψη για το πώς εξελίσσεται η ίνωση και για το ίδιο το επίπεδο ίνωσης. Οι γιατροί μπορούν συνήθως να ορίσουν αυτή τη βαθμολογία μόνο μετά τη λήψη βιοψίας ή δείγματος ιστού ενός κομματιού του ήπατος. Οι βαθμοί δραστηριότητας κυμαίνονται από A0 έως A3:

• A0: καμία δραστηριότητα
• A1: ήπια δραστηριότητα
• A2: μέτρια δραστηριότητα
• A3: έντονη δραστηριότητα

Τα στάδια της ίνωσης κυμαίνονται από F0 έως F4:

• F0: χωρίς ίνωση
• F1: πυλαία ίνωση χωρίς διαφράγματα
• F2: πυλαία ίνωση με λίγα διαφράγματα
• F3: πολυάριθμα διαφράγματα χωρίς κίρρωση
• F4: κίρρωση

Επομένως, ένα άτομο με τη σοβαρότερη μορφή ασθένειας θα έχει βαθμολογία METAVIR A3, F4.

Ένα άλλο σύστημα βαθμολόγησης είναι το Batts and Ludwig, το οποίο βαθμολογεί την ίνωση σε μια κλίμακα από τον βαθμό 1 έως τον βαθμό 4, με τον βαθμό 4 να είναι ο πιο σοβαρός. Η International Association of the Study of the Liver (IASL) διαθέτει επίσης ένα σύστημα βαθμολόγησης με τέσσερις κατηγορίες που κυμαίνονται από ελάχιστη χρόνια ηπατίτιδα έως σοβαρή χρόνια ηπατίτιδα.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ηπατικής ίνωσης;

Οι γιατροί δεν διαγιγνώσκουν συχνά την ηπατική ίνωση στα ήπια έως μέτρια στάδια. Αυτό συμβαίνει επειδή η ηπατική ίνωση συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα έως ότου καταστραφεί μεγαλύτερο μέρος του ήπατος.

Όταν ένα άτομο προοδεύει στην ηπατική του νόσο, μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα που περιλαμβάνουν:

• απώλεια όρεξης
• δυσκολία στην καθαρή σκέψη
• συσσώρευση υγρών στα πόδια ή στο στομάχι

• ίκτερος (όπου το δέρμα και τα μάτια φαίνονται κίτρινα)

• ναυτία
• ανεξήγητη απώλεια βάρους
• αδυναμία

Σύμφωνα με α μελέτη, εκτιμάται ότι το 6 έως 7 τοις εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού έχει ηπατική ίνωση και δεν το γνωρίζει επειδή δεν έχει συμπτώματα.

Ποια είναι τα αίτια της ηπατικής ίνωσης;

Η ηπατική ίνωση εμφανίζεται αφού ένα άτομο βιώσει τραυματισμό ή φλεγμονή στο ήπαρ. Τα κύτταρα του ήπατος διεγείρουν την επούλωση των πληγών. Κατά τη διάρκεια αυτής της επούλωσης πληγών, στο ήπαρ συσσωρεύονται υπερβολικές πρωτεΐνες όπως το κολλαγόνο και οι γλυκοπρωτεΐνες. Τελικά, μετά από πολλές περιπτώσεις επισκευής, τα ηπατικά κύτταρα (γνωστά ως ηπατοκύτταρα) δεν μπορούν πλέον να επισκευαστούν. Η περίσσεια πρωτεϊνών σχηματίζει ουλώδη ιστό ή ίνωση.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι ηπατικών παθήσεων που μπορούν να προκαλέσουν ίνωση. Αυτά περιλαμβάνουν:

• αυτοάνοση ηπατίτιδα
• απόφραξη των χοληφόρων
• υπερφόρτωση σιδήρου
• μη αλκοολική λιπώδης ηπατική νόσος, η οποία περιλαμβάνει το μη αλκοολικό λιπώδες ήπαρ (NAFL) και τη μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα (NASH)
• ιογενής ηπατίτιδα Β και C
• αλκοολική ηπατική νόσο

Σύμφωνα με Το Lancet, η πιο κοινή αιτία ηπατικής ίνωσης είναι η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD), ενώ η δεύτερη είναι η αλκοολική ηπατική νόσος λόγω μακροχρόνιας υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ.

Επιλογές θεραπείας

Οι θεραπευτικές επιλογές για την ηπατική ίνωση συνήθως εξαρτώνται από την υποκείμενη αιτία της ίνωσης. Ένας γιατρός θα θεραπεύσει την υποκείμενη ασθένεια, εάν είναι δυνατόν, για να μειώσει τις επιπτώσεις της ηπατικής νόσου. Για παράδειγμα, εάν ένα άτομο πίνει υπερβολικά αλκοόλ, ένας γιατρός μπορεί να συστήσει ένα πρόγραμμα θεραπείας για να το βοηθήσει να σταματήσει να πίνει. Εάν ένα άτομο έχει NAFLD, ένας γιατρός μπορεί να συστήσει να κάνει αλλαγές στη διατροφή για να χάσει βάρος και να πάρει φάρμακα για να προωθήσει τον καλύτερο έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Η άσκηση και η απώλεια βάρους μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση της εξέλιξης της νόσου.

Ένας γιατρός μπορεί επίσης να συνταγογραφήσει φάρμακα γνωστά ως αντιινωτικά, τα οποία έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης ηπατικών ουλών. Το αντιινωτικό που συνταγογραφείται εξαρτάται συνήθως από την υποκείμενη ιατρική κατάσταση. Παραδείγματα αυτών των θεραπειών περιλαμβάνουν:

• χρόνια ηπατική νόσο: Αναστολείς ΜΕΑ, όπως η βεναζεπρίλη, η λισινοπρίλη και η ραμιπρίλη
• ιός ηπατίτιδας C: α-Τοκοφερόλη ή ιντερφερόνη-άλφα
• μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα: PPAR-άλφα αγωνιστής

Ενώ οι ερευνητές διεξάγουν πολλές δοκιμές για να προσπαθήσουν να βρουν φάρμακα που μπορούν να αντιστρέψουν τις επιδράσεις της ηπατικής ίνωσης, δεν υπάρχουν φάρμακα που να μπορούν να το επιτύχουν αυτήν τη στιγμή.

Εάν η ηπατική ίνωση ενός ατόμου προχωρήσει εκεί όπου το συκώτι του έχει πολύ ουλές και δεν λειτουργεί, η μόνη θεραπεία ενός ατόμου είναι συχνά να λάβει μεταμόσχευση ήπατος. Ωστόσο, η λίστα αναμονής είναι μεγάλη για αυτούς τους τύπους μεταμόσχευσης και δεν είναι κάθε άτομο υποψήφιο για χειρουργική επέμβαση.

Διάγνωση

Βιοψία ήπατος

Παραδοσιακά, οι γιατροί θεωρούσαν τη λήψη βιοψίας ήπατος το «χρυσό πρότυπο» της εξέτασης για ηπατική ίνωση. Αυτή είναι μια χειρουργική διαδικασία όπου ένας γιατρός θα έπαιρνε ένα δείγμα ιστού. Ένας ειδικός γνωστός ως παθολόγος θα εξετάσει τον ιστό για την παρουσία ουλών ή ίνωσης.

Παροδική ελαστογραφία

Μια άλλη επιλογή είναι μια απεικονιστική εξέταση γνωστή ως παροδική ελαστογραφία. Αυτή είναι μια εξέταση που μετρά πόσο δύσκαμπτο είναι το συκώτι. Όταν ένα άτομο έχει ηπατική ίνωση, τα ουλωμένα κύτταρα κάνουν το ήπαρ πιο άκαμπτο. Αυτή η δοκιμή χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα χαμηλής συχνότητας για να μετρήσει πόσο δύσκαμπτος είναι ο ηπατικός ιστός. Ωστόσο, είναι πιθανό να υπάρχουν ψευδώς θετικά αποτελέσματα όπου ο ηπατικός ιστός μπορεί να φαίνεται δύσκαμπτος, αλλά η βιοψία δεν δείχνει ηπατικές ουλές.

Μη χειρουργικές εξετάσεις

Ωστόσο, οι γιατροί μπόρεσαν να χρησιμοποιήσουν άλλες εξετάσεις που δεν απαιτούν χειρουργική επέμβαση για να προσδιορίσουν την πιθανότητα ένα άτομο να έχει ηπατική ίνωση. Αυτές οι εξετάσεις αίματος προορίζονται συνήθως για άτομα με γνωστές χρόνιες λοιμώξεις από ηπατίτιδα C που είναι πιο πιθανό να έχουν ηπατική ίνωση λόγω της ασθένειάς τους. Παραδείγματα περιλαμβάνουν υαλουρονικό ορό, μεταλλοπρωτεϊνάση μήτρας-1 (ΜΜΡ) και αναστολέα ιστού μεταλλοπρωτεϊνάσης-1 μήτρας (TIMP-1).

Οι γιατροί μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν εξετάσεις που απαιτούν υπολογισμούς, όπως η αναλογία αμινοτρανσφεράσης προς αιμοπετάλια (APRI) ή μια εξέταση αίματος που ονομάζεται FibroSURE που μετρά έξι διαφορετικούς δείκτες της ηπατικής λειτουργίας και τους τοποθετεί σε έναν αλγόριθμο πριν από την εκχώρηση βαθμολογίας. Ωστόσο, ένας γιατρός δεν μπορεί συνήθως να προσδιορίσει το στάδιο της ηπατικής ίνωσης με βάση αυτές τις εξετάσεις.

Στην ιδανική περίπτωση, ένας γιατρός θα διαγνώσει ένα άτομο με ηπατική ίνωση σε πρώιμο στάδιο, όταν η κατάσταση είναι πιο θεραπεύσιμη. Ωστόσο, επειδή η πάθηση συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα σε προηγούμενα στάδια, οι γιατροί συνήθως δεν διαγιγνώσκουν την πάθηση νωρίτερα.

Επιπλοκές

Η πιο σημαντική επιπλοκή της ηπατικής ίνωσης μπορεί να είναι η κίρρωση του ήπατος ή σοβαρές ουλές που κάνουν το συκώτι τόσο κατεστραμμένο ώστε ένα άτομο να αρρωστήσει. Συνήθως, αυτό χρειάζεται πολύ χρόνο για να συμβεί, όπως κατά τη διάρκεια μιας ή δύο δεκαετιών.

Ένα άτομο χρειάζεται το συκώτι του για να επιβιώσει επειδή το συκώτι είναι υπεύθυνο για το φιλτράρισμα των επιβλαβών ουσιών στο αίμα και την εκτέλεση πολλών άλλων εργασιών που είναι σημαντικές για το σώμα. Τελικά, εάν η ίνωση ενός ατόμου εξελιχθεί σε κίρρωση και ηπατική ανεπάρκεια, μπορεί να έχει επιπλοκές όπως:

• ασκίτης (σοβαρή συσσώρευση υγρού στην κοιλιά)
• ηπατική εγκεφαλοπάθεια (συσσώρευση αποβλήτων που προκαλεί σύγχυση)
• ηπατονεφρικό σύνδρομο
• πυλαία υπέρταση
• αιμορραγία κιρσών

Κάθε μία από αυτές τις καταστάσεις μπορεί να είναι θανατηφόρα για ένα άτομο με ηπατική νόσο.

Αποψη

Σύμφωνα με Το Lancet, η κίρρωση του ήπατος είναι μια από τις κύριες αιτίες θανάτου παγκοσμίως. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό ένα άτομο να διαγνωστεί και να υποβληθεί σε θεραπεία για ηπατική ίνωση όσο το δυνατόν νωρίτερα προτού εξελιχθεί σε κίρρωση του ήπατος. Επειδή η ηπατική ίνωση δεν προκαλεί πάντα συμπτώματα, αυτό είναι δύσκολο να γίνει. Μερικές φορές οι γιατροί πρέπει να λάβουν υπόψη τους παράγοντες κινδύνου ενός ατόμου, όπως το υπερβολικό βάρος ή το υπερβολικό ποτό, κατά τη διάγνωση της ίνωσης και τη σύσταση θεραπειών.